64. Hükümet Programı TBMM'de

64. Hükümet Programı'nda, bir yandan ekonomiyi büyütürken diğer yandan istihdam dostu bir büyümenin sağlanmasının, iş gücü piyasasının daha etkin işlediği bir ortamda işsizliği kalıcı şekilde düşük oranlara indirmenin hedeflendiği ifade edildi.

Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından Meclis'e sunulan hükümet programının "İstikrarlı ve Güçlü Ekonomi" başlığını taşıyan dördüncü bölümünde, yatırımlar, istihdam, tarım ve gıda  konularında atılacak adımlara ve hedeflere yer verildi.

Programda, ekonomik büyümenin ve istihdamın artırılması, gerekli altyapının sağlanarak ülkenin rekabet gücünün ve iş ortamının iyileştirilmesi için yatırımlara büyük önem verildiği vurgulandı.

Sadece büyüme ve istihdam açısından değil, bölgesel kalkınmanın sağlanması, insan kaynaklarının geliştirilmesi, vatandaşların refahının ve yaşam kalitesinin artırılması açısından etkin ve verimli yatırımlara hız kesmeden devam etmenin temel amaç olduğu belirtilen programda, "Hükümet döneminde yüksek ve istikrarlı büyüme için kamu ve özel kesim yatırımlarını birbirini tamamlayacak şekilde bütüncül bir bakış açısıyla ele almaya devam edeceğiz" ifadelerine yer verildi.

Bu perspektifle, kamu yatırımlarıyla eş zamanlı yürütülen yatırım ortamının geliştirilmesine yönelik politikalarla, özel sektör yatırımlarının önünü açmanın ve bu yatırımları teşvik etmenin sürdürüleceğine işaret edilen programda, kamu yatırımlarının, özel sektör tarafından gerçekleştirilemeyecek ekonomik ve sosyal altyapı alanlarında yoğunlaştırılacağı bildirildi.

Kamu yatırımlarını, bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmada ve bölgesel gelişme potansiyelini değerlendirmede etkili bir araç olarak kullanılacağı belirtilen programda,  GAP, DAP, KOP, DOKAP gibi bölgesel eylem planları kapsamındaki projelere öncelik verileceği kaydedildi. Programda şu görüşlere yer verildi:

"Yatırım programının rasyonel yapısını koruyacağız, projelerin geciktirilmeden hayata geçirilmesini sağlayacağız. Büyük altyapı projeleri yürüten kurumların planlama ve uygulama aşamalarında bilgi paylaşımı ve ortak karar alma süreçleri geliştirilerek projeler arası çakışmalar ve oluşabilecek ilave maliyetler önlenecektir. Bu amaçlara yönelik düzenlemeler yapılacak ve idari mekanizmalar oluşturulacaktır. Kamu-özel işbirliği yöntemiyle başlatılan büyük projeleri tamamlayacak, yeni otoyollar, yüksek hızlı tren hatları dahil olmak üzere, birçok alanda yeni projeleri kamu-özel işbirliği yöntemiyle hayata geçireceğiz"

Kamu ve özel kesim işbirliğinde mevzuat tek bir çerçeve kanunla düzenlenecek

Kamu ve özel kesim işbirliği alanında halen dağınık bir yapıda olan mevzuatın tek bir çerçeve kanunla düzenleneceği bildirilen programda, "Önümüzdeki dönemde özel yatırımların teşvikine yönelik uygulamalarda maliyet-etkinlik, hesap verebilirlik, şeffaflık, öngörülebilirlik, esneklik, atıl kapasite oluşturulmaması ile verimlilik ilkelerini gözeteceğiz" ifadeleri kullanıldı.

Programda, istihdam, yüksek katma değer ve ihracat artışına yönelik yatırım alanlarına öncelik verileceğine dikkat çekilerek, devlet desteklerine ilişkin veri toplama ve izleme altyapısı çalışmalarının tamamlanarak uygulamaya geçirileceği kaydedildi. Oluşturulan verilerin bu alanda yapılacak etki analizlerine temel teşkil etmesinin sağlanacağı ifade edilen programda, "Emek yoğun sektörlerde yatırımcıların talebi halinde, sembolik bir kira bedeliyle, anahtar teslimi fabrika binası yapacağız" denildi.

Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Koordinasyon Kurulu (YOİKK) kapsamındaki çalışmaların genel sorun alanlarına odaklı, daha etkin ve sonuç alıcı bir biçimde sürdürülmesinin sağlanacağı vurgulanan programda, şu değerlendirmelerde bulunuldu:

"İş ve Yatırım Ortamının Geliştirilmesi Öncelikli Dönüşüm Programı'yla iş ve yatırım ortamının öncelikli sorunlarına odaklanılarak, yatırımcının karşılaştığı belirsizliklerin giderilmesi ve sorunların hızla çözülmesi, bunun için mevcut mekanizmaların iyileştirilerek yatırımların artırılmasını amaçlamaktayız. Ülke ekonomisi için büyük önem arz eden yatırımların izin ve yatırım yeri temini süreçlerinin hızlı ve etkin bir biçimde yürütülmesine ve sonuçlandırılmasına yönelik mekanizma oluşturacağız. Türkiye'de yatırıma uygun arazi envanterinin yatırımcıya elektronik ortamda sunulması amacıyla coğrafi bilgi sistemleri altyapısını geliştireceğiz. Endüstri Bölgeleri ve Organize Sanayi Bölgelerinde, özellikle yatırım yeri tahsisine ilişkin uygulama sürecinde karşılaşılan sorunları tespit edeceğiz ve bu sorunların çözümüne yönelik olarak mevzuatı geliştireceğiz."

-"İş ve yatırım ortamına ilişkin altyapı geliştirilecek"

Programda kamunun iş dünyasına elektronik ortamda sunduğu hizmetlerin birbirleri ile entegrasyonunun sağlanacağı ve elektronik ortamda daha fazla hizmet sunulacağı da belirtildi.

İşyeri açma ve çalışma ruhsatlarında basitleştirme ve uygulama birliğinin sağlanılacağı ifade edilen programda, "Şirketlerin kuruluş ve tasfiye işlemleri kolaylaştırılacak, maliyetler düşürülecek, süreç kısaltılarak basitleştirilecek, iradi tasfiye, iflaslı tasfiye ve yeniden yapılandırmaya yönelik hususlar gözden geçirilecektir" görüşüne yer verildi.

Türkiye'de iş ve yatırım ortamına ilişkin altyapının geliştirilerek hukuki süreçlerin daha kısa zamanda sonuçlanmasının sağlanacağına işaret edilen programda, adli ve idari yargıda uyuşmazlıkların yargı öncesi çözüm usullerinin geliştirileceği ve etkin hale getirileceği belirtildi.

"İşsizliği kalıcı şekilde düşük oranlara indirmeyi hedefliyoruz"

Hükümet olarak istihdam alanındaki temel yaklaşımın daha fazla ve daha nitelikli iş imkanları oluşturmak olduğu vurgulanan programda, "Bu amaçla, bir yandan ekonomimizi büyütürken, diğer yandan istihdam dostu bir büyüme sağlamayı hedefliyoruz" ifadelerine yer verildi.

İstihdamın sadece ekonomik anlamda bir gösterge olarak değil, ekonomik büyümenin sosyal refaha yansımasının temel alanı olarak kabul edildiği aktarılan programda, iş gücü piyasasının daha etkin işlediği bir ortamda işsizliği kalıcı şekilde düşük oranlara indirmenin hedeflendiği bildirildi.

Türkiye'de kadın girişimciliğinin geliştirilmesine yönelik bir program uygulanacağı belirtilen programda, şunlar kaydedildi:

"Program kapsamında eğitim, finansman ve mentörlük destekleri sağlayacağız. Genç girişimciliği ve istihdamı özendirici programlar uygulamaya koyacağız. İŞKUR tarafından düzenlenen aktif işgücü programlarının etkinliğini artıracağız. İş gücü piyasalarına esneklik sağlayan çalışma biçimlerini iş ve sosyal güvenlik mevzuatına ekleyeceğiz. Söz konusu mevzuat düzenlemelerinde AB Müktesebatı ve uygulamalarını dikkate alacağız. İstihdam teşviklerini basit ve daha anlaşılır hale getireceğiz. Bu kapsamda yapılacak analizler dikkate alınarak, bazı teşvik uygulamalarını gözden geçireceğiz. İstihdamın nitelikli bir biçimde artırılması ve piyasanın düzgün işlemesine yönelik hazırladığımız 'İşgücü Piyasasının Etkinleştirilmesi Öncelikli Dönüşüm Programı'nı hayata geçireceğiz."

-"Yemde ve gübrede KDV'yi kaldıracağız"

Tarımda gerekli yapısal dönüşümlere, öncelikli alanlarda rasyonel ve çağdaş üretim modellerinin esas alındığı ifade edilen programda, "Bu yaklaşım ve prensiplerle nüfusunu yeterli, kaliteli ve güvenilir gıda ile besleyen, tarım ürünlerinde net ihracatçı konumunu daha da geliştiren, rekabet gücünü artırmış, dünyada ve bölgesinde tarım alanında söz sahibi bir ülke olmak temel hedefimizdir" görüşüne yer verildi.

