Kocaeli'deki Çevre Sorunları

Kocaeli Valisi Ercan Topaca, 'Çevre sorunu tüm Kocaeli'nin sorunudur, Dilovası bu sorunun sadece bir bölümüdür' dedi.

Valilik 100. Yıl Toplantı Salonu'nda düzenlenen Çevre Değerlendirme Toplantısı'nda konuşan Topaca, Kocaeli'de özellikle Dilovası ilçesindeki çevre sorunlarının son günlerde sıklıkla gündeme geldiğini anımsatarak, düzenledikleri toplantıyla spekülasyona yol açacak bilgi kirliliğinin önüne geçmek istediklerini söyledi.

'Kocaeli olarak çevre konusunda 'hiç sorunumuz yok' gibi bir iddiamız yok, elbette bazı sorunlarımız var' diyen Topaca, sorunları takip ettiklerini, günlük veri, bilgi akışının sağlandığını ve denetim sisteminin işlediğini ifade etti.

'Hiçbir şey yapılmıyor' iddialarına katılmadığını dile getiren Topaca, çok şey yapıldığını, önemli bir mesafe alındığını öne sürdü.

Çevre sorunlarının Türkiye'de 1980'li yıllardan itibaren kamuoyunun gündeme gelmeye başladığına işaret eden Topaca, çevre konusunda her haberi, her ihbarı değerlendirdiklerini kaydetti.

Topaca, şöyle konuştu:

'Sürdürülebilir bir çevre ve yaşam kalitesini artırmaya çalışıyoruz. Çevre sorunu tüm Kocaeli'nin sorunudur, Dilovası bu sorunun sadece bir bölümüdür. Sorunlara bütüncül ve kapsayıcı bir anlayışla yaklaşarak çözüm arıyoruz. Çevre kirliliği yalnızca sanayiden kaynaklanmıyor, bu teknik ve sosyolojik bir olgudur, çözümü zaman almaktadır. Çözüm için toplumsal çevre bilinci, mevzuat değişiklikleri, yeni teknolojilere uygun yatırım, sürekli izleme ve denetim gerekmektedir. Sorunların kaynağında endüstriyel ve evsel atıklar ile ulaşımdaki araç yoğunluğu bulunmaktadır. Çözümü de her üç alanda arıyor ve tedbir alıyoruz.'

Hava, su, doğal ortam değerlerinin sürekli izlendiğine işaret eden Topaca, mevcut teknik altyapı ve ilin çevre konusundaki konumuna ilişkin şunları söyledi:

'Kocaeli'de 3 noktada kurulan istasyonda çevre konusunda ölçümler yapılmaktadır. İzmit'te ısınma konusunda, Dilovası Belediyesinde ısınma ve sanayinin, Dilovası Organize Sanayi Bölgesinde ısınma, sanayi ve trafik etkilerini ölçen istasyonlarımız var. Bu istasyonların yanı sıra Mobil Hava Ölçüm Aracımız vardı. Dün itibariyle 2 Mobil Hava Ölçüm Aracı daha faaliyete geçti. İlimizde kurulu bulunan mevcut hava istasyonlarımızda toz, karbonmonoksit, kükürtdioksit, azotoksitler, ozon ve toplam hidrokarbonların ölçümü yapılmaktadır. İlimizde arıtma sistemleri konusunda da ciddi ve olumlu gelişmeler var. Dilovası OSB Evsel ve Sanayi Atıklarını Arıtma Sistemi geçen yılın ortalarında faaliyete geçti. OSB'deki sanayi atıklarının tümü burada arıtmaya tabi tutulmaktadır. İlk faaliyete geçtiğinde 25-30 civarındaki firma, ek maliyet getirdiği için sisteme dahil olmak istemiyordu. Kapatma tehdidinde bulunarak 'faaliyetinize devam edemezsiniz' dedik, müdahale ettik. Şu anda hepsi atıklarını OSB arıtma tesislerine, evsel atıklar da bu tesislerde arıtılıyor. Dilderesi'ne yalnızca bazı köylerin evsel atıklarının geldiğini biliyoruz, bununla ilgili de projelendirme çalışmaları devam ediyor. Gebze Arıtma Tesisi de bu yılın nisan ayında faaliyete geçmesi planlanıyor. Bu tesisin faaliyete geçmesiyle de Dilderesi'nin fiziki anlamda suyunun temizliği, çevresinin korunması konusunda önemli bir adım atılmış olacak.'

