Ikby'deki "Başkanlık Krizi" Sürüyor

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani, "başkanlık krizi"nin çözümü için Goran Hareketi Lideri Noşirvan Mustafa'yla bir araya gelecek.

Kürt bölgesinde 20 Ağustos'ta görev süresi dolacak olan Barzani'nin makamında kalıp kalmayacağına ilişkin belirsizlik sürüyor. Bu konuyla ilgili Barzani'nin lideri olduğu Kürdistan Demokrat Partisi (KDP), Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB), Goran Hareketi, Kürdistan İslami Birlik Partisi (Yekgirtu) ve İslami Toplum Partisi'ne (Komel) mensup milletvekillerinin parlamentoda ortak bir karar almaları hedefleniyor.

Krize çözüm bulmak için Erbil ve Süleymaniye'de yoğun siyasi hareketlilik yaşanıyor. Bir yandan kendi kurmaylarıyla toplantılar yaparken diğer taraftan siyasi parti liderlerini kabul eden Barzani, söz konusu krizde muhalefetin başını çeken Goran Lideri Mustafa'yla görüşerek, görev süresinin uzatılması konusunda Mustafa'yı ikna etmeye çalışacak. Goran Liderinin de daha önce öne sürdüğü şartları Barzani'ye de iletmesi bekleniyor.

Goran ne istiyor?

Barzani, tüm siyasi partilerin bir araya gelip 20 Ağustos'a kadar başkanlık krizini çözmelerini isterken, Noşirvan Mustafa ise petrol ihracı, Peşmerge, siyasi, ekonomi, güvenlik ve dış politika dosyalarında yürütülen çalışmalara ilişkin KDP'nin, diğer siyasi partileri bilgilendirmesi şartıyla Barzani'nin talep ettiği toplantıya katılabileceğini belirtiyor. Goran Lideri ayrıca KDP'nin şimdiye kadar başkanlık süresini uzatmaya yönelik kendilerine henüz bir proje sunmadığını, sadece Barzani'nin görev süresinin uzatılmasını istediğini savunuyor. Bunun ne zamana kadar uzatılacağının netleştirilmesini talep eden Mustafa, KDP'nin bu konudaki tutumunu netleştirmesi gerektiğini ifade ediyor.

"Güç savaşı"

IKBY'de 2013'te yapılan seçimlerde 24 milletvekili çıkararak KDP'den sonra ikinci büyük parti olan Goran, halihazırdaki koalisyon hükümetinde KDP'nin en büyük ortağı durumunda. Peşmerge Bakanlığı, Maliye, Ticaret ve Din İşleri Bakanlığı gibi önemli bakanlıklarının yanı sıra bölge parlamentosu başkanlığını da elinde bulunduran Goran'ın "asayiş gücü" olmadığı için pratikte KDP ve KYB kadar etkin olamıyor. Bu çerçevede siyasi etkinliğini artırmayı hedefleyen ancak seçmenine vadettiği proje ve reformların çoğunu gerçekleştiremeyen Goran, bir sonraki seçimin kaybedeni olmamak için elini güçlendirmeye çalışıyor. Goran'ın bunun için başkanlık krizini bir siyasi pazarlık meselesi yapmak istediği belirtiliyor.

Cumhurbaşkanı Masum "ara bulucu" olacak

Bu arada KYB Genel Sekreter Yardımcısı Kosret Resul, Goran Başkanı Noşirvan Mustafa ve Komel İslam lideri Ali Bapir, Süleymaniye'de bir araya gelerek başkanlık krizini görüştü.

Öte yandan Irak Cumhurbaşkanı Fuat Masum da başkanlık krizinde KDP ile diğer siyasi partiler arasında arabulucu olmak için Süleymaniye iline geldi. Masum, Süleymaniye Havalimanı'nda düzenlediği basın toplantısında, "Bölgedeki krizi çözmek için arabulucu olmaya geldim" dedi. Masum'un, KDP lideri Barzani, Goran lideri Mustafa, KYB Genel Sekreter Yardımcısı Kosret Resul, Komel İslam lideri Ali Bapir ve Yekgirtu Genel Başkanı Muhammet Fereç ile görüşmesi bekleniyor.

Krizin nedeni?

IKBY Yüksek Seçim Kurulu, 20 Ağustos'ta yapılması gereken başkanlık seçimini, teknik hazırlıkların yetersizliğini gerekçe göstererek ileri bir tarihe ertelemişti. Barzani, seçimlerin daha önce belirlenen tarihte yapılması halinde aday olarak 4 yıllığına daha başkan olmayı planlıyordu. Ancak seçimin ertelenmesi bölgesel başkanlık krizine neden oldu.

Başkanlık seçimi ertelendiği için Barzani'nin görev süresinin uzatılması gerekiyor. Bunun için parlamentoda temsil edilen siyasi partilerin bir araya gelip ortak bir karar alması gerekiyor. KDP, Barzani'nin görev süresinin uzatılmasını ve ertelenen başkanlık seçiminin halk oyuyla yapılmasını istiyor. KYB, Goran Hareketi ve İslami Toplum Partisi (Komel) ise sürenin uzatılmasına temkinli yaklaşıyor. Üç parti Barzani'nin görev süresinin uzatılması karşılığında yetkilerinin kısıtlanmasını ve seçimin parlamentoda yapılmasını talep ediyor.

Müslüman Kardeşler Teşkilatına yakın siyasetiyle dikkati çeken Yekgirtu ise bu konuda ikiye bölünmüş durumda. Yekgirtu'nun "Badini" olarak adlandırılan Duhok kanadı, Barzani'nin görev süresinin uzatılmasına destek verirken, Süleymaniye merkezli "Soran" kanadı, bu konuda KYB ve Goran ile hareket ediyor.

Parlamentoda 5 milletvekili olan Türkmenler ile 11 sandalyeye sahip Hristiyanlar da Barzani'ye destek veriyor. Diğer azınlıklar Yezidi ve Şahbek Kürtleri de Barzani'yi destekliyor.

Mesut Barzani, 2005 yılında parlamento tarafından, 2009'da ise halk oyuyla IKBY Başkanı seçilmişti. 2013 yılında görev süresi dolan Barzani'nin görev süresini parlamento 20 Ağustos 2015'e kadar uzatmıştı.

IKBY Parlamentosu 111 milletvekilinden oluşuyor. KDP 38, Goran 24, KYB 18, Yekgirtu 10, Komel İslam 6 sandalye, Sosyalist Partisi, Komünist Partisi, Araste ve Bizutnewe İslam birer sandalye ile Türkmenler 5, Hristiyanlar ise 6 sandalyeyle mecliste temsil ediliyor.