"Ben Kimseye 'Yanlış Yaptık' Demedim"

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanı Birol Aydemir, bazı illerin nüfuslarının yanlış hesaplandığı yönündeki eleştiriler ve

"TÜİK Başkanı 'yanlış yaptık' dedi" şeklindeki yorumları değerlendirirken,

"Ben kimseye 'yanlış yaptık' demedim. Çünkü yanlış yapmadık" dedi.

Aydemir, kamuoyunda son 2 haftadır, hem Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi

(ADNKS) çerçevesinde açıklanan 2011 yılı yerleşim yeri nüfusları hem de turizm istatistiklerinin tartışıldığını hatırlattı.

2011 yılı yerleşim yeri nüfusları açıklandıktan sonra Kütahya'nın nüfusunun yanlış hesaplandığı yönünde eleştiriler aldıklarını ve bunun üzerine gerekli açıklamaları yaptıklarını anlatan Aydemir, buna karşılık kendisi için "TÜİK Başkanı 'yanlış yaptık' dedi" ifadesinin kullanıldığını belirtti.

"Güya Kütahya ile ilgili 'evet, yanlış yaptığımızı kabul ediyoruz' demişiz" diyen Aydemir, kimseye "yanlış yaptık" demediğini, "çünkü yanlış yapmadıklarını" söyledi.

Hem Kütahya Valisi'ne hem de vekillere; "Bu nüfus istatistiklerinde bazı illerde bir oynama var. Göç, doğum veya ölümle açıklanamayacak değişiklikler, artış veya azalışlar var. Bunların nedeni kurumsal nüfus" dediğini aktaran Aydemir, şöyle devam etti:

"Kurumsal nüfus dediğimiz şey; cezaevleri, yurtlar, çocuk yuvaları, huzurevleri ve en önemlisi de kışlalarda yaşayan insanlar. Bu kişiler bulundukları ilin nüfusuna kayıt ediliyor. Biz güya geçen yıl askerleri saymışız, bu yıl ise saymamışız. Oysa metodoloji aynı, değişmedi. Asker, öğrenci veya cezaevi tutuklusu neredeyse orada sayılır. Dolayısıyla sayma saymama diye bir şey yok. Kurumsal nüfustaki değişiklikten dolayı bazı illerin nüfusları doğum, ölüm ve göç ile açıklanmayacak derecede düşüyor veya çıkıyor.

Şu anda itiraz eden illerimiz geçen yıl nüfusları çıktığında 'bu nüfus nereden geldi-' demediler. Geçen yıl o nüfuslar artarken, belediyelerden payı alıyorken gayet mutluydular. Bir daha ki yıl yine değişebilir. Bu, bizim elimizde değil, kurumsal nüfusla ilgili."

-"İdari kayıtları değiştirebilir miyiz-"

Aydemir, kurumsal nüfusla ilgili gerekli teknik çalışmayı yaptıklarını ve ilgili kamu kurumlarında kendilerine bu bilgileri veren birimlerle temasa geçip,

"Bu kadar oynama nasıl oluyor- Bu idari kayıtlara bakar mısınız-" diye yeniden görüşeceklerini söyledi.

"Biz yurttan, cezaevinden gelen veya askeriyeden gelen idari kaydı değiştirebilir miyiz-" diye soran Aydemir, bu sürecin kendisi için tecrübe olduğunu dile getirdi.

Aydemir, idari kayıtların serisini çıkarttıklarını, bunları gönderen idari birimlerle görüşerek kayıtların doğruluğunu çek ettireceklerini ve ikinci bir imza isteyeceklerini bildirdi.

-"Kime ne faydası var-"-

Aydemir, "kendilerini defalarca ifade etmiş olmalarına rağmen, yanlış haberler, açıklamalar yapmanın, kamuoyunu yönlendirmenin kime ne faydası olduğunu çok merak ettiğini" söyledi.

TÜİK Başkanı, metodolojilerini değiştirmediklerini yineledi ve herhangi veride metodoloji değişikliğine gitmeleri halinde tüm seriyi düzelttiklerine dikkati çekti.

-Turizm istatistikleri-

Aydemir, turizm istatistiklerine yönelik eleştirilere ilişkin olarak da birçok ülkenin bu istatistikleri üretirken anket yöntemini kullandığına işaret etti.

Turizm istatistiklerinin de diğer istatistiklerde olduğu gibi Avrupa Birliği

(AB) tarafından metodolojik açıdan değerlendirildiğini belirten Aydemir, söz konusu istatistiklerin bu açıdan AB'ye uyumlu olduğunu dile getirdi.

