ZAFER AKPINAR - Çanakkale'nin Ayvacık ilçesine bağlı Küçükkuyu beldesinde yaklaşık 12 yıl önce kurulan Adatepe Zeytinyağı Müzesi'nde 4 bin yıllık ayak teknelerinden, makaralı preslere, ahşap vidalı mengenelerden günümüz teknolojisine kadar zeytinyağı üretiminin aşamaları ile bu ürünle ilgili yağ kandili, sabun mühürü gibi eski eşyalar yer alıyor.
Müzenin kurucularından Mahmut Boynudelik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geleneksel zeytinyağı üretimini tanıtmayı ve yaşatmayı amaçladıklarını belirterek, söz konusu mekanı "yaşayan müze" şeklinde tasarladıklarını söyledi.
Gelişen teknolojiye bağlı olarak artık modern üretim tekniklerinin kullanıldığını ifade eden Boynudelik, müzeye gelenlerin zeytinyağı üretiminin yaklaşık 4 bin yıllık geçmişini aşamalarıyla görebildiğini anlattı.
Turistlerin müzeye geldiğinde zeytinyağının 4 bin yıllık yolculuğuna ayak tekneleriyle başladığını dile getiren Boynudelik, şöyle devam etti:
"Zeytinyağı çıkarmanın en ilkel hali, ayak tekneleri. Çeşitli harman tekniğinde kırılan zeytinler bu teknelerin içine konulup ayaklarla ezilerek yağ çıkarılırdı. 4 bin yıl önceki bu üretim tekniğinde yağın verimi ve kalitesi çok düşük. Genelde kadınlar ayaklarıyla çiğnermiş. Ayaktan sonra makaralı presler başlamış. Zeytin hamuru torbalara konuluyor. Burada makara çevrilerek, orta bölüme yağlar toplanıyor. Ayak tekniğinden sonraki bu sistem, 2 bin 500 yıllık."
Ahşaptan demir vidalı mengelere 2 bin yıl
Ahşap vidalı mengeneli üretim tekniğinin ise M.Ö 200 yıllarında kullanıldığını belirten Boynudelik, "Mengenenin vidasını çevirdiğiniz zaman tablaya konulan çuvallara baskı yaparak yağın akmasını sağlıyor. Bu sistem 1950'li yıllara kadar kullanıldı. Bahçemizde bunun demirden yapılmış bir örneği var imalat tarihi 1952. Yani 1952 yıllarda halen mengene sistemi kullanılıyordu. Ahşap başladı, demir dökümüyle devam edildi" dedi.
Bin yıllık geçmişi olan taş baskı sisteminde ise granit taşların zeytini kırıp parçaladığını anlatan Boynudelik, elde edilen hamurdan da hidrolik preslerde yağ elde edildiğini anlattı.
Boynudelik, bu sistemin nadiren kullanıldığını günümüzde kontinü sistemin tercih edildiğini vurgulayarak, müzelerinde sabunhane bölümünün bile yer aldığını söyledi.
Her amfora farklı bir kültür
Müzede, zeytinyağlarının taşınmasında kullanılan yüzlerce yıllık amforaların da bulunduğunu belirten Boynudelik, şunları kaydetti:
"Deniz ticaretinde zeytinyağının yanı sıra şarap, tuz, balık taşınmasında da kullanılmış. Her birinin şekli farklı. Her şekil farklı bir dönemi, kültürü, yeri anlatıyor. Testinin yapısı imal yerini gösteriyor. Yani Sakız Adası'nın imali başka, Karadeniz Ereğlisi'nin imal ürünü başka. Genellikle boyunlarındaki yapıdan, gövde yapısından, kulplarından anlarsınız. Şu anda müzedeki bin 800 yıllık. Bunlar genelikle bölgede balıkçıların ağlarına takılıyor, onlar da bize hediye ediyorlar."
Zeytinyağının kullanıldığı aydınlatma kandillerinden, sabun mühürlerine, zeytinyağı lambalarına kadar müzede kayıtlı 276 obje bulunduğunu belirten Boynudelik, "Biz özel müze statüsünde Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlıyız. Elimizdeki malzemeler değersiz görülebilir. Çünkü tahtadan, demirden, tenekeden yapılmış, altın gümüş gibi maddelerden değil. Zeytin Anadolu kültürünün en asli öğelerinden biridir. İnsanlar binlerce yıldır bu topraklarda zeytin ağaçlarına bakıyorlar, yağını çıkarıyorlar" dedi.
Boynudelik, müzeyi yerli ve yabancı her yıl yaklaşık 70 bin kişinin ziyaret ettiğini belirterek, yabancılar içinde en büyük ilgiyi ABD ve Japonların gösterdiğini sözlerine ekledi. - Balıkesir
Son Dakika › Yerel › Zeytinyağının 4 Bin Yıllık Yolculuğu - Son Dakika
Gazze Şeridi'nde İsrail güçlerinin düzenlediği hava saldırısında Maghazi Belediye Başkanı Hatem el-Ghamri ve 4 kişi hayatını kaybetti. Uluslararası topluma İsrail'e yönelik insanlığa karşı işlediği suçlardan dolayı soruşturma açılması çağrısı yapıldı.
