Stagflasyon, durgunluk anlamına gelen 'stagnation' sözcüğü ile enflasyon sözcüğünün bir araya getirilmesiyle türetilmiş bir bileşik sözcük.
Enflasyon içinde durgunluk anlamına gelmek üzere ekonomide enflasyon olgusuyla birlikte ortaya çıkan sıfır dolaylarındaki büyüme halinin tanımlanmasında kullanılıyor.
Stagflasyon, ekonomik dengesizlik hallerinin en zor giderilebilenlerinden birisi olarak kabul ediliyor.
Bir yandan enflasyonu düşürmek, bir yandan büyümeye geçmek, bir yandan da bunlara eşlik edecek olan işsizlik artışını engelleyip istihdamı artırabilmek birbiriyle çelişen hedefler olarak ortaya çıkıyor.
Türkiye ekonomisinin stagflasyon deneyimleri Türkiye ekonomisi geçmişte stagflasyonla birkaç kez karşılaştı.
İkinci Dünya Savaşı sonrasında 1948'de enflasyon (TEFE) yüzde 7,5'e yükselmişken, GSYH yüzde 0 büyümede kalmıştı. 1991 yılında ekonomi yüzde 0,4 büyürken enflasyon (TÜFE) yüzde 71,1'e çıkmıştı.
2008'de yüzde 0,8'e düşen büyüme ve yüzde 8,1'e varan enflasyon ile Türkiye ekonomisi stagflasyona yaklaşmıştı.
Türkiye ekonomisi, yaşadığı bu stagflasyon deneyimlerinden genellikle hızlı bir biçimde çıkmayı başarabiliyor.
Şimdiye kadar yaşanan deneyimlere bakarsak Türkiye ekonomisinin, bir yılda ortaya çıkan stagflasyon olgusunu genellikle bir sonraki yılda atlatabildiğini, krizden hızlı bir çıkış gerçekleştirebildiğini görüyoruz. 2019'da stagflasyon olgusu yeniden karşımıza çıkabilir Türkiye ekonomisinin bugünkü gidişine bakılırsa 2018 yılının son çeyreğinden ya da 2019 yılının ilk çeyreğinden başlayarak yeni bir stagflasyon olgusuna girmesi olasılığı karşımızda duruyor.
Önce mevcut görünümü ve gidişe ilişkin tahminleri ortaya koyan bir tablo yapalım.
2018 YEP 20,8 3,8 11,3 IMF 20,0 3,5 11,0 | 2019 YEP 15,9 2,3 12,1 IMF 15,5 0,4 12,3 |
---|
Not: 2017 yılı sonuçları gerçekleşmeleri sergiliyor. YEP Yeni Ekonomi Programındaki tahminleri, IMF ise IMF'nin tahminlerini gösteriyor.
IMF'nin 2019 büyüme tahmini yüzde 0,4 ve enflasyon tahmini yüzde 15,5.
Eğer IMF'nin bu tahminleri gerçekleşirse 2019 yılında stagflasyonla tekrar karşılaşacağız demektir.
Şimdi de bu iki tabloyu grafik haline getirelim:
Grafiklerin ortaya koyduğu sonuca göre hükümet 2019 yılında yüksek enflasyon ve yüksek işsizliğe karşılık düşük de olsa pozitif bir büyüme beklemekte, Türkiye'nin stagflasyona girmeyeceğini tahmin etmektedir.
IMF ise benzer biçimde 2019 yılında yüksek enflasyon ve yüksek işsizlik beklerken büyümenin sıfır dolayında olacağını, dolayısıyla Türkiye'nin stagflasyona gireceğini tahmin etmektedir. Stagflasyonla mücadele
Ekonomik krizlerde hangi ekonomi politikasının seçilip uygulanacağı konusu krizin çeşidine, derinliğine ve ülkenin ekonomik ve sosyal koşullarına yakından bağlıdır.
Bazı hallerde maliye politikası, bazı hallerde para politikası, bazı hallerde heterodoks ekonomi politikası araçlarının devreye sokulması, bazı hallerde ise bu politikaların bir arada birbirini destekleyecek biçimde uygulanması gerekebilir.
Öte yandan bu gibi ekonomik krizlerde beklentilerin olumsuz görünümden olumlu görünüme çevrilebilmesi de büyük önem taşır.
Bu gibi durumlarda beklenti yönetimi etkin bir politika aracı olarak kullanılabilir.
Türkiye ekonomisi, bugünkü görünümü itibariyle stagflasyona doğru gidiş içinde görünüyor.
Bu gidişi durdurabilmenin ve hasarı mümkün olacak en düşük düzeyde tutabilmenin bir yolu da olumsuz hale gelen piyasa beklentilerini tersine çevirebilmekten geçiyor.
