2015 Yılı Bütçesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, yılın 6 ayında önemli ölçüde istihdam artışının gözlendiğini belirterek, "Temmuz ayı itibarıyla bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 262 bin ilave istihdam sağlanmıştır" dedi.

Babacan, Hazine Müsteşarlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Sermaye Piyasası Kurumu (SPK), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun (TMSF) 2015 yılı bütçelerinin görüşmeleri sırasında yaptığı sunumda, dünya ekonomisinde küresel kriz sonrası ılımlı büyüme eğiliminin devam etmekle birlikte henüz geneli kapsayan dengeli ve sürdürülebilir bir toparlanma sağlanamadığını belirtti.

Küresel büyüme ve dünya ticaretindeki artışın kriz öncesi dönemin altında seyrettiğini dile getiren Babacan, son bir yıllık gerçekleşmelerin beklentilerin altında kaldığını söyledi.

Ekonomik aktivitedeki toparlanma sürecinin bölgeler ve ülkeler arasında önemli farklılıklar gösterdiğini ifade eden Babacan, ABD ekonomisinde hızlı bir toparlanma görülürken Avro Bölgesi ve Japonya ekonomilerindeki büyümenin düzensiz ve yavaş seyrettiğini kaydetti.

Gelişmiş ülkelerdeki para politikalarına da değinen Babacan, ABD'nin para politikasının normalleşme sürecinde olmasına karşın Avro Bölgesi ve Japonya'nın genişleyici para politikalarına devam ettiğini anımsattı.

Gelişmekte olan ülke ekonomilerinde genel olarak bir yavaşlama eğilimi olduğuna dikkati çeken Babacan, "2009 krizinden sonra küresel büyümeyi sürükleyen gelişmekte olan ülkelerin önümüzdeki dönemde küresel büyümeye daha sınırlı bir katkı sağlaması beklenmektedir" diye konuştu.

"1 milyon 262 bin ilave istihdam sağlandı"

Türkiye ekonomisine ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Babacan, yılın ilk yarısında ekonominin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,3 büyüdüğünü hatırlattı.

Yılın ikinci yarısına ilişkin öncü göstergelerin ekonomide ilk yarıya benzer bir büyüme eğiliminin devam ettiğine işaret ettiğini anlatan Babacan, bu yıl ekonominin yüzde 3,3 seviyesinde büyümesinin beklendiğini söyledi.

Yılın 6 ayında önemli ölçüde istihdam artışının gözlendiğinin altını çizen Babacan, "Temmuz ayı itibarıyla bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 262 bin ilave istihdam sağlanmıştır" ifadesini kullandı.

Babacan, istihdamdaki güçlü seyre rağmen iş gücüne katılım oranının artış eğilimini sürdürmesi sonucunda işsizlik oranının bu yıl yüzde 9,6 seviyesinde gerçekleşmesinin beklendiğini kaydetti.

Enflasyon ve dış ticaret

Geçen yılın ortalarında başlayan döviz kuru hareketleri ve gıda fiyatlarındaki yüksek seyrin 2014 yılı enflasyonu üzerinde olumsuz etkide bulunduğunu belirten Babacan, ekim ayında enflasyonun yüzde 8,96 seviyesinde gerçekleştiğini dile getirdi.

Enflasyonun yıl sonu itibarıyla yüzde 9,4 olarak gerçekleşeceğinin tahmin edildiğini anlatan Babacan, Merkez Bankasının, yıl sonu enflasyon oranının yüzde 8,4-9,4 arasında gerçekleşmesini beklediğini ifade etti.

Bu yıl, Türkiye'nin ticaret ortaklarının beklenenden düşük seyreden büyüme eğilimlerine rağmen, pazar ve ürün çeşitlendirme politikaları neticesinde ihracatın olumlu bir performans sergilediğini belirten Babacan, yıl sonunda ihracatın yüzde 5,7 artarak 160,5 milyar dolar olmasını beklediklerini söyledi.

