Filipinler'deki Barış Süreci

Filipinler'de görevi 30 Haziran'da sona erecek hükümetin başmüzakerecisi Profesör Miriam Coronel-Ferrer, yeni yönetiminin barış süreci ile federalizm arasında seçim yapmak zorunda olmadığını belirtti.

Başmüzakereci Coronel-Ferrer, meclis başkanı olması beklenen Pantaleon D. Alvarez'in "yeni yönetimin yapacağı anayasa değişikliğiyle eyaletlere tanınacak hakların artırılacağı, bu nedenle BTY'ye ihtiyaç duyulmayacağı" açıklamalarını değerlendirdi.

Coronel-Ferrer, yazılı açıklamasında, kongrenin 2016'da Bangsamoro Temel Yasası'nı (BTY) onaylayabileceğini, aynı zamanda anayasa değişikliği için gerekli hukuki süreci başlatabileceğini ifade ederek federalizmle ilgili bir anayasa değişikliğinin, uzun çalışmalar ve istişareler gerektirdiği için anayasal kongre aracılığıyla yapılmasının uygun olacağını kaydetti.

Barış sürecinin tamamlanmasındaki gecikmenin gelecek yönetimin istikrarına zarar vereceğine işaret eden Coronel-Ferrer, "Bangsamoro'yu kurun ve var olmasına izin verin. Yol haritasını daha da geciktirirsek, durum kötüleşebilir. Bölgede Moro gençlerini hedef alan radikal gruplar bulunuyor" ifadesini kullandı.

BTY'nin bir an önce onaylanmasının Bangsamoro'yu istikrara kavuşturmaya yardım edeceğini, Moro İslami Kurtuluş Cephesi'nin (MİCK) silahlarını bırakmasını, bölgede sosyo-ekonomik programların başlatılmasını ve hükümet ile MİKC arasındaki güvenlik işbirliğinin artırılmasını kolaylaştıracağını vurgulayan Coronel-Ferre, suç ve terörle savaşmak için ortaklığın önemine dikkati çekti.

Ülkede 9 Mayıs'ta düzenlenen devlet başkanlığı seçimini kazanan Rodrigo Duterte'nin, "Mindanao halkına karşı yapılan tarihi adaletsizliklerin tartışılması ve giderilmesi gerektiği" sözlerini hatırlatan Coronel-Ferrer, devlet başkanlığı görevini 30 Haziran'da devralacak Duterte'nin BTY'nin onaylanmasının önemini kavradığına inandığını belirtti.

Yeni dönemde meclis başkanı olması beklenen Alvarez, 19 Mayıs'ta, ülkenin güneyindeki Müslüman gruplarla sürdürülen barış sürecinin sıfırdan başlayacağını söylemişti.

Filipinler hükümeti ve MİCK arasında 27 Mart 2014'te imzalanan Bangsamoro Barış Anlaşması'nın ardından Mindanao'ya kalıcı ve sürdürülebilir barış getirmesi öngörülen Bangsamoro Temel Yasası'nın onaylanması için çalışmalar devam etti. Geçiş Komisyonu tarafından hazırlanan nihai yasa taslağı Devlet Başkanlığı tarafından 10 Eylül 2014'te kongreye sunuldu ancak bugüne kadar onaylanmadı.

Yasanın onaylanması halinde, Mindanao Özerk Bölgesi'nin yerini alacak Bangsamoro Siyasi Birimi vilayetlerinin belirlenmesi için halk oylamasına gidilecek.

Mindanao'daki Davao kentinin belediye başkanlığını 22 yıldır yürüten 71 yaşındaki Duterte, 9 Mayıs'ta yapılan seçimlerde oyların yüzde 38,55'ini alarak devlet başkanı seçilmişti. Duterte, 30 Haziran'da yemin ederek 6 yıllığına Filipinler'in devlet başkanı görevini üstlenecek.