Sürdürülebilir Kültürel Kalkınma Programı Tanıtım Toplantısı

Başbakan Ahmet Davutoğlu, "Atatürk Kültür Merkezi de dahil olmak üzere İstanbul'un meydanlarının güzelleştirilmesi ve o civardaki yapıların korunması, hepimiz için bir amaç olmalı. Bunu ideolojik bir zemine taşımadan beraberce, kültür adamlarımızla, İstanbul aşığı, İstanbul tarihi bilen bütün dostlarımızla ele alıp birlikte değerlendirebiliriz" dedi.

Davutoğlu, Ankara Palas'ta, 64. Hükümet Sürdürülebilir Kültürel Kalkınma Programı Tanıtım Toplantısı'ndan sonrasında gazetecilerin ve sanatçıların sorularını yanıtlayarak, çözüm önerilerini dinledi.

Bir gazetecinin, Ankara'da kurulması planlanan kültür merkezinin içine Milli Kütüphane'nin taşınıp taşınmayacağı ve İstanbul'daki Atatürk Kültür Merkezi'ndeki çalışmaların ne zaman bitirileceğine ilişkin sorusu üzerine Davutoğlu, İstanbul ve Ankara'nın ihtiyaçlarının birbirinden farklı olduğunu ve bu kapsamda Ankara milletvekilleri, belediye başkanı ve valisiyle ayrı ayrı toplantılar yaptıklarını anlattı.

Ankara'nın kültürel faaliyetler açısından alt yapısının verimli olmadığını vurgulayan Davutoğlu, Ankara Kültür Merkezi projesiyle, iyi donanımlı bir merkez inşa etmenin yanında, yurt dışından gelen misafirlerin de Ankara üzerinden Türkiye'yi tanıyabilecekleri müzelerin zenginleştirilmesi ve Anadolu kültür birikiminin burada en iyi şekilde yansıtılmasına önem verdiklerini belirtti.

Ankara'da gerçekleştirecekleri projelerin Kültürel Eylem Planı'nın en önemli ayaklarından biri olacağının altını çizen Davutoğlu, Türkiye'nin en büyük kütüphanelerinin, en iyi tiyatro salonlarının ve diğer kültürel mekanların Ankara'da olmasına önem verdiklerini söyledi.

İstanbul'u "insanlığın en büyük mirası" olarak niteleyen Davutoğlu, İstanbul'un dünyadaki diğer şehirlerden farkını "kadim bir şehir olması", "moderniteyi yoğun yaşaması", "önümüzdeki yüzyıl içinde en hızla yükselen şehirler arasında olacak bir küresel şehir olması" diye açıkladı. İstanbul'un bu üç özelliğinin muhafaza edilmesi gerektiği üzerinde duran Davutoğlu, "Dünyanın en büyük havalimanı, İstanbul'a ihtiyaçtır. O yapılacak ama İstanbul'u farklı kılan en temel özelliği olan tarihi dokuya hiçbir şekilde halel getirilmeyecek. O bakımdan yatay mimarinin yaygınlaştırılması ve İstanbul'a bir daha tarihi yarımadaya yakın dikey mimarinin olmaması için gerekli her türlü yasal düzenlemeyi yapmaya kararlıyız." diye konuştu.

Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısındaki hızlı şehirleşmenin oluşturduğu doğal olmayan çarpık şehirleşmenin etkilerini sileceklerini dile getiren Davutoğlu, "Hiçbir bina Süleymaniye'ye, Ayasofya'ya tahakküm eder şekilde durmayacak. Ama çevreye doğru da İstanbul'un ihtiyacı olan yapılaşmalara izin verilecek." dedi.

