Pakistan Yeni Cumhurbaşkanını Seçecek

Hasan Tosun – Sinan Polat - Parlamento seçimlerinin ölüm kalım savaşına döndüğü Pakistan'da, 2010 yılında yetkileri daraltılan cumhurbaşkanlığı için 30 Temmuz Salı günü seçim yapılacak. Ülkede 11 Mayıs'ta yapılan parlamento seçimleri öncesinde onlarca insan bombalı saldırılarda hayatını kaybederken, cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi siyasi atmosferin sakinliği dikkati çekiyor.

Pakistan iki gün sonra 12. cumhurbaşkanını seçecek. Seçim, mecliste gerçekleştirilecek özel oturumda yapılacak. Yeniden aday olmayan mevcut Cumhurbaşkanı Asıf Ali Zerdari, 8 Eylül'e kadar görevine devam edecek. Zerdari, eski Cumhurbaşkanı Pervez Müşerref'in istifa etmesinin ardından 6 Eylül 2008 tarihinde seçilmişti.

İktidar'daki Pakistan Müslüman Birliği (PML-N), adaylarının Memnun Hüseyin olduğunu açıkladı. Karaçi İşletme Enstitüsü'nden 1965 yılında mezun olan Hüseyin, 2 Mart 1940 doğumlu. Sind Eyaleti'nin 27'nci valisi olan Hüseyin, siyasetçi ve sanayici kimliğiyle öne çıkıyor. Başbakan Navaz Şerif'e yakınlığıyla bilinen Hüseyin'in, Karaçi'de bir tekstil fabrikası bulunuyor. Hüseyin'in Pakistan'ın 12'nci cumhurbaşkanı olmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Anamuhalefet seçimleri boykot edecek

Anamuhalefet partisi Pakistan Halk Partisi (PPP) ise Rıza Rabbani'yi aday gösterdi ancak Rıza Rabbani, seçimlerin erkene alınmasını gerekçe göstererek Pakistan Halk Partisi olarak seçimleri boykot edeceklerini açıkladı. Eski bir senatör olan Rabbani, Karaçi Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu. 1993-1996 yılları arasında Benazir Butto hükümetinde Adalet Bakanlığı görevi yapan Rabbani, Cumhurbaşkanının yetkilerini daraltan 18'nci anayasa değişikliklerinin mimarı olarak biliniyor.

Pakistan Tahrik-i İnsaf Partisi (PTI) ise eski yargıçlardan Vahittin Ahmed'i aday gösterdi. Ahmed, Pakistan Yüksek Mahkemesi'nde kıdemli hakim olarak görev yaptı. Üniversitelerde hukuk dersi veren Ahmed, insan hakları aktivisti olarak biliniyor. Pervez Müşerref'e yönelik ağır eleştirileriyle bilinen Ahmed, 2007 yılında cumhurbaşkanlığı seçimlerinde katıldı ancak kazanamadı. Muhalif bazı partiler, Ahmed'i destekleyeceklerini açıkladı.

Yeni cumhurbaşkanını 706 üye seçecek

Anayasaya göre Pakistan cumhurbaşkanı, Senato, Ulusal Meclis ve Eyalet meclisi üyelerinden oluşan Seçmenler Kurulu tarafından belirleniyor. Seçmenler Kurulu, 706 üyeden oluşuyor. Cumhurbaşkanı adayı, oylamaya katılan üyelerin 3'te 2'sinin oyunu almak zorunda.

Cumhurbaşkanı seçimini etkileyen faktörlerin başında Ulusal Meclisin kompozisyonu geliyor. İktidar partisi Pakistan Müslüman Birliği-Navaz (PML-N) Partisi, Seçmenler Kurulu'nda 201 oyla, anamuhalefet Pakistan Halk Partisi (PPP) ise 81 oyla temsil ediliyor. Parçalı siyasi yapısı ile dikkat çeken Pakistan'da, cumhurbaşkanının kimin olacağında muhalefette kalan küçük siyasi partilerin oyları belirleyici olacak.

Anayasaya göre cumhurbaşkan adayı Müslüman ve 45 yaşından büyük olmak zorunda. Ulusal Meclis üyeleri de cumhurbaşkanlığına aday olabiliyor. Cumhurbaşkanı, iki defadan fazla seçimlere katılamıyor.

Cumhurbaşkanın yetkileri 2010'da daraltıldı

Pakistan'da cumhurbaşkanlığı seçiminin sakin geçmesinin nedeni olarak 2010'da yapılan 18'nci anayasa değişikliği gösteriliyor. Değişiklikle, darbe dönemlerinden kalma, cumhurbaşkanına olağanüstü yetkiler veren maddeler anayasadan çıkarıldı. Sözkonusu yetkiler seçimle işbaşına gelen hükümetin lideri konumunda olan başbakana ve millet iradesinin temsil edildiği parlamentoya verildi.

2010 öncesinde cumhurbaşkanın, meclisi fesh etme, anayasa mahkemesi üyelerini ve komutanları görevden alma gibi olağaüstü yetkileri bulunuyordu.

Cumhurbaşkanı sembolik

Anayasaya göre mevcut cumhurbaşkanlığı makamı, siyaseti etkileyebilecek güce sahip değil. Cumhurbaşkanı törensel görevlerin yanında sembolik olarak yürütmenin başı olarak görülüyor. Başbakanın tavsiyeleri doğrultusunda bazı atama yetkilerine sahip olan cumhurbaşkanı, aynı zamanda, parlamento üyelerinin 3'te 2'sinin oyu ile görevden alınabiliyor.

Sorunlar

Terör saldırıyla gündeme gelen Pakistan'da, ekonomi, güvenlik, enerji ve yoksulluk gibi sorunlar devam ediyor. Kaynakların, ekonomik kalkınma ve büyüme yerine terörle mücadeleye aktarıldığı ülkede, terör sorunu her geçen gün artarak devam ediyor.

Yaşanan sel felaketi, depremler ve doğal afetlerin ekonomik gelişmenin önüne geçtiği ülkede, başta enerji olmak üzere eğitim, sağlık ve gıda gibi çeşitli alanlarda darboğazlar yaşanıyor. - Ankara