''Reklamlardaki İstanbul'' Yayımlandı

"Kentler, sosyolog Weber'in tanımıyla 'büyü' merkezleridir. O kente ulaşıldığında büyü sizi etkisi altına alır. Multikültürellik de bu büyü altında bir siyaset olarak uygulanır. Yani kent ne olursa olsun imkânlarıyla, zorluklarıyla, tarzıyla sizi etkiler. Osmanlı İstanbul'u, multikültürel açıdan bu yapıyı uzun seneler korur."

İstanbul çok kültürlü özelliğini hâlen korumakta, değişen dünyanın modern hikâyesi içinde, başat kahramanlardan biri olarak kilit rolünü başarılı bir şekilde oynamaktadır. Tarihî, coğrafî, ekonomik, kültürel ve stratejik yönden pek çok özelliği ve güzelliği içinde barındıran İstanbul, dünyanın yükselen "marka şehirlerinden" biridir. Özellikle 2000'lerin ilk 10 yılında büyük bir atılım gerçekleştiren, uluslararası pek çok etkinliğe ev sahipliği yapan, farklı kentsel, kültürel ve sanatsal uygulamalarıyla örnek bir şehir olan İstanbul, 2010 Avrupa Kültür Başkenti payesiyle önemli etkinliklere imza atmıştır.

"Reklamlarda İstanbul", İstanbul Üniversitesi'nin İstanbul, 2010 Avrupa Kültür Başkenti projelerine katkı sağladığı 32 projeden biridir. Reklamlarda İstanbul Projesi kapsamında, İstanbul'un, İstanbul'u anlatan görsel simgelerin, basılı reklamlardaki kullanımı incelenmiş, basılı reklamlarda İstanbul'un ne şekilde ve nasıl kullanıldığı sorusuna yanıt aranmıştır. Çünkü reklamlar insanoğlunun en sık karşılaştığı kitle iletişim yöntemlerinden biridir. Jaques Ellul'ün "Sözün Düşüşü"nde ayrıntılı olarak belirttiği gibi dünyanın görsel bir döneme evrildiği süreçte özellikle görsel reklamlar, iletişim, ekonomi ve tarihsel bağlamda çok önemli veriler içermektedir. Görselliğin toptan sunumu ve bütünsel kavrayış artılarıyla hafızalarda, ürünlerin, markaların yerleşmesini sağlayan reklamlar, toplumun sosyo-kültürel yapısına, teknolojik gelişmelere koşut bir gelişim çizgisi izlemektedir. Bu nedenle reklamların bilimsel ve akademik yöntemlerle incelenmesi geleceğin planlanması için önemli verilerin ortaya çıkarılmasını sağlayacaktır. Özellikle İstanbul'un tanınmasında ve tanıtılmasında, hafızalarda yer etmesinde çok önemli rol oynayan reklamlar, İstanbul'un tarihsel süreçteki değişimini ve gelişimini gösteren verilere sahiptir.

İÜ Rektör Danışmanı ve İÜ Basın ve Halkla İlişkiler Müdürü Doç. Dr. Ergün Yolcu'nun proje başkanlığının yürüttüğü projenin yardımcılığını Araş. Gör. Mesut Aytekin ve Ayşe Burhan Aytekin yaptı. İstanbul Üniversitesi'nin farklı fakültelerinden 10 öğrencinin araştırma ekibinde yer aldığı çalışmada, 1923-2009 yılları arasında yazılı basındaki İstanbul reklamları tarandı. Bulunan reklamlar içerik, boyut, renk, tür olarak incelendi ve göstergebilimsel olarak çözümlendi. 118 reklam içinde en çok kullanılan mekân Kız Kulesi. En çok İstanbul öğesi kullanan sektör banka/finans sektörü. Sektör temsilcileri ve köşe yazarları ile yapılan röportajların da yer aldığı kitabın son bölümünde bulunan reklamlar tarih sırası ile yer alıyor. İstanbul'un reklamlar üzerinden tarihsel sürecine tanıklık eden 1,5 yıllık çalışma, İstanbul üzerine bu tür yapılmış ilk çalışmadır.