Makro ihtiyati tedbirler ve altın ihracatının uzun dönem seyrine dönmesinin etkisiyle bu yıl ithalat artışının önemli ölçüde yavaşladığını anlatan Babacan, "Toplam ithalatın yüzde 3 azalarak 244 milyar dolar düzeyine gerilemesi tahmin edilmektedir" dedi.

Geçen yıl 99,9 milyar dolar olan dış ticaret açığının bu yıl 83,5 milyar dolar seviyesine inmesinin beklendiğini kaydeden Babacan, dış ticaret açığındaki olumlu gelişmeye paralel olarak cari işlemler açığının bu yıl 19,1 milyar dolar azalarak 46 milyar dolar, milli gelire oranının da yüzde 5,7 seviyesinde gerçekleşmesinin beklendiğini dile getirdi.

Babacan, altın dahil Merkez Bankası brüt döviz rezervlerinin, ihracat reeskont kredilerinin katkısıyla, bu yılın nisan ayı sonundan 24 Ekim tarihine kadar 3 milyar dolar artarak 132,7 milyar dolara ulaştığını belirtti.

"Dönüşüm programlarının uygulanması konusunda kararlıyız"

10. Kalkınma Planı ile gündeme alınan ve 25 alanda hazırlanan öncelikli dönüşüm programları ile ülkenin yapısal sorunlarına çözüm üretilmesi ve ülkenin içinde bulunduğu dönüşüm sürecine katkıda bulunmasının amaçlandığını ifade eden Babacan, "62. Hükümetimiz önümüzdeki dönemde 10. Kalkınma Planının daha etkin uygulanmasını sağlayacak olan dönüşüm programlarının hayata geçirilmesi konusunda kararlılık ve hassasiyet göstermektedir" değerlendirmesinde bulundu.

Maliye politikasında önceki dönemlerde olduğu gibi sıkı duruşun devam ettirileceğine işaret eden Babacan, "2014 yılında yüzde 1,4 seviyesinde gerçekleşmesi beklenen merkezi yönetim bütçe açığının gayrisafi yurt içi hasılaya oranının program dönemi boyunca kademeli olarak düşmesi ve 2017 yılında yüzde 0,3 olması hedeflenmektedir" dedi.

Bu yıl Hazine Finansman Programı'nda beklenenden daha iyi bir performans gerçekleştiğini kaydeden Babacan, öngörülenden yüksek gerçekleşen faiz dışı fazla neticesinde 2014 yılı Hazine iç borçlanmasının öngörülen düzeyin altında kaldığını söyledi. Babacan, bu çerçevede, yılbaşında yüzde 86 olarak açıklanan toplam iç borç çevirme oranının yıl sonu itibariyle yüzde 81,6 seviyesinde gerçekleşmesinin beklendiğini kaydetti.

Yurt dışından 10 ayda 2,3 milyar dolar finansman sağlandı

2014 yılında Dünya Bankasından bütçe finansmanı amacıyla 367,4 milyon avro tutarında program kredisi sağlandığını bildiren Babacan, Avrupa Yatırım Bankası ve Fransız Kalkınma Ajansı'ndan toplam 275 milyon avro tutarında program kredisi temin edildiğini kaydetti.

Hazine Müsteşarlığının yurt dışından sağladığı krediler ile tahsis, ikraz ve garanti yöntemlerini kullanarak altyapı projelerine finansman imkanı sunmakta ve KOBİ'lerin finansmana erişimini kolaylaştırdığını anlatan Babacan, şu ifadeleri kullandı:

"2014 yılı Ocak-Ekim döneminde muhtelif sektörlerde gerçekleştirilen projeler için yurt dışı kaynaklardan toplam 2,3 milyar dolar tutarında finansman sağlanmıştır. Bu dönemde finansman sağlanan önemli projeler arasında Doğalgaz Sektörünü Geliştirme Projesi, Marmaray Projesi ve Yenilenebilir Enerji Entegrasyonu Projesi bulunmaktadır. 2014 yılı sonu itibarıyla sağlanacak toplam proje finansmanı tutarının 4,1 milyar dolara ulaşması öngörülmektedir."

- TBMM