64. Hükümet döneminde de tarım politikalarının etkili bir şekilde uygulanmaya devam edileceğinin altı çizilen programda, kümülatif olarak 8 milyon hektar alanda arazi toplulaştırma çalışmalarının tamamlanacağı ve tarla içi geliştirme hizmetlerinin güçlendirileceği kaydedildi.

Tarımsal desteklerin, 190 adet tarım alt havzasında, iklim, toprak ve topografyanın yanı sıra mevcut su potansiyeli ve bitkilerin su tüketimini de dikkate alarak, alt havzalar düzeyinde, bölgesel ve ürün bazında düzenleneceği bildirilen programda, şu ifadelere yer verildi:

"Yemde ve gübrede KDV'yi kaldıracağız. Genç çiftçilerimize proje karşılığı 30 bin lira karşılıksız destek vereceğiz. İşletme büyüklüğü 5 dekar altındaki meyve, sebze, süs bitkisi, ıtri-tıbbi-aromatik bitki yetiştiriciliği yapan çiftçilere destekleme ödemesi yapacağız. Çiftçilerimize seralarının modernizasyonu için faizsiz kredi vereceğiz. Maliyetleri düşürmek amacıyla seralara ticarethane elektrik fiyatı yerine sulama suyu elektrik fiyatı uygulayacağız. Tarımsal desteklemelerde ürün deseni ve su potansiyeli uyumunu gözeterek, sertifikalı üretim yöntemlerine önem vereceğiz. Tarım sigortalarının kapsamını genişleterek yaygınlaştıracağız. Tarımsal istatistik ve kayıt sistemlerini geliştirmek amacıyla yürütülen projeleri sürdürecek, tarım politikalarının yürütülmesine ilişkin bilgi altyapısı ile idari yapıyı geliştirerek tüm tarımsal bilgi sistemlerini AB ile uyumlu hale getireceğiz. İşletmeleri ekonomik ölçek büyüklüğüne ulaştıracak projeler yürüteceğiz. Arazilerini büyütmek isteyen ehil mirasçılara kredi imkanları sağlayacağız. Çiftçilerimizden arazilerini birleştirmek suretiyle büyük ölçekli tarım işletmeleri oluşturanlara özel destekler vereceğiz."

"2019'a kadar 10 milyon dekar ilave arazi sulanabilir hale gelecek"

Tarımda Su Kullanımının Etkinleştirilmesi Öncelikli Dönüşüm Programı ve sulama hedeflerine de yer verilen programda, "2019 yılına kadar 10 milyon dekar ilave araziyi sulanabilir hale getirmeyi hedefliyoruz" denildi.

Orta vadede, GAP sulamalarının tamamı olan 10 milyon 580 bin dekarın tamamını sulamaya açılmasının hedeflendiği belirtilen programda, sulamalar tamamladığında GAP'ın, gıda üreten ve dünyaya ihraç eden bir "üretim ve ihracat merkezi" haline geleceği ifade edildi. Programda 2019 yılı sonuna kadar Konya Ovası Projesinde 11 milyon dekar arazinin sulamaya açılmasının hedeflendiği de belirtildi.

Tarım alanlarının planlama ile koruma altına alacağına işaret edilen programda, katma değeri yüksek ürünlerin geliştirilmesine, gen kaynaklarının korunmasına, ıslah çalışmalarına, nanoteknoloji ve biyoteknolojiye yönelik çalışmalara öncelik verilerek, güdümlü projelerle tarım-sanayi-üniversite arasındaki işbirliklerinin artırılacağı kaydedildi.

Programda, "Zeytin ve Zeytinyağı Sektörü Ulusal Kümelenme Stratejisi" de oluşturulacağı ifade edilerek, başta aspir, kanola, soya olmak üzere bitkisel üretimde sözleşmeli üretimin yaygınlaştırılacağı, sertifikalı tohumluk üretiminin de 880 bin tona çıkarılacağı belirtildi.

Tarım alanları içerisinde organik tarımın oranının yüzde 1,95'den yüzde 4'e çıkarılacağına dikkat çekilen programda, 1 milyon ton kapasiteli "Hububat Depolama Projesi" ile 12 milyon hektar mera alanında tespit, 7,2 milyon hektar alanda tahdit, 4 milyon hektar alanda tahsis, 800 bin hektar alanda ise ıslah çalışmalarının tamamlanacağı bilgisi verildi.

Süt ve et üretiminde sözleşmeli model geliştirileceği bildirilen programda, ormanların sınırlarının korunması ve mülkiyet problemlerinin çözümüne yönelik orman kadastro çalışmalarını hızlandırılacağı belirtildi.

Programda ayrıca ikinci GAP Eylem Planı'nda beşeri ve sosyal kaynakların geliştirilmesine ve temel altyapı yatırımlarının tamamlanmasına öncelik verileceği kaydedildi.