Kırkikievler, Kullar, Plajyolu, Gölcük, Karamürsel ve Körfez arıtma tesislerinin faaliyette olduğuna değinen Topaca, Gebze Arıtma Sisteminin günlük 144 bin metreküp kapasiteli olacağını, Kandıra Arıtma Sistemi'nin proje aşamasında olduğunu dile getirdi.

Topaca, 'Şu anda Kocaeli'de atık su arıtma oranı yüzde 50 oranında. Bir çok ilde yüzde 30'lar seviyesinde olduğunu biliyoruz. Gebze Arıtma Tesisi'nin devreye girmesiyle de bu oran yüzde 90 olacak. Bu sayede de Türkiye ortalamasının çok çok üstüne gelmiş olacağız' dedi.

- MOBİL ÖLÇÜM İSTASYONLARI-

Mobil ölçüm istasyonlarından birinin Kocaeli Üniversitesi Teknopark Yerleşkesinde, yeni gelen istasyonların ise Marshall Boya Fabrikası ve DYO Boya Fabrikası içinde konuşlandırıldığını dile getiren Topaca, bu istasyonlara ilave bazı fabrikaların bacalarında online ölçüm cihazları bulunduğunu, bu sistemin yaygınlaştırılması yönünde karar aldıklarını söyledi.

Topaca, 2006 yılından itibaren yapılan ölçümlerde partikül madde konsantrasyonları, kükürtdioksit ve azotdioksit değerlerinin son 3 yıllık izlemelerde referans değerlerinin çok altında olduğunun ölçüldüğünü, referans değerlerin üzerinde ölçülen tek değerin toplam hidrokarbon konsantrasyonları olduğunu, bu sorunun farkında olduklarını kaydetti. Referans değerlerin yüksek ölçülmesi halinde cezai işlem uyguladıklarına işaret eden Topaca, içme suyu verilerine ilişkin şunları söyledi:

'Türkiye'nin en güzel ve temiz suyunu Kocaeli'de içiyoruz. Sıklıkla gündeme gelen arseniğin yönetmelikte belirtilen referans değeri 10 birim iken ilimizde bu oran 0,2 olarak ölçülmekte. İçme suyu konusunda diğer parametreler de çok olumlu. Musluktan akan suyu içmekte hiç bir sıkıntı olmadığını söyleyebiliriz.'

- ALINAN ÖNLEMLER-

Vali Topaca, alınan önlemlerle ilgili de şöyle konuştu:

'Çevre ve Orman İl Müdürlüğümüz 2007 yılında 1 milyon 472 bin 848 TL, 2008 yılında 4 milyon 9 bin 30 TL, 2009 yılında 1 milyon 146 bin 251 TL, geçen yıl da 1 milyon 427 bin 981 TL idari yaptırım kararı aldı. Dilovası'nda ise son 4 yıllık dönemde 172 bin 488 TL ile 265 bin 132 TL arasında değişen miktarlarda ceza uygulanmış. Bu yıl ise bugün itibariyle kestiğimiz ceza 204 bin TL oldu. Daha etkin bir denetim yapıyoruz. Yapılan uyarılara rağmen gerekli tedbirleri almayan bir petrokimya tesisinin faaliyeti ise süresiz olarak durduruldu.'

Yeni tedbirlere ilişkin, 'Marmara Temiz Hava Projesi' kapsamında İzmit, Kandıra, Körfez, Başiskele ve Gölcük'te trafik, kırsal, ekolojik, sanayi ve kentsel hava ölçüm istasyonları ve yerleri kurulmasının planlandığını, ayrıca Körfez ilçesinde TÜPRAŞ'ta rüzgar profili istasyonu, Dilovası'nda 'Doopler İstasyonu' kurulacağını, kurulacak istasyonlarda havadaki toz, karbonmonoksit, kükürtdioksit, azotoksitler, ozon, benzen ve ağırmetal ölçümlerinin gerçekleştirileceğini kaydetti.

