Ortadoğu'da Doğal Bir Mezhep Çatışmasına İhtimal Yok"

Giresun Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Abdurrahman Haçkalı, "Ortadoğu'da kendiliğinden doğal bir mezhep çatışmasına ihtimal yok. Kendiliğinden gelişen doğal bir mezhep çatışması olmaz çünkü yüzyıllardır bu insanlar bir arada yaşıyorlar ama devletler kendi çıkarları için bu mezhep ayrılığını kullanabilirler" dedi.

Haçkalı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, özellikle Suudi Arabistan'da yaşanan idam olaylarının dünya gündemine taşındığını belirterek, mezhebe yönelik bir saldırının İran tarafında da Suudi Arabistan tarafında da olmadığını ifade etti.

Prof. Dr. Haçkalı, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Dünyanın herhangi bir tarafında da yok. Mezhebin ilkelerini, düşüncelerini ve mezhebe müntesip insanlara doğrudan bunu hedef alan ve mezhep yayılmacılığına yönelik son zamanlarda yaşanan olaylar böyle değil. Ne var o zaman? o zaman ana başlık şu global dünyanın genel birinci sırada etken olan ilke ekonomik ve siyasal çıkarlar. O zaman şunu tırnak içine alabiliriz, İran siyasal ve ekonomik çıkarlarını Şiileri kullanarak Şiiler üzerinden yürütüyor. Ortadoğu'da az da olsa önemli ve etkili Şii nüfus var."

Siyasal ve ekonomik nüfuz bölgesi elde etme, nüfuz bölgesini canlı tutma anlamında Arap baharı döneminde İran'ın Suudi Arabistan'ı ve körfez ülkelerini hareketlendirdiğini vurgulayan Haçkalı, "Nasıl hareketlendirdi? Şiiler üzerinden bir Arap baharı oluşturma şeyine girdi, en azından parmağını Körfez ülkelerini ve Suudi Arabistan'ı tehdit edecek şekilde salladı" diye konuştu.

Haçkalı, Körfez ülkeleri ve Suudi Arabistan'ın da buna karşı tedbirlerini aldığını belirterek, "Ayaklanan ve ayaklanmaya öncülük eden Şiileri tutukladılar. Bu tutuklananlardan bir kısmı günümüzde Suudi Arabistan tarafından idam edildi" dedi.

Ortadoğu'da insanların geçmişten beri Şii olarak yaşadığına dikkati çeken Haçkalı, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Şiiliklerinden dolayı herhangi bir tahkimata ya da herhangi bir idama maruz kalmış değiller. Arap baharı dediğimiz şey bu bölgeye iktidarlara baş kaldırı şeklinde kendini gösterdi. Kuzey Afrika'da böyle bir niteleme yok, halk genel olarak iktidarlara karşı ayaklandı ama Suud bölgesinde körfez ülkelerinde Şiilerin daha çok bu ayaklanmalarda öne çıktıklarını gördük. O zaman bu şu demek, İran nüfuzu altında tuttuğu Şiileri çeşitli siyasal ve ekonomik çıkarları için kullanıyor."

"Mezhebi bir bloklaşmaya yol açabilirler"

Haçkalı, devletlerin kendi halklarına mezhep çatışması olarak bir algı oluşturabileceklerini dile getirerek, sözlerini şöyle tamamladı:

"Fakat olayın gerçek yüzü siyasal ve ekonomiktir. Ortadoğu'da kendiliğinden doğal bir mezhep çatışmasına ihtimal yok. Kendiliğinden gelişen doğal bir mezhep çatışması olma, çünkü yüzyıllardan bu insanlar bir arada yaşıyorla, ama devletler kendi çıkarları için bu mezhep ayrılığını kullanabilirler. Gerek İran gerek Suudi Arabistan gerek diğer ülkeler kendi çıkarları için mezhep üzerinden savaş yürütebilirler. Mezhebi bir bloklaşmaya yol açabilirler ki bunu yapıyorlar."