Tunceli'de Tarihi Köprünün Aslına Uygun Restore Edilmediği Tartışmaları Yargıya Taşındı

Tunceli'nin Pülümür İlçesi'nde bulunan yapılış tarihi kesin olarak bilinmeyen, ancak Selçuklu döneminden kalma olduğu sanılan ve bir süre önce defineciler tarafından tahrip edilmesinin ardından restorasyonu yapılan tescilli Hanım köprüsü'nün aslına uygun restore edilmediğini öne süren Tunceli Barosu olayı yargı taşıdı. Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı Elazığ Temsilcisi Mehmet Balaban ise, restorasyonun aslına uygun yapıldığını ve tarihi köprünün ana dokusuna hiç dokunulmadan, kullanılan taşların ise özenle seçildiğini söyledi. Pülümür İlçesi'ne 3 kilometre uzaklıkta bulunan 2,5 metre genişliğinde, 12,6 metre uzunluğunda ve 5,5 metre yüksekliğindeki, tarihi Hanım köprüsü, bir süre önce defineciler tarafından tahrip edilince Karayolları Genel Müdürlüğü Tarihi Köprüler Daire Başkanlığı tarafından restorasyonu kararlaştırıldı. 2 ay önce başlatılan restorasyon çalışmaları sona yaklaşırken, Tunceli Barosu, Hanım köprüsü'nün aslına uygun restore edilmediği gerekçesiyle Pülümür Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulundu. Köprünün restorasyondan sonra ana yapısının tamamen değiştiğini, bu işlemi yaptıranlar hakkında suç duyurusunda bulunan Baro suç duyurusunda şu ifadelere yer verdi

Pülümür İlçesi sınırları dahilinde Pülümür Çayı üzerinde bulunan tescilli Hanım köprüsü için restorasyon adı altında yürütülen çalışmalar sonucu köprünün özgün haline aykırı bir yapı vücuda getirilmiştir. 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ile ilgili mevzuat hükümleri uyarınca Taşınmaz Kültür Varlığı, Arkeolojik Sit Alanı durumunda bulunan tescilli yapıların aslına uygun muhafazası zorunludur. Aksi fiiller ise cezai yaptırıma tabidir. Dilekçemizde sıraladığımız gerekçeler ve Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Yasasının ilgili maddeleri uyarınca açıklanan gerekçelerle aslına uygun restorasyon çalışması yapılmayarak tescilli yapının bozulmasına, zarar görmesine sebebiyet verenler hakkında şikayet gereği hasıl olmuştur.

RESTORASYON TAMAMEN ASLINA UYGUN ŞEKİLDE YAPILIYOR

Tunceli Barosu'nun suç duyurusu ile ilgili konuşan ve uzun süredir Tunceli'deki tarihi mekanlarda yüzeysel araştırmalar yapan Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı Elazığ Temsilcisi Mehmet Balaban, restorasyonun aslına uygun yapıldığını ve tarihi köprünün ana dokusuna hiç dokunulmadan, kullanılan taşların ise özenle seçildiğini söyledi. Balaban, Hanım köprüsü'nün restorasyon çalışmalarını bir tarihçi olarak en başından beri izliyorum. Yapılan restorasyon hem restorasyon mantığına hem de tarihsel geçmiş mantığına uygun yapılıyor. Elimizdeki son yüz yıla ait bu güzergahta bulunan ve Rabat yolları olarak bilinen bu güzergahlarda bulunan aynı özellikteki köprülerin yapı taşları aynı şekil ve mimari yapıyı taşır. Tarihi Rabat yolu üzerindeki bir köprüyü en azından restorasyon çalışması sonucu kurtardık. Bu yörenin turizmi ve tarihi için çok önem taşıyor. Bu restorasyon çalışması bölgedeki diğer tarihi yapıların restorasyonu için de hem ilk adım hem de örnek olacak türden. Köprünün kemeri kesme taşlar ile yapılmış ve diğer duvar kısımları moloz taşlar ile yapılmış restorasyon çalışması sırasında bu gerçeğe çok dikkat edilerek, kemer bölümünde tahrip olmuş ve çıkan kesme taşların yerine aynı özellikte olan kesme taş duvarlara ise moloz taş kullanılmıştır. Restorasyon tamamen aslına uygun şekilde yapılıyordedi.

PROJEYE HARFİYEN BAĞLI KALARAK ÇALIŞMALARIMIZI YÜRÜTÜYORUZ

Restorasyon çalışmalarını yürüten Yüksek Mimar Servet Karakaş ise, yaptığı açıklamada Hanım köprüsü'ndeki restorasyon çalışmaları sırasında tamamen projeye bağlı kalarak, bir taşın yerini bile değiştirmeden aslına uygun bir restorasyon çalışması yaptıklarını söyledi. Karakaş, Restorasyon çalışmaları sırasında tamamen aslına ve tarihi yapının özelliklerine uygun bir çalışma yürütüyoruz. Elimizdeki projeye harfiyen bağlı kalarak çalışmalarımızı yürütüyoruz. Özellikle sosyal medyada yapılan eleştirilerde bazı duvarların ve kemerin aslına uygun restore edilmediği yönündeki söylemler kesinlikle doğru değil. Bu proje Karayolları Genel Müdürlüğü Tarihi Köprüler Müdürlüğü ile Erzurum Tarihi Eserler Koruma Kurulu'nda onaylandıktan sonra hayata geçiriliyor. Biz restorasyon öncesi köprümüzün eski yeni en eski birçok fotoğrafı vardı hepsini tek tek inceledik ve zaten köprünün sadece kemer kısmının bir bölümü ayakta kalmıştı. Biz tahrip olan yerleri aslına uygun bir şekilde tekrar aynı özellikteki taşlar ile restorasyonunu yaptık. Restorasyon projesinde ne şekilde bir tamamlama varsa biz aynısını harfiyen uygulayarak çalışmalarımızı tamamlıyoruz diye konuştu.