Yaklaşık 1 yıl önce turizm istatistiklerinin kapsamı konusunda eksikliklerin olduğunun tespit edildiğini anlatan Aydemir, bunun için Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Merkez Bankası ve TÜİK uzmanlarının yer aldığı bir çalışma grubu oluşturulduğunu söyledi. Bu çalışma grubunun paket turlar hariç tüm başlıklarda çalışmalarını tamamladığını belirten Aydemir, şunları kaydetti:

"Paket tur konusunu bekliyoruz, bunun dışında turizm gelirlerini ciddi olarak etkileyen hiçbir şey yok. Bunun günlerce söylenmesini, gazetelerde yer almasını anlamış değiliz. İşin garibi bunu başka bir kamu kurumu yapıyor... Kendi uzmanları da bu çalışma grubunun içinde. Kültür ve Turizm Bakanlığı'na resmi bir yazı gönderdik ve grubun çalışmalarını, sürecin tümünü anlattık.

Biz herhangi bir rakamın düşüklüğüne veya yüksekliğine veya rakamın ne çıkacağına bakmayız, bu bizi ilgilendirmez. Biz, bu istatistiği üretmek için kullandığımız metodoloji doğru bir metodoloji mi- Uluslararası norm ve standartlara uygun mu- Güvenilir, tutarlı, karşılaştırılabilir ve zamanlı bir istatistik mi- diye bakarız. Rakam yukarı çıkmış, aşağı inmiş bu bizim işimiz değil ki... Öyle bakarsak asıl o zaman güvenilirliğimizi ve tarafsızlığımızı kaybederiz."

TÜİK'in ürettiği istatistiklerin tüm kurum, kuruluşlar ve özel sektörün icraatlarının sonuçlarını da gösterdiğine işaret eden Aydemir, "Herkes performansının iyi olduğunu düşünüyor ve iyi olduğunun gösterilmesini istiyor. Bizim bağımsız ve tarafsız oluşumuz da burada ortaya çıkıyor. Biz her bir kamu kurumunun, özel sektörün veya başka birinin dediğine göre, beklediğine göre istatistik yapamayız" dedi.

-"Kimse 'eksiğimiz var mı' demiyor"-

TÜİK'in uluslararası platformda özellikle işgücü ve enflasyon verilerinin üretiminde "örnek" gösterilen ülkelerden birisi olduğunu, ama ülkede sürekli eleştirildiğini ifade eden Aydemir, "Biz bu istatistikten hareketle kendimizi düzeltmeliyiz veya bir yerde eksiğimiz var mı- diye düşünülmüyor da 'istatistik yanlış' deniliyor" diye konuştu.

İstatistiklerin dayandığı temel noktaların idari kayıtlar, anket ve araştırmalar olduğunu yineleyen Aydemir, "İdari kayıtlar iyi değilse, gidip idari kaydı ben yapamam ki. Askeri, yurttaki öğrenciyi ben yazamam ki. Sadece eleştirmekle bir yere varılmaz. Tüm insanların, her kurumun önce 'ben ne kadar iyi yapıyorum' diye kendisine bakması lazım" dedi.

TÜİK olarak bu anlayışla ürettikleri istatistikleri sürekli gözden geçirdiklerini, yayımlamadan önce defalarca kontrol ettiklerini söyleyen Birol Aydemir, gerektiğinde de veriyi aldıkları kaynağa giderek bir kez daha sorguladıklarını anlattı. Bütün bunlara rağmen yine hataların olabildiğini ifade eden TÜİK Başkanı, "Biz hata yaptıysak kabullenir ve kamuoyuyla paylaşırız.

'Hata yapmayız' demiyoruz önce kendimize bakıp kendimizi sorguluyoruz" diye konuştu.

-İstihdam veri üretiminde değişiklik-

İstihdam verilerini üretirken önümüzdeki yıldan itibaren yeni bir uygulamaya geçeceklerini de anlatan TÜİK Başkanı, mevcut durumda her ayın "referans haftası" olarak tabir edilen ve pazartesi ile başlayan ilk hafta verileri topladıklarını, AB'nin ise bunun ayın her haftası yapılması gerektiğini söylediğini ifade etti.

Veri toplama işleminin ayın her haftası yapılması durumunda örnek hacminin yüzde 47 arttığını, dolayısıyla kurumun iş yükünde anormal bir artış olacağını söyleyen Aydemir, bunun altyapısını oluşturmaya çalıştıklarını, 2013'ün başından itibaren bu yeni uygulamayı hayata geçireceklerini bildirdi.

Aydemir, bununla birlikte işsizlik tanımını yaparken aradıkları 3 ay şartını da yine AB'ye paralel şekilde 1 aya çekeceklerini kaydetti.

Aydemir, "AB bu konuda da son 1 aydır iş arıyor musun- sorusunu soruyor, 1 saat bile çalışmamışsa ve 15 gün içinde de çalışmaya hazırsa bu kişiyi 'işsiz' olarak tanımlıyor. Ama bizde bu süre 3 ay olduğu için işsiz tanımımız genişliyor. Bunu da 2013'ten itibaren yapacağız" diye konuştu. - ANKARA