Merkez Bankası Döviz Karşılıklarına da Faiz Ödeme Hazırlığında 2

Haber: Gülseli KENARLI ? Kamera: İdris TİFTİKCİ/ İstanbul DHA

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, liradan sonra döviz karşılıklarına da faiz ödeyeceklerini belirterek, bu konudaki çalışmaların sürdüğünü ve önümüzdeki haftaya yetişebileceğini duyurdu.

Yılın ikinci Enflasyon Raporu'nu düzenlenen basın toplantısıyla açıklayan Başçı, gazetecilerin ve ekonomistlerin sorularını yanıtladı. Bir soru üzerine, özellikle bankaların kısa vadeli borçlanmayı tercih ettiğini dile getiren Başçı, bu konuda şunları söyledi:

"Genellikle 1 yıl vadeyi tercih ettiler. Biz bunu mümkün olduğu kadar, 2-3 hatta 4-5 yıla doğru teşvik etmek istedik. Bunun için bence aldığımız tedbirlerden en önemlisi vadelerine göre zorunlu karşılıkların farklılaştırılması. Mesela; banka 1 yıla kadar olan vadelerde borçlandığında yüzde 20 zorunlu karşılık oranımız var. Yani 100 dolar borçlanırsa 20'sini bize yatırıyor. Ama 5 yıldan uzun vadede borçlanırsa 100 dolara 6 dolar Merkez Bankası'na yatırmak durumunda. Burada 20 oldukça yüksek ve caydırıcı bir oran. Bankalarımız hemen bu mesajı aldılar ve borçlanmalarını daha uzun vadeli yapıyorlar. Kasım ayından itibaren bunu duyurmuştuk ve bunun etkili olduğunu görüyoruz. Maliyet kanalını bertaraf etmek için yabancı para zorunlu karşılıklara faiz ödemeye başlayabiliriz. Bu; bankaların aracılık maliyetlerini azaltacak, kredi mevduat makasını biraz daraltarak etkinliği biraz daha artıracak ve ABD'nin normalleşme stratejisine şimdiden uyum sağlamış olacağız."

"ÖNÜMÜZDEKİ HAFTA BAŞLAYABİLİRİZ"

Erdem Başçı, döviz cinsinden zorunlu karşılıklara faiz ödenmesinin finansal istikrarı da güçlendirecek ve pekiştirecek tedbirler olduğunu belirterek, "Arkadaşlar bunu büyük ihtimalle 'önümüzdeki hafta başlatabiliriz' diyor. Teknik olarak çalıştılar" dedi ve şöyle anlattı:

"Önümüzdeki hafta başlayabiliriz. 1 Mayıs tatil.. Bizim arkadaşlar da 1 Mayıs'ta çalışmasınlar. Duyurusunu da büyük ihtimalle, hazırladıysak hafta sonu yapabiliriz. Bu; Fed'in politika normalleşmesine bir hazırlık ve ilave bir politika aracı. Başka elimizde ne gibi politika aracı var? TL zorunlu karşılıklara ödenen faiz. TL zorunlu karşılıklara ödenen faiz de şu anda çok küçük. Orada da ölçülü artırım yaptık, daha fazla artırım yapabiliriz. Bu da elimizde yeni bir politika aracı. TL cinsinden aracılık maliyetlerini aşağıya çekiyoruz. Bu bankacılık sisteminin etkinliğini, verimliliğini artıracak, finans sistemimizin arkasında olduğumuzu hissettiren önemli bir tedbir."

"GIDADA İLAVE BİR TEDBİR ALMAZSAK İŞİMİZ ZORLAŞIYOR"

Başçı, kendilerinin gıda enflasyonunda para politikasının etkili olduğu tarafla ilgili iletişim ve tedbir aldıklarını vurgulayarak, "Her ne kadar biz bu tedbirleri alsak da gıdada ilave bir tedbir almazsak işimiz zorlaşıyor. Çünkü enflasyon beklentileri arzu ettiğimiz kadar düşmüyor. O yüzden bu çok önemli bir çaba" dedi ve ekledi:

"Sağlam bir şekilde, enflasyonu düşürmeye, orta ve uzun vadeli enflasyon dinamiklerine, kredilere, bankacılık kesiminin davranışlarına odaklı baktığımızda, buralarda gereken tedbirleri her zaman için aldığımızda, sermaye akımlarının sürekliliği konusunda da her türlü güvenceyi verdiğimizde, bu tür dalgalanmalar geçici oluyor. Dolayısıyla çok sert bir politika tepkisi vermek gerekmiyor ama bazen sembolik politika tedbirleri vermek gerekebiliyor."

Erdem Başçı, geçen yıl Ocak'ta getiri eğrisinin çok dik bulunduğunu, para politikasının kuvvetli bir tepki verdiğini ifade ederek, "Şu anda o durumda değiliz gibi görünüyor. Her zaman gelişmeleri izleyip Kurul toplantısında değerlendirme yapılabiliyor. O konuda rahat olmak gerekir. Döviz kuru hareketleri her zaman için olabilir ve bunlar kalıcı bir hasar bırakmıyor" dedi.

