Kanuni Sultan Süleyman'ın 13 yıl vezirliğini yapan ve padişahın emriyle idam edilen Pargalı Damat İbrahim Paşa'nın yüzyıllardır kesin olarak bilinmeyen mezarının, İstanbul Karaköy'de bir hanın bodrum katında, Koyun Baba Tekkesi olarak bilinen yerde olduğu iddia edildi.
MEZARI İÇİN CANFEDA ÇIKMAZI ADRES GÖSTERİLİYORDU
Osmanlı padişahlarından Kanuni Sultan Süleyman'ın kudretli vezirlerinden Pargalı Damat İbrahim Paşa'nın yıllardır tartışılan mezar yeri için yeni bir iddia ortaya atıldı. Türkiye'de olduğu kadar dünyada da ilgi uyandıran "Muhteşem Yüzyıl" dizisinin ardından geniş kitlelerin tanıyıp merak ettiği "Pargalı İbrahim"in olduğu düşünülen mezar yeri için İstanbul Kabataş Fındıklı'da bulunan Canfeda Çıkmazı'ndaki kabir gösteriliyordu.
BAŞ TARAFINDA ERGUVAN AĞACI DİKİLİ
Pargalı'nın mezarının tespiti için 1 yılı aşkın süredir çalışma yapan Arkeolog Murat Sav, öncelikle iki kaynaktan yola çıktı. İstanbul hakkındaki çalışmalarıyla tanınan İhtifalci Mehmet Ziya Bey'in (1865-1930) "İstanbul ve Boğaziçi" isimli eserine göre, Pargalı'nın Galata'da bulunan Canfeda Tekkesi'ne defnenildiği ihtimali çok yüksekti. Ünlü tarihçi Solakzade Mehmed Hemdemi Efendi'nin (1590-1657) günümüze ulaşan eserlerine göre, Pargalı'nın Canfeda Tekkesi'nde gömülü yerinin belli olması için baş tarafına bir erguvan ağacı dikili. Ayvansaraylı Hafız Hüseyin Efendi de mezar için hem Galata'yı hem de Okmeydanı'nı işaret ediyordu.
Sav, mezara Bilginol Han'ın bodrumunda 8-10 metrelik bir koridordan geçip 8 basamakla aşağı inilerek ulaşıldığını söylüyor.
CANFEDA TEKKESİ İKİ YERDE VAR
Arkeolog Murat Sav, vakıf kayıtlarında iki ayrı Canfeda Tekkesi'nin olduğunu belirledi. Biri Kabataş Fındıklı'da Canfeda Çıkmazı'nın olduğu yerde, diğeri de Galata'da (Karaköy), eski adıyla Yağkapanı Camii olan Makbul İbrahim Paşa Camii'nin yanında bulunuyordu.
KABAŞTAŞ'TAKİ MEZARLIKTAN ARAŞTIRMAYA BAŞLADI
Pargalı'nın yattığı yeri tespit etmek için Kabataş'taki mezarlıktan araştırmaya başlayan Sav, buradaki mezar taşlarını Türkçe'ye çevirtti. Pargalı'nın burada yattığını gösterir mezar taşı bulunmayan alandaki mezarlardan birinde Attar Hacı Süleyman'ın eşi Fâtıma Hanım'ın (1785) adı yer alırken, diğer mezarda da 1787 tarihi bulunuyordu. Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün kayıtlarına göre bu mezarlık Canfeda (Feza) Baba Türbesi olarak geçerken, sadece 1787 tarihi olan ikinci mezarın da tekkenin kurucu şeyhine ait olma ihtimali ağırlık kazandı. Canfeda Tekkesi'nin faaliyetlerinin 1700'lü yılların sonlarına denk gelmesi, 1536'da ölen Pargalı'nın mezarının burada olmadığı görüşünü kuvvetlendirdi. Sav'a göre Kabataş bölgesi, Kanuni'nin, Boğaz'ı izleyen yol güzergâhında bulunuyordu ve mezarın bu güzergâhta olması mantıklı değildi.
