İBRAHİM YOZOĞLU - Kaybolmaya yüz tutan meslekler arasında yer alan kaşıkçılık, Sakarya'nın Taraklı ilçesinde baba oğul tarafından yaşatılmaya çalışılıyor.
Teknolojinin gelişmeye başlamasıyla yeni meslekler ortaya çıkarken, bir zamanların popüler işleri de zamanla yitip gidiyor.
Sakarya'nın Taraklı ilçesinde 20 yıl önce çok sayıda kişinin ekmek kapısı kaşıkçılık, artık bir elin parmaklarını geçmeyecek kadar usta tarafından devam ettiriliyor.
İlçeye bağlı Alballar köyünde evinin yanındaki küçük bir odada 60 yıldır kaşıkçılık yapan Sami Yıldız (73), oğluna öğrettiği mesleğinin teknoloji karşısındaki direnişinin bir gün sona ereceğini düşünüyor.
Yıldız, AA muhabirine yaptığı açıklamada, babasından öğrendiği mesleğini 60 yıldır devam ettirdiğini söyledi.
İşini, "Aç da koymaz tok da yapmaz, evimi geçindirir" diye tanımlayan Yıldız, kaşık yapımına kimsenin heves etmediğini dile getirdi.
"Elle kaşık yapmak son evresinde"
Mesleğin son demlerini yaşadığını anlatan Yıldız, "Bu fabrika işine dönüştü bizimki geride kaldı. Sınıfta kalanlardanız biz. Bu iş bizi de tatmin etmiyor. Benim peşimden oğlum yetişiyor. Elle kaşık yapmak son evresinde. Önceleri 5 köyde 200 kişi bu işi yapıyordu. Şimdi bu mesleği yapan 20 kişi kalmadı, devamlı azalıyor." dedi.
Mesleklerinden bir beklentilerinin kalmadığını, el zanaatlarının yerini makinelerin aldığını aktaran Yıldız, makinede üretilen ürünler ucuz olduğu için el emeği ile yapılanlara değer verilmediğini belirtti.
Kazançlarının ancak yettiğini vurgulayan Yıldız, şöyle dedi:
"Biz ancak ekmek parasına çalışıyoruz. Bu meslekle hiçbir şey alamazsın ama ancak haftalık ekmek paranı çıkartırsın. Çünkü fabrika bizi yenmiş. Bunu sınıfta kalanlar, maddiyatı oymayanlar yapıyor ama elde yapılan kaşıkların yerini hiçbir şey tutmaz. Makine demek kaba iş, seri üretim temiz mal, temiz para."
Yıldız, kaşıkları şimşir ve gürgen ağacından yaptıklarını anlatarak, "Diğer ağaçlardan da olur ama şimşir ağacının kaşığını hiçbirisi tutmaz, içine su almaz, sağlam ağaç." ifadesini kullandı.
"Sanat bir sevdadır, aşktır"
Sami Yıldız'ın oğlu İsmail Yıldız (38) da 16 yaşından beri kaşık üretimi yaptığını söyledi.
Şimşir kaşığın mineralleri koruma ve bakteri üretmeme özelliği bulunduğunu belirten Yıldız, çocuklara özel mama kaşıkları da ürettiklerini aktardı.
İthal kaşık ve gelişen teknoloji nedeniyle mesleği yapanların gittikçe azaldığına dikkati çeken Yıldız, şu değerlendirmede bulundu:
"Sanat bir sevdadır, aşktır ama her şeyde olduğu gibi bunun sanatta da bir karşılığı olması gerekiyor. Yapmış olduğumuz kaşık evimizin mutfak ihtiyacını karşılamayacak hale geldi. Teknoloji karşısında birçok sanatımızı kaybettik ama ben bu mücadeleyi sonuna kadar devam ettireceğim."
"Ustalarımızı fuarlara götürüyoruz"
Taraklı Belediye Başkanı Tacettin Özkaraman da kaşıkçılığın Taraklı'da çok eskiden beri sürdürdüğünü, Evliya Çelebi'nin Seyahatname'sinde de kaşığın yapımından bahsettiğini anlattı.
İlçe halkının yarısından fazlasının 1800'lü yıllarda kaşıkçılıkla uğraştığını, mesleğin, ilçenin Alballar, Kemaller, Esenyurt ve Uğurlu mahallelerinde sürdürüldüğünü belirtti. Özkaraman, gün geçtikçe ustaları azalsa da ilçede hala kaşık yapımının sürdürüldüğünü ifade etti.
Özkaraman, "Kaşıkçılık maalesef kaybolan meslekler arasında. Birkaç ustamızı fuarlara götürüyoruz, destek olmaya çalışıyoruz. Mesleklerini buraya gelen misafirlere sergilemeleri için mekan temin ediyoruz ama bir söz var, 'Marifet iltifata tabidir' diye. Eğer iltifat olursa yerine bunu yapacak gençlerimiz olacaktır ama iltifat olmayınca maalesef bu meslek kaybolup gidecektir." sözlerine yer verdi.