GIDADA İTHALAT TEDBİRİ

Başçı, Türkiye'nin mutlaka enflasyonu düşen ülkeler grubunda kalması gerektiğini, enflasyonda gönlünden geçenin bu yıl yüzde 6.2'nin altına inmek olduğunu dile getirerek şunları ifade etti:

"Ekonomi Bakanımız Nihat Zeybekci'den bir açıklama duydum, çok sevindim. 'Enflasyonu yüzde 6'nın altına indireceğiz' dedi. Onu ben şöyle okuyorum; gıda ile ilgili öyle bir tedbir alacaklar ki, çünkü ithalat iznini onlar veriyorlar, gıda enflasyonunu 9'un da altına indirecekler. O zaman oradan gelecek destekle beraber, biz de likidite politikasında sağlam duruşumuzu devam ettirerek bu sene enflasyonu düşürmek imkanımız olur. Bu konuda gerçekten bunu bu yıl yapma imkanımız var. Çünkü küresel enflasyon bu yıl genelde düşüş eğiliminde. Böyle bir ortamda bizim de gereken tedbirleri sakince alıp, bunu yapabilmemiz gerekir. Arzumuz, irademiz, yeterli araçlarımız var."

Erdem Başçı, gıda fiyatlarından çok kötü haberler beklemediklerini, Şubat, ve Mart aylarında gıda fiyatlarının yüksek seyrettiğini, Nisan'da ise gıda enflasyonun yüksek geleceğini aktardı. Gıda dışı enflasyonun çok kötü görünmediğini belirten Başçı, pazartesi

günü açıklanacak enflasyon rakamlarında gıda dışı çekirdek enflasyon göstergelerine bakacaklarını, çekirdek enflasyonda en azından bir bozulma görmeyeceklerini tahmin ettiklerine işaret etti.

"YÜZDE 5 BİZİM ISRARLA ORTA VE UZUN VADELİ TAKİP ETMEK İSTEDİĞİMİZ ENFLASYON HEDEFİ"

Erdem Başçı, enflasyon tahminlerini her zaman revize ettiklerini ifade ederek, "Genellikle ilk verdiğimiz tahmin 5'e daha yakın oluyor. Gelen dış ve iç şoklarla yıl sonu hem gerçekleşmemizi hem de yolda giderken tahminlerimizi revize ediyoruz. Yalnız hiçbir zaman hedefi revize etmiyoruz. 5 bizim ısrarla orta ve uzun vadeli takip etmek istediğimiz enflasyon hedefi. Bunun yapılabilir olması şart" dedi.

Türkiye'de enflasyonun, ne gerekiyorsa yaparak orta ve uzun vadede yüzde 5 olması ve altına gelmesi gerektiğine dikkat çeken Erdem Başçı, bunun zaten olabilme imkanın olduğunu, sadece gelişmekte olan ülkelerin bazılarının enflasyon tuzağına yakalanması nedeniyle dikkat edilmesi gerektiğini belirtti.

DÖVİZ REZERVLERİ

Döviz rezervleri konusunda sorulan bir soruya Erdem Başçı, rezervleri GSYH oranladıklarında çok aşırı bir rezervin söz konusu olmadığını, rezervleri kaybetmeden kullanmanın yollarını bildiklerini belirtti. Başçı, şu anda toplam rezervlerin 122 milyar dolar seviyesinde bulunduğu, rezervlerin tamamının borç verilebilir olduğunu ifade edereke sözlerini şöyle sürdürdü:

"Nasıl borç verebiliriz? Şu anda bir hafta vadeli bizden dolar ve euro cinsinden sistem borç alabilir. Alıyor mu? Şu anda kimse bizden borç almıyor. Çünkü ihtiyacı yok. Ama güvence unsuru. O anlamda rezervin bulunması faydalı. Optimum seviye rezervler için her zaman tartışılır. 'Daha çok, daha iyidir' gibi bir yaklaşım söz konusudur. Ama gerektiği zamanda kullanmam da diyemezsiniz. Kullanacaksınız. Yeter ki kaybetmeden kullanmanın yollarını bulabilesiniz. Rezervlerde geçmiş dönemlere göre çok iyiyiz. Ama diğer ülkelere göre biraz daha artırabiliriz ilerleyen zamanlarda, sakin zamanlarda."

Merkez Bankası Başkanı Başçı, "Potansiyel büyüme nedir" sorusunun cevabının çok önemli olduğunu, bu dönemde herkesin bu konuyu merak ettiğini söyledi. Genelde dünyada potansiyel büyümede bir yavaşlamanın hissedildiğini belirten Başçı, "Bu bir problem. Bu neden kaynaklanıyor? Bütün ekonomistler şu anda bunu düşünüyorlar" diye konuştu.