'MEZAR YERİ CAMİNİN YANINDA' İDDİASI
Murat Sav'ın yaptığı araştırmaya göre bütün veriler, Karaköy'de (Galata) bulunan tekkeyi işaret etti. Arkeolog Sav, mezarın Karaköy'deki tekkede gömülü olduğunu gösterir delilleri nasıl bulduğunu şöyle anlattı: "Mezarın olduğunu tahmin ettiğimiz Canfeda (Koyun Baba) Tekkesi, Galata'da eski Feremeciler Sokağı'nda bulunuyor. Buradaki tekke, diğer adı eski Yağkapanı Camii olan Makbul İbrahim Paşa Camii'nin bitişiğinde. Cami, Pargalı'nın ölümünden hemen önce ve kendisi tarafından yaptırılmış. İnşaat 1536'da, İbrahim Paşa'nın ölüm yılında tamamlanıyor. Kayıtlarda Koyun Baba Tekkesi olarak geçen türbenin üzerine Bilginol Han yapılmış. Mezar bodrum katında. Türbe harap olsa da mezar korunmuş. Mezarın kime ait olduğunu gösterir mezar taşı yok. Zaten Koyun Baba Türbesi Anadolu'nun çeşitli yerlerinde de bulunuyor."
ŞİMDİ NE OLACAK?
Vakıflar Genel Müdürlüğü kayıtlarına göre, Galata'da bulunan yer Koyun Baba Türbesi olarak görünüyor. Galata'daki bu yerin Pargalı İbrahim Paşa'ya ait olduğu kesinleşirse, Anıtlar Kurulu burayı tescil edebilir.
'Makbul' İbrahim Paşa Camii, Pargalı idam ettirilince 'Maktul' İbrahim Paşa Camii olarak da anıldı
''İTALYAN KÖKENLİ''
Gazete Habertürk'ten Nihat Uludağ'ın haberine göre Arkeolog Murat Sav, bu mezarın Pargalı'ya ait olma olasılığının çok yüksek olmasının nedenlerini şöyle anlatıyor: "Burası, türbe mimarisinde değil, tonozlu ve zindanı andıran bir yapıda. Muhtemelen mezar buraya taşındı. Hücre görünümündeki türbenin, buraya birileri tarafından gizlenmiş gibi bir hali var. Osmanlı döneminde de türbeye bir meyhanenin içinden geçilerek girilmesi, buranın Pargalı İbrahim'in mezarı olduğu ihtimalini güçlendiriyor. Pargalı'nın Galata'da gömülmesinin doğal sebeplerinden biri de Galata'nın tarih boyunca Latin kökenli tacirlerin merkezi oluşu ve paşanın da İtalyan kökenli oluşu sayılabilir."
''TÜRBE DEĞİL ZİNDAN''
Sav, şöyle devam etti: "Verilerin pek çoğu, İbrahim Paşa'nın mezarının, yaptırdığı ve adını taşıyan mescidin yanı başında olduğunu göstermekte. Buraya gittiğimde, tarihçilerin anlattıkları gibi dar bir koridorla karşılaştım. Hanın giriş kapısı kullanılarak, merdiven altındaki kapı vasıtasıyla türbeye giden koridora giriliyor. 8-10 metrelik koridordan sonra betonarmeden 8 basamakla sağ tarafa doğru çıkılıyor ki, türbenin giriş kapısıyla karşılaşıyorsunuz. Türbe, görünüm itibarıyla bir kemerin etrafının duvarlarla örülüp kapatılarak oluşturulmuş, oldukça küçük bir mekân. Tabut, iki duvar arasında bir sofa üzerinde bulunmakta. Aynı duvarın üst kısmında küçük bir pencere. Demir parmaklıklı ve dışardan da telle kapatılmış. Adeta bir zindan hücresi görüntüsüne sahip. Türbe, aslında bir türbe mekânı özelliklerine sahip değil." Murat Sav, mezarın bir vatandaşın arsasının içinde olduğu da belirterek, kendisine inşaat ruhsatı verilip 1950'lerde onarıldığını söyledi.
''DENİZE ATILMASI İNANDIRICI DEĞİL''
Sav, Pargalı'nın öldürülerek gömülmesiyle ilgili de şunları kaydetti: "Kaynaklarda, İbrahim Paşa'nın sarayda boğdurularak öldürüldüğü, bedeninin Topkapı Sarayı'ndan alınarak kayığa bindirildiği, gömülmesi için gizli bir yere götürüldüğü belirtilmekte. Paşa'nın bedeninin taşınmasıyla ilgili Nakkaş Osman tarafından bir minyatür yapılmış. Minyatürde, naaşın saray görevlilerince kayığa bindirildiği ve mezar yerine götürüldüğü betimlenmiş. Peki İbrahim Paşa nereye defnedildi? Hadikat'ül Vüzera ve Hovennesyon'a bakılırsa, paşa Canfeda Tekkesi'ne gömülmüş. Sicil-i Osmaniye kayıtlarına göre ise Okmeydanı'nda gömülmüş. Tarihçi Arthur Thomas'a göre de denize atılmış. Ancak Osmanlı Devleti'nde böyle bir örnek yok. Bu da denize atıldığına dair inancı etkisiz kılmakta."