Son Dakika › Kültür Sanat › Tahta Kaşıkları Baba Oğul Şekillendiriyor - Son Dakika
Beşiktaş Kültür Merkezi (BKM) tarafından düzenlenen 'Dragons and Mythical Beasts' kukla gösterisi, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kapsamında Maximum Uniq Hall'de seyirciyle buluştu. Yazar ve yönetmen Derek Bond'un mitolojik hikayelere yer verdiği gösteri, çocukların zihnindeki canavar algısını değiştirmeyi hedefliyor. Seyirciler arasından seçilen çocuklarla interaktif bir oyun oynanan gösteride, oyuncu Ata Dirilgen çocuklara hem hikaye anlatıcısı hem de kahraman yetiştiricisi olarak eşlik ediyor. Gösterinin amacı, çocukların hayal güçlerini geliştirmek ve onlara cesaret vermek. İngiltere tiyatrosunun önemli ödüllerinden Olivier Ödülü'ne aday olan kukla şovu, devasa taş trol, gizemli Indrik, görkemli Griffin, tek boynuzlu at, diş perisi ve ejderha gibi birçok kukla ile çocukları fantastik hikayelerle tanıştırıyor. Gösteri, 20-23 Nisan tarihleri arasında sahnelenmeye devam edecek.
Başkentte çeşitli meslek gruplarından gönüllülerin oluşturduğu Cumhuriyet Korosu, 'Yüzyılın Başkenti Ankara' adlı Türk halk müziği konseri verdi. Yenimahalle ilçesindeki Nazım Hikmet Kültür Merkezi'nde düzenlenen etkinlikte, Ankara'nın türkülerinin yanı sıra Rumeli, Kütahya, Burdur, Kırıkkale, Sivas, Erzincan, Artvin yöreleri ile Kıbrıs ve Azerbaycan'dan ezgiler dinleyicilerle buluştu. Başkentteki, Ulusal Mimarlık akımlarına örnek teşkil eden tarihi yapı ve binaların da tanıtıldığı konserde, çeşitli halk oyunu gösterileri yapıldı. Şef Serdar Yasun yönetiminde 30 eserin seslendirildiği konsere Ankaralılar yoğun ilgi gösterdi.
Adana'da düzenlenen Uluslararası Portakal Çiçeği Karnavalı kapsamında şarkıcı Tuğba Yurt, Seyhan Nehri kıyısındaki Merkez Park'ta konser verdi. Konserde çok sayıda kişi şarkılara eşlik etti ve Yurt'un performansı büyük alkış aldı.
Bitlis'in Güroymak ilçesinde, Kaymakamlık tarafından başlatılan proje kapsamında Kaleli Köyü ve Köşk mezrasında yaşayan çocuklar için sinema etkinliği düzenlendi. Ahmet Mücteba Albayrak Bilgi Evi'ne getirilen çocuklar, yeni açılan sinema salonunda film izledi. Etkinlikle çocukların kültür ve sanatla buluşması hedeflendi.
Bingöl'de kış turizminin gözde tesislerinden biri olan Hesarek Kayak Merkezi, Cumhurbaşkanı kararı ile Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi ilan edildi. Bingöl Valisi Ahmet Hamdi Usta, bu kararın Bingöl'ün cazibe merkezi haline gelmesini sağlayacağını belirtti.
Van Kalesi'nin zirvesinde bulunan Süleyman Han Camisi, restorasyon çalışmalarının tamamlanmasının ardından ibadete açıldı. Van Valisi Ozan Balcı, caminin açılışında yaptığı konuşmada, Van'ın imarı ve inşası konusunda önemli çalışmalar yaptıklarını belirtti ve Van Kalesi'nin restorasyonunun tamamlanmasıyla birlikte Van'ın kültür, turizm ve ekonomisine büyük katkı sağlanacağını ifade etti.
Devlet sanatçısı Devrim Erbil'in 60. yılını kutlamak amacıyla düzenlenen Inspirations adlı karma sergi, İstanbul Sinema Müzesi'nde açıldı. Sergide, Erbil'in daha önce sergilenmemiş eserlerinin yanı sıra farklı sanatçıların da eserleri yer alıyor. Erbil, sergiyle birlikte sanat hayatının 60. yılını geride bıraktığını belirterek, sanata ve sanatın içinde olmaya doyamadığını ifade etti. Sergi, 30 Haziran'a kadar ziyaret edilebilecek.
Münih'te düzenlenen 35. Münih Türk Film Günlerinde Yeşilçam'ın usta oyuncusu Müjde Ar'a 50. Sanat Yılı dolayısıyla 'Yaşam Boyu Başarı Ödülü' verildi. Müjde Ar ödülünü aldıktan sonra yaptığı konuşmada kadınları desteklemeye adadığı hayatını anlattı ve kendisine verilen ödülün iki sahibi olduğunu belirtti. Ayrıca, Müjde Ar'ın Şener Şen ile başrolleri paylaştığı 'Şalvar Davası' adlı film restore edilerek festivalde gösterildi.
Sizin düşünceleriniz neler ?