Aşut: "Karşılıksız Çek Yüzde 49 Artarak 17,6 Milyar TL'ye Ulaştı"

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Başkanı Şerafettin Aşut, karşılıksız çeklerin parasal miktarının bu yılın ilk 8 ayında yüzde 49 artışla 17,6 milyar TL'ye ulaştığına dikkat çekerek, iş dünyasının, kendi talepleriyle kaldırılan karşılıksız çeke hapis cezası uygulamasının geri getirilmesini istediğini, ancak karekodlu çek uygulaması ile karşılıksız çeklerin önüne geçilebileceğini belirtti.

MTSO Başkanı Aşut, yaptığı yazılı açıklamayla karşılıksız çeklerin giderek artığı uyarısında bulundu. Son zamanlarda iş dünyasına en çok sıkıntı oluşturan konulardan birinin de karşılıksız çek sorunu olduğunu vurgulayan Aşut, iş dünyasının, hapis cezası uygulamasının kendi talepleriyle kaldırılmasından pişman oldukları mesajını verdi.

"KARŞILIKSIZ ÇEKLERİN PARASAL TUTARI İLK 8 AYDA 17,6 MİLYAR TL'YE ULAŞTI"

"Bu konuda kendimize de çuvaldızı batıralım" diyen Aşut, "Çeklerin ödenmemesi veya karşılıksız çıkması durumunda iş insanlarına uygulanan hapis cezalarının kaldırılması bizlerin talebi ile kaldırılmıştı. O günlerde düşünce şuydu; hapishaneye girince bu çeklerin ödenme imkanı kalmıyordu ama en azından bu insanlar ticaretine devam ederse kazandığı para ile bu borcunu ödeyebilirdi. Ne yazık ki, reelde bu işe yaramadı. Şimdi iş dünyası bu uygulamadan şikayetçi ve eski uygulamayı istiyor" ifadelerini kullandı.

Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi verilerine göre, 2015 yılı Ocak-Ağustos döneminde karşılıksız işlem yapılan çeklerin parasal tutarının yüzde 49 artışla 17,6 milyar TL'ye ulaştığı uyarısında bulunan Aşut, "Karşılıksız çek adedi ise ilk 8 ayda yüzde 21 artış gösterdi. Karşılıksız çek sayısı 490 bin oldu" dedi.

"ÇÖZÜM KAREKODLU ÇEK UYGULAMASI"

Hapis cezası uygulamasının geri getirilmesinin zorluklarına değinen Aşut, ticaret yasalarını değiştirmenin kolay olmadığının altını çizdi. Ancak, karşılıksız çek sorununu büyük oranda giderebilecek yeni bir uygulama olduğu bilgisini veren Aşut, şöyle devam etti: "Bilgi ve iletişim çağının yarattığı bir çözüm; karekodlu çek uygulaması. Karekodlu çek uygulaması ile karşılıksız çeklerin önüne geçilebilecek. Sıkıntılardan yola çıkılarak uygulamasına yeni başlanan karekodlu çeklerle karşılıksız çek alma oranını yüzde 84'e kadar azaltmak mümkün."

Karekodlu çek uygulamasının nasıl işlediğini de anlatan Aşut, "Geçmiş dönemlerde karşı tarafın bankacılık siciline, çek siciline ulaşabilmek için çek sahibinin onay vermesi gerekiyordu. Bu, çek zincirinde çok kolay değildir. Karekodlu çek ile bu çeki kullanmak isteyen kişinin bilgilerinin paylaşımına otomatik olarak izin veriliyor. Karekod, fiziksel olarak çek üzerinde karekod olması anlamı taşımıyor. Karekod, daha önce keşideciden alınmış bir izni gösteriyor. Karekodlu çek için de banka adı, şube kodu ve keşidecinin hesap numarası oluyor. Karekodlu çekin karekodu cep telefonuyla okutulunca bu bilgiler 3. kişilerin önüne çıkıyor. İbraz edilen ilk çek tarihi görülebiliyor. Yani bu kişi ne kadar süredir piyasaya çek veriyor, ilk çekini size mi yazmış, bir ay önce mi yazmış, uzun süredir ticaret mi yapıyor, Görebiliyorsunuz. İbraz edilen son çekin tarihine ulaşabiliyorsunuz. İbrazında ödenen çeklerin adet ve tutar olarak yüzdesini görebiliyorsunuz. Zamanında ödeme yapıp yapmadığı konusunda rakam kullanılmıyor, çünkü kimse ticaret hacminin büyüklüğünü paylaşmak zorunda değil. Yüzde gösteriliyor" diye konuştu.

Karekodlu çeklerde arkası yazılan, halen ödenmemiş çeklerin tutar ve adetsel oranlarının, gecikmeli ödenen çeklerin de adetsel ve tutar olarak oranlarının gözüktüğünü ifade eden Aşut, şunları kaydetti: "Karekod okutulunca karşınızda nasıl bir müşteri var görebiliyorsunuz. Bu çeki siz veriyorsanız ve çeklerinizi düzenli ödeyen bir tüccar iseniz, 'Ben güvenilir bir kişiyim. Çek geçmişime bak ve ona göre satış yap' imajı veriyorsunuz. Yani, teknoloji bize yeni bir imkan veriyor. İş dünyamız bu imkanı iyi öğrenmeli ve kullanmalıdır." - MERSİN