AK Parti MKYK Üyesi Orhan Miroğlu, 31 Mart Yerel Seçimleri sonrası Kürt seçmenin tercihlerini ve AK Parti'nin durumunu değerlendirdi. Miroğlu, Kürt seçmenin, AK Parti ve DEM gibi partilere oy vererek, marjinal sokak siyasetinden kurtulup siyasetin merkezinde söz sahibi olmak istediğini belirtti.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Malatya ve Elazığ için kuvvetli sağanak uyarısında bulundu. Bugün öğle saatlerinden itibaren artarak akşam saatlerine kadar yerel olarak kuvvetli olması beklenen gök gürültülü sağanak nedeniyle vatandaşlar sel, su baskını, yıldırım, yerel dolu, ani kuvvetli rüzgar ve kısa süreli fırtına ile ulaşımda aksamalara karşı dikkatli ve tedbirli olmaları konusunda uyarıldı.
Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (SUBÜ) Rektörü Prof. Dr. Mehmet Sarıbıyık ve CHP Parti Meclisi (PM) Üyesi Ecevit Keleş, Ramazan Bayramı dolayısıyla mesaj yayımladı. Sarıbıyık, bayramın manevi atmosferine vurgu yaparak, Filistin ve Doğu Türkistan'da yaşanan zulümlere dikkat çekti. Keleş ise bayramın birlik, beraberlik ve kardeşlik duygularını pekiştirmesi gerektiğini belirtti.
Burhaniye Belediye Başkanı Ali Kemal Deveciler başkanlığında, 31 Mart Yerel Seçimlerinden sonra 2024-2029 döneminin ilk meclis toplantısı gerçekleştirildi. Yeni dönem meclis üyeleri, siyasi parti temsilcileri, belediye daire müdürleri, basın mensupları ve Burhaniyeliler toplantıya katıldı. Toplantıda meclis başkan vekilleri, meclis katipleri ve encümen üyeleri seçildi. Ayrıca komisyon üyeleri belirlendi ve 2023 Yılı Faaliyet Raporu görüşüldü.
31 Mart Yerel Seçimlerinden sonra Pazaryeri Belediye Meclisi ilk kez toplandı. Toplantıda encümen üyeleri, başkan vekili ve plan bütçe komisyonu belirlendi. Belediye Başkanı Zekiye Tekin, yeni dönemin Pazaryeri ilçesine hayırlı olmasını temenni etti.
Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından tescil edilen coğrafi işaretli ürün sayısı geçen yıl sonunda 1512 olurken, Gaziantep ürünü tescillenen iller sıralaması, Hatay da en fazla coğrafi işaret başvurusu yapan iller arasında ilk sırada yer aldı. Türkiye'nin coğrafi işaret tescilli ürün sayısı 2023 sonu itibarıyla 1512 oldu. Kuruma geçen yıl 371 ürün için başvuru yapıldı ve bunlardan 209'u coğrafi işaret tescili aldı.
Akyazı Belediyesi'nin 31 Mart Yerel Seçimleri'nin ardından gerçekleştirilen ilk meclis toplantısında Belediye Başkanı Bilal Soykan, Akyazı'nın güzelleştirilmesi ve değer katılması için çalışacaklarını belirtti.
Barış Pınarı Harekatı'yla terör örgütü YPG/PKK'dan temizlenen Suriye'nin Tel Abyad ve Rasulayn ilçelerinde halk, Türkiye'nin çabalarıyla sağlanan huzur ve güven ortamında beşinci Ramazan Bayramı'na girecek. Buna rağmen ekonomik zorluklar yaşayan halk, pazarda alışveriş yaparak bayrama hazırlanıyor.
31 Mart Yerel Seçimleri'nin ardından Zeytinburnu'nun 5 yıllık yeni yönetiminde söz sahibi olacak belediye meclis üyeleri, Belediye Başkanı Ömer Arısoy'un başkanlığında ilk toplantısını gerçekleştirdi.
Tokat Belediye Başkanı Mehmet Kemal Yazıcıoğlu, atla safari yaparak gelen Ceylan Kırca ve Sümmani Yılmaz tarafından beklenmedik bir ziyaretçi grubuyla karşılaştı. Başkan ve vatandaşlar bu ilginç ziyaret karşısında hayrete düştü.
Meksika'nın başkenti Mexico City'de yaşayanlar, 33 yıl sonra ilk kez görülen güneş tutulmasını izlemek için sahillere ve Meksika Ulusal Özerk Üniversitesi'nin kampüsüne akın etti. Tutulma, Meksika'nın kuzeyindeki bazı şehirlerde net şekilde izlendi. Meksikalılar ve turistler, tarihi anlara tanıklık etmek için tutulmanın görüldüğü kentlere akın etti.
Sizin düşünceleriniz neler ?