Fındık Fiyatındaki Düşüş

Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFMİB) ve Fındık Tanıtım Grubu (FTG) Başkanı Edip Sevinç, "Zorla fiyat belirlemeye kalkışmak, gösteri yaparak ya da hakaret ederek, haksız eleştiriler yaparak, yapılan büyük hataları da bunlarla örtbas etmeye çalışmak piyasa gerçeklerine aykırıdır" dedi.

Sevinç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, fındık fiyatının 9 liraya kadar gerilemesinin ardından bazı kesimlerin tepkileriyle karşılaştıklarını belirtti.

Bazı gerçekleri defalarca dile getirmelerine ve sektörün de bu anlamda çok geniş bir tecrübesi bulunmasına rağmen sanki bunlar hiç yaşanmamış, hiç anlaşılmamış gibi aynı şeylerin konuşulduğunu ifade eden Sevinç, şunları kaydetti:

"Anlamak istemeyen kesim anlamamaya ısrarla devam ediyor. Öncelikle fındık fiyatları 2009'dan beri piyasada herhangi bir devlet müdahalesi ya da başka bir müdahale olmadan serbest piyasa şartlarına göre oluşmaktadır ama burada bu değişimi oluşturan esas parametrenin ne olduğunu anlamamak için sadece bilgisiz ya da kötü niyetli olmak lazım. Fındık fiyatı tamamen arz ve talebe göre şekilleniyor. Fındık rekoltesi az olduğu zaman fiyatlar yükselecektir. Fındık rekoltesi yüksek olduğu zaman ise düşecektir ancak tüm bunlar olurken yine ürünün sahibi üreticilerimizin, piyasa şartlarına göre belirli aralıklarda fındığını satması ya da satmaması, emanete vermesi ya da vermemesi durumuna göre de fiyatlar bazen çıkar, bazen düşer. Zorla fiyat belirlemeye kalkışmak, gösteri yaparak ya da hakaret ederek, haksız eleştiriler yaparak, yapılan büyük hataları da bunlarla örtbas etmeye çalışmak piyasa gerçeklerine aykırıdır. Esas siyah çelenk bırakılacak yer Türk fındığının kullanım alanını genişleten, Türk fındığını dünyanın her yerinde mamulleriyle kabul ettiren firma değil, bizatihi ziraat odalarının kendisidir."

"Yanlış rekolte tahminleri üreticiye zarar verdi"

Kimsenin böyle yaparak fiyatları yükseltemeyeceğini söyleyen Sevinç, "Öncelikle bu bağıranlar, çağıranlar doğru rekolte tespiti yapmayı öğrensin. 10 senedir uydurma rekolte tahminleriyle üreticiyi ve esnafımızı açıkça aldatıyorlar. Bu sezon ilan ettikleri rekolte, tahmini 590 bin tondu. Türkiye bu ihracat sezonunda büyük ihtimalle 260 bin ton iç fındık ihracı yapabilecek. Bu ise 520 bin ton kabuklu fındığa denk gelir. En az 90 bin ton kabuklu fındık da iç piyasada tüketilecektir. Toplamda sarfiyat 610 bin tona ulaşmaktadır. Bu demektir ki piyasada 30 bin ton açık var. Dolayısıyla yanıldıklarını kendileri de biliyor" dedi.

Sevinç, yanlış tahminlerle hem köylü hem de esnafa büyük zarar verildiğini öne sürerek, "Bugün maalesef bazı esnafımız onlara inanarak, 'fındık fiyatları şöyle olacak, böyle olacak' diye kredi çekerek fındık aldı. Bu zararın müsebbibi de bu çevrelerdir. İhracatçı olarak biz fiyattan fındık alırız, ihraç ederiz. İhracatçılar olarak serbest piyasa rejiminde de ticaretimizi, ihracatımızı devam ettiririz, ülkemize hizmetimizi sürdürür, döviz kazandırmaya devam ederiz. Rejim değişse de bu bizim fark etmez ancak serbest piyasa rejimi, fındık sektörü için olmazsa olmaz durumundadır. Aksi halde bugünden tahmini zor, büyük problemler yaşanabilir" diye konuştu.

Fındıkta tekelleşme iddialarına da değinen Sevinç, "Bugün ifade ettikleri gibi fındıkta tekelleşme olduğu kanaatinde asla değilim. Eğer böyle bir şey varsa ihracatçının sayısı azalmışsa fındığın çok büyük bir kısmını bir firma alıyorsa öncelikle bu o firmanın başarısıdır. Demek ki içinde Türk fındığı olan fındıklı ürünlerini dünya çapında tutturdu ki Türkiye'den büyük oranda fındık alıyor. Dolayısıyla bıraksınlar serbest piyasa kuralları işlesin. Dünya fındık tüketimi arttığı takdirde hiç kimse merak etmesin üreticimiz, o zaman fındığımız çok daha değerli olacaktır" ifadelerini kullandı.

"Piyasa kilitlenmiş durumda"

Sevinç, 2015 rekoltesinin 730 bin ton olduğunu, bu gerçeğin kabul edilmesi gerektiğini belirterek, şöyle devam etti:

"Hala fındıkta müdahale gerektirecek bir durum yok. Ben ne olursa olsun, müdahalenin de karşısındayım ancak tam 1 aydır yapılan bu spekülasyonlar nedeniyle piyasa kilitlenmiş durumdadır. Bir aydır Avrupa ya da dış alıcılar fındık almıyor mu? Elbette alıyorlar ama biz satamıyoruz. Türkiye'nin kontenjanından yaklaşık 15-20 bin ton civarında fındık maalesef Azerbeycan, Gürcistan ve İtalya'ya kaydı. Piyasaya müdahale ederseniz bu gibi zor problemlerle karşılaşırsınız. Maalesef rakip ülkeler her geçen gün fındıkta daha da söz sahibi oluyor. Üstelik bu ülkeler bizden daha ucuza fındık satıyor. Dolayısıyla bu yüksek fiyatlardan fındığı bizden kimse almaz ancak o ülkeler fındığı bitirdiğinde Avrupa ülkeleri yeniden Türk fındığına yönelir. Eğer bu kafada gidilirse daha büyük felaketler bizi bekliyor. Emin olsunlar ki serbest piyasa bütün problemleri çözer. Kimse merak etmesin. Türk köylüsü fındığı kaç liraya satacağını iyi bilir."

Fındığa müdahale olması durumunda devletin çok büyük zarara uğrayacağını ileri süren Sevinç, "Ayrıca Türkiye'nin dışarıdaki itibarı da sarsılacaktır. Çünkü 2009 yılında ilan ettiği rejimi sezon ortasında müdahale ederek değiştiren bir devletin daha sonra ilan edeceği rejime kimse itibar etmez" değerlendirmesinde bulundu.