2018 yılbaşında 161 olan Türkiye'nin ülke riskini gösteren CDS primi, yıl içinde 570'lere kadar yükselmişti.
Bugünlerde 390 dolayında seyrediyor.
Demek ki, Türkiye'nin riskleri olağan dışı bir biçimde artmış ve sonra gerilemiş olsa da yılbaşındaki düzeyine inememiş.
Bu risk artışının bir bölümü dış dünyadan geliyor olsa da daha büyük bir bölümü Türkiye'nin yaklaşımlarından kaynaklanıyor.
O halde piyasada oluşan olumsuz beklentileri kırabilmenin ilk yolu içeriden kaynaklanan risk artırıcı eylemlerden ve açıklamalardan vaz geçmek olmalı.
Bunu, ekonomiyi düzeltecek maliye ve para politikası uygulamaları izlemeli.
Merkez Bankası'nın faiz artırımıyla sonsuza kadar devam etmek mümkün değil.
Son Dakika › Ekonomi › Türkiye Ekonomisi Stagflasyona mı Gidiyor? - Son Dakika
Gaziantep Ticaret Odası (GTO) ve Türkiye Sanayi Kalkınma Bankası (TSKB) iş birliği ile küresel ekonomik gelişmeler, Türkiye'nin küresel ekonomideki konumu, Gaziantep'in potansiyeli ve gelecek planlarının tartışıldığı 'Dünya ve Türkiye Ekonomisine Bakış' toplantısı düzenlendi. Toplantıda, ekonomiye etki eden faktörler, girdi maliyetleri, kur değerlemesi ve Gaziantep'in ekonomik önemi üzerine konuşmalar yapıldı.
Aydın'da bu yıl 11'ncisi düzenlenen 550 markanın katıldığı Uluslararası Tarım, Gıda ve Hayvancılık Fuarı açılış töreni ile kapılarını ziyaretçilere açtı. Fuar, tarım, gıda ve hayvancılık sektörlerindeki ulusal ve uluslararası firmaları bir araya getiriyor. Aydın Ticaret Borsası Başkanı, fuarın ziyaretçi hedefinin 500 binin üzerinde olduğunu belirtti.
Aksaray Belediye Başkanı Evren Dinçer, yeni belediye binası inşaatında incelemelerde bulunarak, Aksaray'ın hem bugününe hem de geleceğine yatırımlar yapıldığını söyledi.
Mersin'in Erdemli ilçesinde serada yetiştirilen 'Yalova incisi' cinsi üzümler hasat edildi. İlk ürünler iç piyasaya pazarlandıktan sonra Avrupa ve Orta Doğu ülkelerinden sipariş bekleniyor. Üreticiler, yeni sezonda ürün verimi ve kalitesinden memnun olduklarını belirtti.
Tarım ve Orman Müdürü Enver Aydın, Sarıkamış İlçe Müdürlüğü personeli ile bir araya gelerek çalışmalar hakkında bilgi aldı ve fikir alışverişinde bulundu. Ayrıca, yeni atanan Sarıkamış İlçe Tarım Müdürü Musa Bastem'e hayırlı olsun dileklerinde bulundu.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, şimdiye kadar gelir elde etmesine rağmen beyanname vermeyen 400 binden fazla mükellef tespit ettiklerini açıkladı. Şimşek, beyanname vermeyen mükellefleri ceza ödememeleri için pişmanlık hükmünden yararlanmaya davet etti.
ING Türkiye'de Operasyon Genel Müdür Yardımcısı (COO) olarak görev yapan Tuğçe Bora Kılıç, Bireysel Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı olarak atandı. Kılıç, ING'nin Türkiye'nin en sevilen dijital bankası olma hedefine liderlik edecek.
Aksaray'da kaçak cep telefonu aparatlarını satan bir iş yerine jandarma tarafından düzenlenen operasyonda çok sayıda kaçak ürün ele geçirildi. Operasyonda 7 adet gümrük kaçağı cep telefonu, 6 adet akıllı saat, 37 adet cep telefonu şarj aleti, 38 adet kulaklık, 7 adet hoparlör ve 9 adet araç telefon tutacağı bulundu. İş yeri sahibi gözaltına alındı ve olayla ilgili tahkikat devam ediyor.
Guangzhou'da düzenlenen Çin İthalat ve İhracat Fuarı'nda akıllı yaşam ürünleri alanı, 200 katılımcı ve birçok ziyaretçinin ilgisini çekti.
Türk Telekom CEO'su Ümit Önal, "2023 yılı net karımız 16,4 milyar TL oldu, toplam yatırım harcamalarımız 2023'te yıllık yüzde 7,4 artarak 25,8 milyar TL'ye yükseldi.
Sizin düşünceleriniz neler ?