Yabancı Sermaye Stratejisi Raporu: - ''yürütülen Reform Çalışmaları Kesinlikle Olumlu, Ancak Daha Fazla Yeni Yatırım Çekilmesi İçin Yetersiz''

Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) tarafından hazırlanan raporda, yürütülen reform çalışmalarının kesinlikle olumlu olduğu, ancak ''daha fazla yeni yatırım çekilmesi için yetersiz olduğu'' görüşüne yer verildi.

YASED tarafından hazırlatılan ''Türkiye İçin Bir Yabancı Sermaye Stratejisine Doğru'' adlı rapor, raporu hazırlayan Koç Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Ekonomi Bölümü Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Kamil Yılmaz tarafından tanıtıldı.

Yılmaz, geçen yıl başlanan çalışmanın amacının Avrupa Birliği'ne (AB) üyelik sürecinde doğrudan yabancı yatırımın önemini vurgulamak ve bu sürece katkıda bulunmak üzere farklı stratejileri tartışmaya açmak olduğunu söyledi.

Yatırım ortamında 2001 yılından bu yana büyük iyileşmeler olduğuna işaret eden Yılmaz, kurumsal çerçeveden kaynaklanan birtakım sorunların giderilmesi gerektiğini dile getirdi.

Kamil Yılmaz, yatırım çekmek için gerekli ortamın hazırlanması gerektiğini belirterek, ''Aksi takdirde 2007 yılından itibaren yabancı yatırım miktarının 1 milyar doların altına düşme ihtimali vardır. Geçmişte 1 milyar dolar civarında olan yabancı sermaye miktarı, hiçbir şey yapmazsak eskiye döner. Yani şimdi yakalamış olduğumuz fırsat penceresini kapatmış oluruz'' görüşünü aktardı.

-''REFORM ÇALIŞMALARI OLUMLU AMA YETERSİZ''-

Raporda, Türkiye'nin doğrudan yabancı yatırım çekme konusunda geç kaldığı ifade edilerek, AB ile üyelik müzakerelerinin yabancı sermaye girişini olumlu etkilediği belirtildi.

Raporda, ''Yürütülen reform çalışmaları kesinlikle olumludur. Ancak, daha fazla yeni yatırım çekilmesi için yetersizdir. Doğrudan yabancı yatırım stratejisine ihtiyaç vardır'' denildi.

2004 yılı verilerine göre, dünyada 9 bin 800 yeni yatırımdan 5 bin 800'ünün gelişmekte olan ve geçiş dönemi ülkelerinde olduğu kaydedilen raporda, Türkiye'nin buradaki payının yüzde 1 olduğuna dikkat çekildi.

Raporda, Türkiye'nin rekabet gücündeki zayıf noktalar, yetersiz eğitim sistemi ve zayıf beşeri sermaye altyapısı, yetersiz teknoloji ve İnternet altyapısına yapılan yatırımlarla düşük Ar-Ge yatırımları olarak sıralandı.

Türkiye'nin 1996 yılında Gümrük Birliği'ne üye olmasıyla ülkeye yabancı sermaye girişinin artığı belirtilen raporda, ''AB üyelik görüşmelerinin başlamasıyla ve doğrudan yabancı yatırım stratejisinin başarıyla uygulanması durumunda ortalama büyüme hızı yüzde 1 artabilir'' görüşüne yer verildi.

-STRATEJİNİN TEMEL TAŞLARI-

Raporda, doğrudan yabancı yatırım stratejisinin temel taşlarından birisinin, orta ve uzun vadede teknoloji yoğun yeni yatırımları çekmek olduğu belirtildi.

''Özel sektörün de katılımıyla, yarı özerk bir yatırım promosyon ajansı kurulmadan başarılı olmak çok güç olacaktır'' görüşünün aktarıldığı raporda, yatırım ortamının istenilen düzeye getirilmesi için hukukun üstünlüğü ve etkin yönetişimin hayata geçirilmesi, kapsamlı vergi reformu yapılması gerektiği vurgulandı.

Raporda, stratejide sektörel öncelikler belirlenmesinin önemine işaret edildi.

-YATIRIM PROMOSYON AJANSI-

Yatırım Promosyon Ajansının kurulmasına ilişkin olarak raporda, ''Mümkünse, kamu-özel sektör işbirliğiyle kurulması, siyasi ve bürokratik kadrolarca en üst düzeyde desteklenmesi, gerekirse doğrudan Başbakanlığa bağlı olması çok önemlidir. Performans kriterleri baştan belirlenmeli, ajansın performansı şeffaf bir süreç içinde değerlendirilmelidir'' denildi.

Raporda, Özelleştirme İdaresinin yatırım promosyon ajansına dönüştürülmesi önerisine de yer verildi.

Özelleştirme İdaresinin hem pazarlama, hem bilgi sağlama açısından yerli ve yabancı sermaye şirketleriyle doğrudan ilişkiler kurduğu ifade edilen raporda, buradaki uzmanlardan ve bilgi birikiminden yararlanılması gerektiği aktarıldı.

Yabancı sermayenin Türkiye'yi bölgesel yönetim, pazarlama ve lojistik merkez olarak seçmesine çalışılması gerektiği görüşüne yer verilen raporda, otomotiv, elektronik ve bilgi teknolojileri ile ilaç sektörüne yabancı sermaye çekmek için özel çaba sarfedilmesi gerektiği vurgulandı.

Raporda, ''Doğrudan yabancı yatırım stratejisinde hedef sadece yeni yatırımcılar çekmek değil, aynı zamanda mevcut yatırımcıların da daha fazla yatırım yapmalarını sağlamaktır'' denildi.