Atatürk Kültür Merkezi'nin bu bağlamda değerlendirilmesini isteyen Başbakan Davutoğlu şunları kaydetti:

"Taksim Meydanı üzerinde geçmişte, 2013'te yaşadığımız olaylardan da hareketle ifade ediyorum, bunu bir ideolojik çatışma alanı, siyasal görüş ayrılıklarının yansıdığı bir meydan olarak ele almamak durumundayız. Taksim Meydanı'nı bir bütün olarak değerlendirip... Açık söyleyelim dünyada çok güzel meydanlar vardır, İsfahan'ın Nakş-ı Cihan'ı gibi... İstanbul'un güzel bir meydana ihtiyacı var ama Taksim ve civarındaki yapılaşmalarda bu özellikleri görmek kolay değil. Onun için istişareyle, kent kültürü, şehirleşme bilinciyle buna bakacağız. Atatürk Kültürü Merkezi o anlamda hem statik problemler yaşanan, binanın yapısı gereği, hem hukuki bazı süreçlerin olduğu bir konu. Bulunduğu şekliyle güçlendirme opsiyonu kadar, oraya İstanbul'un ihtiyacı olan büyük bir sanat merkezinin, bir opera salonu veya benzer bir şeyin, yine istişare edilerek yapılması ihtimallerini de hiçbir sansür veya zihnimizde bir ön yargı taşımadan konuşmak durumundayız. Taksim Meydanı ve etrafındaki yapılaşmalar, bu anlamda modern Türkiye'nin önemli alanlarından biridir. Ama estetik olarak da herhalde hiç kimsenin 'dünyanın en iyi meydanlarından biridir ve olduğu gibi korunmalıdır' diyebileceği bir özelliğe sahip değildir. Maalesef İstanbul'u temsil eden bir estetik yapıya sahip değil."

Bu sebeple yeni kutuplaşmalar ve gerilimlere sebebiyet vermeden hep beraber konuşulmasını ve değerlendirilmesini öneren Davutoğlu, "İstanbul'u güzel meydanlara kavuşturalım." diye konuştu.

Atatürk Kültür Merkezi de dahil olmak üzere İstanbul'un meydanlarının güzelleştirilmesi ve o civardaki yapıların korunmasının herkes için bir amaç olması gerektiğini vurgulayan Davutoğlu, "Bunu ideolojik bir zemine taşımadan beraberce, kültür adamlarımızla, İstanbul aşığı, İstanbul tarihi bilen bütün dostlarımızla ele alıp birlikte değerlendirebiliriz." ifadelerini kullandı.

"GENÇDES programı ile genç sanatçılara destek"

Başbakan Ahmet Davutoğlu, sanatçılara verilecek desteklere ilişkin, "Sanat faaliyetini icra ve şahsi olarak hayatını en iyi şekilde idame ettirme anlamında her türlü desteği vereceğiz. GENÇDES programı ile genç sanatçılara destek vereceğiz." açıklamasında bulundu.

Sanatçılara her türlü desteği vermenin görevleri olduğuna işaret eden Davutoğlu, sanatçıların olmadığı bir toplumun sabah güneşinin doğmadığı bir gün gibi olduğunu belirtti.

Sanatçılara verilecek desteklerin isteğe bağlı emeklilik, sanat faaliyetini icra ederken yapılan faaliyetlere destek ve sponsorluk gibi hususları kapsayacağını anlatan Başbakan Davutoğlu, "Sanat faaliyetini icra ve şahsi olarak hayatını en iyi şekilde idame ettirme anlamında her türlü desteği vereceğiz. GENÇDES programı ile genç sanatçılara destek vereceğiz. Sanat icra etmeye başladıklarında telif hakları üzerindeki çalışmayı tamamlıyoruz. Telif hakları üzerinden sanatçılarımızın haklarını koruyacağız." dedi.

Davutoğlu, teknolojinin hızlı gelişimi dolayısıyla bütün sanatçıların muzdarip olduğu, hiçbir izin almadan her türlü sanat eserinin internet ortamından fütursuzca kullanıldığı bir durum söz konusu olduğuna dikkati çekerek, sanatçıların haklarının korunması için en iyi tiyatro, opera salonları, kütüphaneler ve geleneksel sanat icra edecekleri mekanları sağlayacakları söyledi. Davutoğlu, aynı zamanda özel tiyatrolara verilen destek gibi bu desteklerin yüzde 100 artırılacağını ifade etti.

