Samsun: Yaban Mersini Altın Gibi

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Çelik'in Türkiye'de yaygınlaştırmaya çalıştığı yaban mersininin büyük rağbet gördüğü öğrenildi.

Doğada yabanisi bulunan ve kuşlara yem olan yaban mersini üzerinde uzun süredir çalışan Doç. Dr. Hüseyin Çelik, 2000 yılından bu yana Rize, Trabzon, Ordu, Giresun, Samsun, İstanbul, Bursa ve İznik'in yüksek kesimlerinde yaban mersini bahçeleri tesis edilmesini sağladı. Çalışmalar sonucu 110 dekar alanda bu meyve yetiştirilmeye başlandı.

Rize'de 2000 yılında kurulan 3 dönümlük yaban mersini bahçesinden bu hasat döneminde 6 ton ürün elde edildi. Meyve, bahçeden 5 YTL'den alınıp şoklanarak İstanbul Carrefour'da 36-37 YTL'den satılmaya başlandı. Dünya piyasasında fiyatı 20 doları geçen meyvenin üretimi az ve sağlık açısından son derece faydalı olduğu için lüks meyveler sınıfına girdiği belirtildi.

Doç. Dr. Hüseyin Çelik, yaban mersininin dünyada 240 bin ton üretildiğini dile getirerek, "ABD 130 bin tonla birinci, Kanada 60 bin tonla ikinci, Polonya 20 bin ton ile üçüncü sırada. Ardından Almanya ve Hollanda geliyor. Bu meyvenin anavatanı Türkiye olmasına ve asitli toprakların bulunduğu Karadeniz Bölgesi'nin 40-42 kuzey enlemleri arasında kendiliğinden yetişmesine rağmen kuşlara yem oluyor. Sağlık açısından antioksidan içeriği çok yüksek olduğundan gözlere, damar tıkanıklıklarına, diyabete iyi geliyor. Kalp krizi üzerinde etkisi süper olumlu. Böyle bir meyveyi yaygınlaştırma yönündeki çabalarımız sürecek. Bu meyve altın gibi değerli" dedi.

Yaban mersininin dünya ve Türkiye piyasasındaki değerini öğrenen büyük holdinglerin kendisiyle görüştüğünü ve 300-500 dönümlük yaban mersini bahçeleri oluşturmak istediğini ifade eden Doç. Dr. Çelik, bugün verimden düşmüş fındık bahçelerini söküp yaban mersini dikenler bulunduğunu vurguladı. Giresun'da bir vatandaşın 20 dönüm bahçe tesis ettiğine dikkat çeken Çelik, şunları söyledi:

"Bu vatandaş 8 dönüm bahçe tesis etti, 12 dönümünü de fındığını sökerek tesis edecek. Yaban mersini ile fındık karşılaştırıldığında karlılık olarak arada çok fark var. Dünya ortalamasına göre 1 dekardan 1 ton yaban mersini elde ediliyor. Bahçe fiyatı 5 YTL'den kazanç 5 bin YTL'dir. Fındıkta ise 1 dekardan elde edilen miktar 180 kilo. Kilosu en yüksek fiyattan yani 5 YTL'den olsa 900 YTL eder. 4 bin 900 YTL'lik farkı konuşmaya bile gerek yok. Bu çok büyük bir rakam. ABD'liler, Kanadalılar toprağa suyla birlikte bizim laboratuarlarda kullandığımız sülfirik asit veriyor. Halbuki bizim Karadeniz Bölgesi'nin yükseklerindeki topraklarımız zaten asitli. Üretiminin hiçbir maliyeti yok. Yaban mersininin pastası, keki, meyve suyu, kurutulmuş meyvesi, pudingi, meyveli ekmeği, dondurması yapılıyor. Bir ürünün sanayisi varsa bu üründen korkmayacaksın. Yani ben diyorum ki; lütfen buna girin, boş alanları değerlendirin. Ürün çeşitliliğini sağlayın. Doğu ve Orta Karadeniz Bölgesi'nin ürün çeşitliliğine ihtiyacı var. Bugün aklını çalıştıran ülkeler dünya piyasası hangi meyveyi istiyorsa onu yetiştirmeye çalışıyor. Dünya üzümsü meyvelere büyük rağbet gösteriyor."