Son Halife Abdülmecid'in, Milli Mücadele Dönemindeki Siyasi Faaliyetleri"

Afyon Kocatepe Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sadık Sarısaman, son Halife Abdülmecid'in, zamanında milli mücadele kadrolarına, onlardan yanaymış, onları anlıyormuş görüntüsü veren bir tablo çizdiğini söyledi.

Sarısaman, Türk Tarih Kurumu'nun Balkan Kongre Merkezi'nde düzenlediği "Son Halife Abdülmecid Efendi" sempozyumunda yaptığı "Abdülmecid'in, milli mücadele dönemindeki siyasi faaliyetleri" konulu sunumda, Abdülmecid'in, milli mücadele dönemindeki faaliyetlerinin çeşitlilik arz ettiğini, bunun nedeninin de dönemin siyasi aktörlerini dikkate alması olduğunu belirtti.

Sultan Abdülmecid'in, siyasi aktörlerin çok fazla olduğu bir ortamda kendi rolünü oynamaya çalıştığını ifade eden Sarısaman, şöyle konuştu:

"Abdülmecid Efendi, bir taraftan hanedanını kollayan bir taraftan dönemin egemen gücü olan İngiltere'yi dikkate alan, buna rağmen İngiltere'nin karşısına Fransa'yı koymaya çalışan, İngiltere'nin karşısına ABD'yi koymaya çalışan, Anadolu'da egemen durumda olan milli mücadele harekatını dikkate alan, yaklaşımının İstanbul hükümetinden ve Sultan Vahdettin'den çok farklı olduğunu ortaya koyan bir politika sürdürüyor. Yani sanki kırk tilkinin kuyruğunu birbirine değdirmemeye çalışan bir konumda."

-"İngilizler yakın takibinde"

Sarısaman, Abdülmecid Efendi'nin Anadolu'daki harekete yakınlığı nedeniyle bir dönem İngilizler tarafından takibe alındığını söyledi.

Abdülmecid'in milli mücadele kadrolarına da yakın göründüğünü belirten Sarısaman, şöyle devam etti:

"Milli mücadele kadrolarına onlardan yanaymış, onları anlıyormuş görüntüsü veren bir tablo çiziyor. Sevr anlaşmasının yürümeyeceğini söylüyor. Aynı mantık milli mücadele kadrolarında da var. Kuvayı Milliye'yi de kapsayan genel af istiyor, sorunların çözümü için. Barışın bu sayede sağlanacağını söylüyor. Veliaht sıfatıyla dönemin sorunlarına seyirci kalmak istemiyor. Onun milli mücadele kadrolarıyla yakın teması İngilizler'in dikkatini çekiyor, Londra'ya giden raporlarında, Anadolu'daki hareketin asıl liderinin Abdülmecid Efendi olduğu yönünde bilgiler var. Hatta Abdülmecid'i takibe aldırıyorlar."

Sarısaman, milli mücadele döneminde Abdülmecid'in zaman zaman Ankara'ya çağrıldığını ancak gitmediğini, oğlu Ömer Faruk'un ise Mustafa Kemal tarafından reddedildiğini ifade etti.

Abdülmecid'in İngilizlerle olan yakınlığının da dikkat çekici olduğunu belirten Sarısaman, şunları anlattı:

"İngilizlerle ilişkilerinde özellikle şuna vurgu yapıyor, 'Ben İngiliz taraftarıyım, benden endişe etmeyin ben padişah olsam bile size bağlı kalmaya devam edeceğim, size karşı harbe girenler yanlış yapmıştır.' Hatta İngilizler'in önemli devlet adamlarının fotoğraflarını odasına astığını göstermek suretiyle bu derece İngiliz taraftarıyım yaklaşımı var."

Sempozyumun ilk oturumu, çeşitli sunumların ardından sona erdi. - Edirne