Sanatçıların sinema desteklerini artıracaklarını ve emeklilik hayatlarını da kolaylaştıracak tedbirler alacaklarını bildiren Davutoğlu, şöyle devam etti:

"Şunun ben bir teminat olarak bilinmesini isterim. Bana ulaşmış ya da Kültür Bakanımıza ulaşmış herhangi bir sanatçı talebi varsa, sanatçılarımızdan gelen bir talep varsa hiçbirisi karşılıksız kalmayacak. Hiçbirisi cevapsız bırakılmayacak. Bunu ben Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı olarak sizlere söz veriyorum. Hiçbirisi cevapsız kalmayacak. Yapabileceksek yapabileceğimizi söyleyeceğiz. Eğer yapamayacağımız bir şeyse oturup onu nasıl yapılabilir kılacağız diye konuşacağız. Sanatçılarımız siyasete, seslerini yükselttiklerinde seslerine cevap alamayacakları bir alan olarak bakmayacaklar. O bakımdan şimdi de bunu beyaz bir, kağıt çek ifadesi sanata uygun düşmez açık demek ama, beyaz bir sayfa gibi ifade edin, üstüne ne yapılabilecekse sanatı, kültürü geliştirmek adına yazın, biz onların gereğini yapmak için bütçemizin, devletimizin imkanları içinde her şeyi yapacağız."

Orhan Gencebay söz aldı

Söz alan sanatçı Orhan Gencebay da Başbakan Davutoğlu'na müzik alanındaki şartlardan bahsetmek istediğini söyledi. Müzik sektörünün çökmek üzere olduğunu ifade eden Gencebay, sanatçıların büyük çoğunluğunun yaşam koşullarında zorluk çektiğini ve sefil durumda bulunduklarını vurguladı.

Gencebay, dün vefat eden bestekar ve söz yazarı Atilla Özdemiroğlu'nun, gururundan dolayı bazı cümleleri söyleyemediğini, son yıllarında zorluk çektiğini, sağlığıyla ilgili ihtiyaçlarını da yapamadığını anlattı.

Türkiye'de geçen sene bin civarında albüm yapıldığını aktaran Gencebay, müzik sektöründe emeklerinin karşılığı olarak alabildikleri telif miktarının brüt 20 milyon avro civarında olduğunu kaydetti. Gencebay, paranın değil emeklerinin peşinde olduklarının altını çizerek, "Bunu alırsak yaşayacağız ve sanatı üreteceğiz." dedi.

Orhan Gencebay, kendisinin meslek birliklerinin yönetim kurulu üyesi olduğunu anımsatarak, "Bakanlığımızın göndermiş olduğu yeni hazırlanan yasamızın bazı cümleleri bize sunuldu. Bu kesinlikle sonu değil ama o sunulan cümlelere olağanüstü üzüldük ve bunların yüzde 70-80'ini kabul etmemiz mümkün değildir. Düzeleceğine inanıyoruz. Hep beraber çalışacağımızı biliyorum." değerlendirmesinde bulundu.

Başbakan Davutoğlu, devlet ve sanatçının iki taraf olarak görülmemesi gerektiğini belirterek, mümkün olsaydı herkesin bir sanat icra etmek istediğini, bundan daha üstün bir meziyet olmadığını söyledi.

En temel yaklaşımlarının sanatçıların haklarının korunması, hayatlarının kolaylaştırılması, sanatı icra ederken imkanlarının iyileştirilmesi olduğunu vurgulayan Davutoğlu, "Sanatçılarımızın hayatlarını kolaylaştıracak imkanları alacağız. İsteğe bağlı emeklilik talebi hep gündeme geliyordu, bunu yapmaya gayret edeceğiz." diye konuştu.