PARGALI DAMAT İBRAHİM PAŞA KİM?
Pargalı, Makbul ya da Frenk İbrahim Paşa olarak da bilinir. İtalyan asıllıdır. Önemli siyasal ve askeri olaylarda rol oynamış olan Pargalı'nın, onu tehlike olarak gören Kanuni tarafından dilsiz 4 cellada boğdurduğu bilinir.
DOĞUM: 1498 (Parga/Yunanistan)
ÖLÜMÜ: 15 Mart 1536 (İstanbul)
GÖREV SÜRESİ: 13 yıl (1523-1536)
GÖREVLERİ: Kapıağası, Hasodabaşı, Rumeli Beylerbeyi ve Vezir-i Azam, Serasker olmuştur.
EŞİ: Hatice Sultan (Kanuni'nin kız kardeşi) ve Muhsine Hatun.
(Kaynak: Habertürk)
Son Dakika › Güncel › Pargalı İbrahim Paşa'nın Mezarı, Karaköy'de Bir Hanın Bodrumunda Olabilir - Son Dakika
Gümüşhacıköy Kaymakamı Baha Büyükkaymakcı, Gümüş İlkokulu ve Ortaokulu'nu ziyaret ederek okullarda incelemelerde bulundu. Büyükkaymakcı, okul müdürü Yusuf Kılıç'tan ihtiyaçlar hakkında bilgi aldı ve öğretmenleri başarılarından dolayı tebrik etti. Öğrencilerle de sohbet eden Büyükkaymakcı, kitaplara olan ilgisinin başarısının temelini oluşturduğunu belirtti ve öğrencilere okumayı ve merakı teşvik etti.
Aydın'ın Kuşadası ilçesinde bir eğlence mekanında çıkan tartışmanın ardından bir grup müşteri av tüfekleriyle mekana ve havaya ateş açtı. Polis, kimlikleri belirlenen 6 şüpheliyi operasyonla gözaltına aldı.
Afyonkarahisar Belediye Başkanı Burcu Köksal'ın aldığı duyumlar sonucu başlattığı inceleme sonucu ortaya çıktığı belirtilen gizli dinleme ve izleme cihazlarıyla ilgili soruşturma süreci başlatıldı. Afyonkarahisar Cumhuriyet Başsavcılığı talimatıyla İl Emniyet Müdürlüğü gizli kayıt cihazları yerleştirildiği iddialarına yönelik inceleme başlattı.
Mersin'de düzenlenecek olan Dünya Paratriatlon Kupası ve Avrupa Gençler Triatlon Kupası'nın ilk yarışları yarın yapılacak. Yenişehir Belediyesi ve Türkiye Triatlon Federasyonu iş birliğiyle organize edilen bu önemli etkinlikler, kentin renkli bir atmosfer kazanmasını sağlayacak. Organizasyona 29 ülkeden 140'ı yabancı olmak üzere toplam 380 sporcu katılacak.
Samsun Büyükşehir Belediyesi, Tokat'ın Sulusaray ilçesinde meydana gelen depremler sonrasında bölgeye Mobil Mutfak Aracı gönderdi. Günde 5 bin kişiye sıcak yemek dağıtılacak.
Tokat'ta meydana gelen deprem sonrası yapılan incelemelerde, 500 ihbardan 50 yapı incelendi ve 5 yıkık, 15 ağır hasarlı yapı tespit edildi. Bakan Yardımcısı Tuzcuoğlu, hasarlı yapıların çoğunlukla 1999 öncesi yapılan binalar olduğunu belirtti ve ülkemizin deprem bölgesi olduğunu vurguladı. Kamu binalarında ise herhangi bir hasar görülmediği açıklandı.
Bilecik'in Osmaneli İlçesinde Kaymakam Yüksel, köy ve mahalle muhtarları ile tanışma ve istişare toplantısı düzenledi. Kaymakam Yüksel, muhtarlara yeni görevlerinde başarılar diledi ve vatandaşların sorunlarını aktarmalarını istedi. Yeni Belediye Başkanı Bekir Torun da muhtarların önemine vurgu yaparak iş birliği içinde çalışacaklarını belirtti.
Sizin düşünceleriniz neler ?