Anne sütü, bebeğin ilk aşısı
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Emine Dilşad Herkiloğlu 'anne sütünün faydaları' hakkında bilgiler verdi.
Anne sütü, bebeğin ilk 6 ay ihtiyacı olan protein, yağ, demir, vitamin gibi her türlü besin değerini içinde bulunduran harika bir besin kaynağıdır. İçeriğinde bulundurduğu antikorlar ile bebeği enfeksiyonlardan korumaktadır. Anne sütünde yeterli miktarda su ve vitamin bulunduğu için, bebeğe ekstra su vermeye gerek yoktur. Ayrıca emzirme; bebeğin annesiyle sevgi bağı kurabilmesi için en iyi iletişim yoludur.
Yeni doğan bebeğin beslenmesini sağlamak üzere gebelik süresince hazırlanan meme bezleri faaliyete geçerek süt salgılamasına başlar. Hormonların etkisiyle gelişen meme bezlerinden süt salgılanabilmesi için prolaktin hormonuna, salgılanan sütün kanallardan atılabilmesi için de oksitosin hormonuna ihtiyaç vardır. Doğum yapan kadında süt salgısı doğumu izleyen 24-72 saat içerisinde başlar. Meme anneden herhangi aktif bir uyarı almadan 4. gebelik ayından itibaren süt vermeye tam olarak hazırdır. Meme başı duyu ve sinir uçları yönünden zengindir.
İnsan sütü meme bezi salgısının içeriğinde değişkenlik gösteren bir salgıdır. Kolostrum denilen ilk gün sütü olgun sütten farklıdır. Süt içeriği gün içinde ve zaman geçtikçe değişiklik göstermektedir. Bu değişikliğin önemli bir kısmı bebeğin barsaklarının fizyolojik gelişimine yardımcı olmaktadır. Sütün içeriğindeki maddelerin çoğu birden çok role sahiptir
Anne sütünün %87' si sudur. Dolayısıyla süt miktarını artıran en önemli faktörlerden birisi de annenin su tüketiminin düzeyidir. Anne sütüyle beslenen bebekler diğer besinlerle alınabilecek mikroorganizmalarla daha az karşılaşırlar. Anne sütünün enfeksiyon koruyucu özelliği oldukça önemlidir.
Anne Sütünün Faydaları
Anne sütü her yerde hazırdır, bedavadır, hazırlama, ısıtma ve koruma sorunları yoktur. Her zaman tazedir ve temizdir.
Her annenin sütü kendi bebeğine özel ve bebeğin durumuna göre hazırlanmış en mükemmel besindir. Sindirimi çok kolaydır.
Büyüme faktörü içerdiği için bebekler daha iyi büyürler.
Anne sütünde protein ve yağ oranı yüksek oluyor. Bu da bebekte doygunluk hissi sağlayarak obeziteyi önlüyor.
Anne sütü birçok mikro organizmaya karşı öldürücü etkiye sahiptir. İçerdiği özel enzimler sayesinde bebeklere doğal bağışıklık sağlıyor.
Anne sütü alan bebeklerin hem zeka seviyeleri hem de öğrenim hayatındaki başarılarının daha yüksek olduğu çalışmalarla tespit edilmiştir.
İlk günlerde gelen anne sütüne kolostrum denir. Bu süt bebeğin birçok hastalıklara karşı korunmasını sağlıyor. Yararlı bakteriler bu sütte olgun süte göre çok daha fazla oluyor. Bebeğin yararlı bakterilerle bağırsağın kaplanmasını sağlıyor. Bu sayede anne sütü, alerji yapabilecek maddelerin emilimini engelliyor.
Bazı bebekler özel nedenlerle anne yanında olamayabiliyor. Bu durumlarda annenin sütü sağılarak bebeğe veriliyor. Özelikle yoğun bakımda olan prematüre bebek ağızdan beslenemese bile ağız temizliğinde anne sütünün kullanılmasının çok yararlı olduğu gözlemlenmiş.
Bebeğin ihtiyacı olan protein, yağ, demir ve vitamin gibi her türlü besin öğelerinden yana zengin olan anne sütü; vücutta çok daha kolay sindiriliyor. Anne sütü ile beslenen bebeklerde ayrıca diş eti hastalıkları, demir eksikliği anemisi, pişikle ilgili cilt hastalıkları çok daha az görülüyor. Anne sütünün içeriğindeki çeşitli büyüme faktörleri bebeğin bağırsak ve beyin gibi birçok organ gelişiminin daha iyi olmasını sağlıyor.
Emzirilen bebekler daha az ağlarlar. Anne sütünün içerdiği maddeler bebeği rahatlatır, gevşetir, ağrıyı azaltır, daha çabuk uykuya dalmasını sağlar.
Anne sütü içindeki; antikorlar, canlı hücreler, enzimler ve hormonlar sayesinde bebekleri hastalıklara karşı korur. Bu nedenle anne sütü alan bebeklerde; ishal, menenjit, idrar yolu enfeksiyonu, şeker hastalığı, obezite, kansızlık, ortakulak iltihabı, bronşit gibi hastalıklar daha az görülür.