"Burada bir kul hakkı var"

Telif haklarına değinen Davutoğlu, bunun insani ve hukuki bir konu olduğuna işaret etti. Bilimsel hayat içerisinde de çok sık karşılaşıldığını anlatan Davutoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Sizin emek verdiğiniz veya çok uzun birikimler sonucu ürettiğiniz bir fikir, bir eser çok rahat, atıf bile yapılmadan bir yerde kullanılır. Bunu, içinden yaşamış biri olarak da çok iyi anlıyoruz. Burada bir kul hakkı var, insan hakkı var. Dolayısıyla bunun istismar edilmesinin önüne geçmek lazım. Arada hiçbir emek vermemiş olanların kar elde ettiği, rant elde ettiği veya rant elde etmiyor görünse bile prestij elde ederek, rant elde ettiği, gerçek sahibinin ise hiçbir şekilde istifade edemediği bir durum söz konusu. Teknolojik imkanların bu kadar istismar edildiği dönemler çok az olmuştur. Bunun için gereğini yapacağız."

Hazırlanan yasa teklifini sanatçıların görüşlerini almak için gönderdiklerini anımsatan Davutoğlu, sanatçılara üzüldükleri ve beklentileri karşılamayan konuları Kültür ve Turizm Bakanı'na iletmesini, sanatçılarla bundan sonra da görüşmek istediğini ve bütün sorunlarını dinlemeye hazır olduğunu söyledi.

Tiyatro sanatçısı Ahmet Yenilmez'in tiyatrolardaki istihdam problemine çözüm olması amacıyla şehir tiyatroları açılması ve üniversitelerde Geleneksel Türk Tiyatrosu bölümü kurulması talebini dinleyen Davutoğlu, tiyatroda istihdam ve yeni tiyatrocuların yetiştirilmesi ve ilgili alanlarda üniversite eğitimleri konusunda gereğini yapacaklarını ve gelecek günlerde bunların hepsini gerçekleştireceklerini kaydetti.

Davutoğlu, Türk halk müziği yorumcusu Züleyha Ortak'ın sinema ve müzik sektöründeki korsanla mücadele konusunda ciddi bir çalışma başlatılması ve kültür merkezlerinin tanıtımına önem verilmesine ilişkin önerilerini dinledi.

"Sanat" ile "korsan"ın yan yana gelemeyecek iki kelime olduğunu anlatan Davutoğlu, "Sanat medeniyettir, korsanlık barbarlığın değişik çağlarda, değişik şekillerde ortaya çıkan, tezahür eden yüzüdür. Dolayısıyla bu anlamda korsanlıkla mücadeleye kesinlikle kararlıyız." dedi.

Kültür merkezlerinin tanıtımına ağırlık vermek gerektiğine dikkati çeken Davutoğlu, "Kültür merkezlerinin şehrin ana damarları üzerinde olması, ulaşımının olay olması ve tanıtımının iyi yapılması için de gayret sarf edeceğiz ve çok daha sık bir araya geleceğiz." ifadesini kullandı.

Kültür ve Turizm Bakanı Mahir Ünal'ın sanatçılarla daha sık buluşacağı için daha şanslı olduğunu dile getiren Davutoğlu, "Ben de keşke sizinle onun kadar sık buluşabilseydim. En şanslı bakanlık Kültür ve Turizm Bakanlığıdır. Hep güzel ve olumlu, estetik boyutu olan işlerle uğraşıyor." değerlendirmesinde bulundu.

Programa Başbakan Yardımcısı Lütfi Elvan, Kültür ve Turizm Bakanı Mahir Ünal, Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, aralarında Metin Şentürk, Orhan Gencebay, Yavuz Bingöl, Metin Özülkü, Ercan Saatçi, Serkan Çağrı, Birol Güven, Ali Rıza Binboğa, Ahmet Yenilmez, Osman Sınav ve Züleyha Ortak'ın da bulunduğu sanat dünyasından isimler katıldı.

Toplantının ardından Başbakan Davutoğlu, sanatçılarla sohbet etti.

(Bitti)