Yılanların Neden Uzun Gövdeli Olduğu Keşfedildi

Uzun yıllar boyunca, bilim insanları yılan vücudunun kendine has uzun gövdelerinin kökenini anlamaya çalışıyor. Hayvan gelişimi açısından, iskelet ve omurilikten oluşan gövdenin, dokular tarafından kontrol edilen mekanizması sırrını korumaktaydı.

Portekiz'deki IGC Enstitüsü'nden Moises Mallo liderliğindeki araştırma ekibi, yılanların omurgalılar arasında neden farklı bir gövde gelişimi izlediğini gösteren anahtar bir faktör keşfettiler. Bulgularını Developmental Cell adlı dergide yayımlayan ekibin araştırması, omurilik yenilenme çalışmalarına da yeni yollar açabilir.

GENETİK KODU KIRMAK İÇİN ÇALIŞTILAR

Değişken şekil ve boyut farklılıklarına rağmen, omurgalı hayvanların hepsinde bir baş, boyun, gövde ve kuyruk bulunmaktadır. Her bir gövdenin gövde boyutları farklı olsa da, gövdeleri vücutlarının geniş bir parçasını oluşturmaktadır. Tüm omurgalılarda, baş bölgesinden kuyruğa kadar, her vücut parçasının gelişimi birbirini takip eder, fazla gelişir.

Moises Mallo ekibi laboratuvar ortamında, omurgalılarda gövde ve kuyruk gelişimini kontrol eden genetik kodu kırmak için çalıştı. Bunu başarmak için, özellikle uzun veya kısa fare gövdelerini ele aldılar. Moises Mallo: "Bu hayvanları analiz etmenin, gövde oluşumunu açıklayacak genetik kodu verebildiğini düşündüm." diyerek çalışmasının başlangıç aşamasını açıklıyor.

UZUN GÖVDEYİ AÇIKLAYACAK GENİ BULDULAR

Deneyleri sonucunda, gövde gelişimini kontrol eden genin, onları şaşırtacak şekilde, kök hücrenin temel düzenleyicilerinden olan Oct4 geni olduğu bulgusuna ulaştılar. Diğer birçok omurgalılarda da Oct4 olması sebebiyle, bu genin yılanların da uzun gövdelerini açıklamaya yardımcı olabileceğini düşündüler.

Çalışmanın baş yazarı Rita Aires, "Gövde oluşumunda Oct4 geninin gövdedeki değişime yol açtığını bulmuştuk, halen özellikle yılan gibi omurgalılarda neden farklı gövde uzunlukları olduğunu açıklayamadık. Bu yüzden, farelerle kıyaslandığında yılanların embriyonik gelişiminin farklı dönemleri sırasında, dönüşüm geçişlerini teste tabi tuttuk." diyor.

Nihayetinde araştırmacılar, diğer hayvanlarla kıyaslandığında, yılanlarda Oct4 geninin daha uzun bir zaman diliminde aktif kaldığını keşfetti.

"KUYRUK OLUŞUMUNDA ROL OYNAYAN GENLER BASKIN ÇIKAR"

Rita Aires "Farklı vücut bölgelerinin oluşumu, genlerin güç kullandığı bir çekişmesi gibi çalışır. Gövde oluşumunda rol oynayan genlerin aktivitesini sonlandırmaya başladığında, kuyruk oluşumunda rol oynayan genler çalışmaya başlar. Yılanlara baktığımızda, Oct4 geni embriyonik gelişimin uzun periyodunda aktif kaldığını gözlemledi ki bu da bize neden uzun bir gövde ve kısa bir kuyruğa sahip olduğunu açıklıyor." şeklinde araştırmasını değerlendiriyor.

Moises Mallo ise "Aktif kaldığı sürece gövde yapısının sınırsız büyüme sağlayabilecek kadar anahtar bir rol üstlendiğini tespit ettik. Şimdi, eğer Oct4 geni ve aktivitenin gerçekleştiği DNA bölgesini kulllanabildiğimizde, yaralanma durumlarında hücreleri genişleterek omuriliği yeniden oluşturulması üzerinde çalışmalar yapıyoruz." diyerek hedeflerini açıklıyor. (Sözcü)