Tarihi Kemer Köprüler Asırlardır Kültürleri Bağlıyor

GÜLTEKİN YETGİN - Giresun'da çoğu 19. yüzyılda inşa edilen tarihi kemer köprüler, sahil ve iç bölgelerdeki insanların kültür alışverişinde bulunmasına ve yeni kültürlerin oluşumuna öncülük etti.

Bölgelerin önde gelen kişileri ve halk tarafından imece usulüyle yapılan tarihi köprüler, Karadeniz Bölgesi'nin İç Anadolu'ya ve dünyaya açılan kapısı oldu. Farklı bölgelerdeki insanların buluşmasına imkan sağlayan köprülerin eski zamanlarda kültür alışverişine önemli katkı sağladığı belirtiliyor.

Giresun Üniversitesi (GÜ) Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Başkanı Yrd. Doç. Dr. Gazanfer İltar, AA muhabirine, Karadeniz Bölgesi ile İç Anadolu Bölge'sinin ulaşımının sağlanması bakımından bölgedeki vadilerin önemli bir rolü bulunduğunu söyledi.

Dağların denize paralel olması dolayısıyla iç bölgelere ulaşımın vadilerden sağlandığını anlatan İltar, "Karadeniz Bölgesi'nde dağların denize paralel uzanmasından dolayı İç Anadolu Bölgesi'ndeki kültür, bir duvar gibi sınırlandırılmıştır. İki yakada çok farklı kültürler söz konusudur" dedi.

İltar, vadilerin aynı zamanda Karadeniz'in kültür oluşumunda da yeri olduğuna işaret ederek, şöyle konuştu:

"Derenin karşısıyla diğer yakasındaki kültür farklıdır, çünkü bu bölgedeki ırmakların debisi yüksektir, karşıya ulaşım çok zordur dolayısıyla insanlar ancak köprülerin olduğu yerlerde buluşup bir araya gelirler. Dolayısıyla köprü derenin iki yatağındaki insanların da kültürel iletişimini sağlar. Dağın arkasını ve önünü bağlayan vadilerdir, kültürlerin birbirlerine en yakın olduğu nokta köprülerdir, derenin iki yakasındaki köprüler kültürleri birbirine bağlamaktadır."

Köprüler dünyayı Anadolu'ya aktardı

Rusya'dan gelen ve "İpek Yolu" olarak da devam ederek güneye giden yolun en önemli bağlantısının Yağlıdere Vadisi olduğunu belirten Gazanfer İltar, bu güzergahta çok sayıda kemer köprü bulunduğunu anlattı.

Eski dönemlerde taş köprülerin vadilerde ulaşımı kesintisiz sağladığını kaydeden İltar "Günümüzde güzergahın değişmesi yeni aksların, yeni köprülerin yapılması bu köprülerin kullanım dışı kalmasına neden olmuştur. Karayolları Genel Müdürlüğünce bazılarının restorasyonu yapılmakta" ifadelerini kullandı.

İltar, kemer köprülerin çoğunun andezit taşı denilen malzemeyle yapıldığını dile getirerek, "Tamamı tek kemerli, bazı köprüler sivri kemerli, bazı köprüler de yuvarlak kemerlidir. Daha çok yuvarlak kemer görülür. Köprüler iki tarafından aşağıya doğru meyillidir. Daha çok yaya ulaşımına hizmet veriyor çünkü bazı köprüler set şeklinde yükseliyor" ifadelerini kullandı. - Giresun