Topaca, 'Otomatik baca gazı izleme sistemi uygulamaya konularak büyük ölçekli ve kirletici vasfı yüksek olan sanayi kuruluşlarının bacalarından çıkan gazlara ilişkin 27 tesiste bulunan 64 bacanın verileri 24 saat esasına göre 2006 yılından itibaren kayıt altına alınmaya başlanmıştır. Bu yıl bazı yeni tesislerin siteme dahil edilmesi ve bacalarda ölçülen parametrelerin sayısının artırılması öngörülmektedir. Sarkuysan, Gübretaş, İgsaş, Nuh Yapı ve Tever firmalarında online baca istasyonlarının kurulması kararını bugün aldık. Bu sistemle hidrokarbon, hidrojenflorür ve hidrojenklorür değerleri de ölçülmeye başlanacak' diye konuştu.

- YAPILACAK ÇALIŞMALAR-

Vali Ercan Topaca, yapılacak diğer çalışmalarla ilgili sözlerini şöyle sürdürdü:

'Sanayicilerle bilinçlendirme toplantıları yapılacak, üretim prosesleri iyileştirilecek, çevre düzenlemesi yapılacak, mobil araçlarla ölçüm ekipleri oluşturuldu. Valilik, Belediye, İSU, Emniyet ve Jandarmadan oluşan 'Şok Denetim' ekipleri kuruldu. Denetim 7 gün 24 saat esasına göre yapılıyor. Sanayici yeni ve çevreye duyarlı teknoloji kullanmaya teşvik ediliyor. İstatistiki veriler toplanıyor. Sağlık, hava ölçümü, endüstriyel ve evsel atık miktarı, nüfus hareketleri, üretim miktarı sürekli kontrol altında tutuluyor. Doğalgaz kullanımı yaygınlaştırılıyor. Açıkta hurda depolama önlenecek. Dilderesi'ne gelen evsel atıklar arıtılacak. Günde 120 bin aracın geçmesi ön görülen yeni otoyolun tamamlanması çözümün bir parçası olacak, Körfez Geçiş Köprüsü, ağaçlandırma faaliyetleri çözüme katkı sağlayacak.'

Topaca, Dilovası'ndaki kanser vakalarının arttığına ilişkin haberlerin gerçeği yansıtmadığını, verilerin söylendiği gibi anormal düzeyde olmadığını ileri sürerek, kamuoyunda görüşlerine yer verilen KOÜ Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Onur Hamzaoğlu ile görüştüğünü 'Elinizde veri varsa paylaşın' dediğini söylediğini. Hamzaoğlu'nun ise çalışmasını henüz tamamlamadığını, tamamlayınca paylaşacağını ilettiğini bildirdi.

Topaca, sonuca ilişkin şunları kaydetti:

'Kanser konusunda elimizde bilimsel bir veri yok. Ancak Sağlık İl Müdürlüğü verilerine göre 2006 yılında 3 erkek, 4 kadın, 2007 yılında 7 erkek, 6 kadın, 2008 yılında 8 erkek, 12 kadın, 2009 yılında ise 10 erkek, 5 kadına kanser teşhisi konulmuş. Meclis Araştırma Komisyonunun hazırladığı 29 önerinin bulunduğu bir rapor var. Bu önerilerin önemli bir kısmının hayata geçirildiğini, geçirilemeyenlerin de planlama aşamasında olduğunu, üzerinde henüz planlama yapılamayan bir kaç husus olduğunu tespit ettim. Dilovası'nda sorunlu iki mahalle var. Yeniyıldız ve Fatih Mahalleleri, OSB'nin etki alanında, içinde kalmış durumda. Özellikle Yeniyıldız Mahallesinin taşınması konusunda bir zaruret olduğunu düşünüyorum. Bu konuyla ilgili bir orta yol oluşturmaya çalışıyoruz. Raporda, Dilovası'nda yeni tesis yapılmasına ve kapasite artışına izin verilmemesi gerektiği belirtiliyor. Göreve geldiğim süre içinde böyle bir şeye izin vermedim. Hatta izin verilmiş, ruhsata bağlanmış bir iki yatırımın iptali konusunda Çevre ve Orman Bakanlığına başvuruda bulundum. İlgili belediyeye bilgi verildi, inşaata başlanması durumunda inşaat ruhsatlarının iptalini istedik.'

(TE-NEC-YLZ) - KOCAELİ