Mısır'ın "Güney Sudan"A Silah Desteği Verdiği İddiaları

MUHAMMED EL-HATİM - Sudan yönetiminin, Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit'in Mısır ziyaretinin ardından, bu ülkenin silah desteğini aldığı yönündeki açıklamaları, "bölgesel rekabet ve Güney Sudan'ın kapısında bir bekçi olduğunu göstermesi" şeklinde yorumlandı.

Uzmanlar, Sudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir'in Mısır'ı, Güney Sudan'a silah ve mühimmat yardımı yapmakla suçlamasına ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Mısır'ın su güvenliği için önem arz eden Güney Sudan'ın Devlet Başkanı Mayardit'in, ocak ayında Kahire'ye yaptığı ziyaret sonrası iki ülke arasındaki ilişkilerin olumlu yönde ilerlediği gözleniyor.

Uzmanlar Sudan'ın, Mavi Nil nehri üzerinde Mısır'ın su haklarını etkileyecek Nahda Barajı'nı inşa eden Etiyopya ile koalisyon içinde olması sebebiyle Mısır'ın da Beyaz Nil suları topraklarından geçen Güney Sudan ile bir koalisyon içine girmek istediğini savunuyor.

Ömer el-Beşir bir süre önce verdiği bir röportajda, "Mısır'ın Cuba yönetimine silah ve cephane desteği verdiğini" iddia ederek, "Elimizdeki bilgilere göre, Mısır güney yönetimine silah ve cephane desteği veriyor ancak direkt olarak savaşın içinde olduklarını sanmıyorum." demişti.

Mısır'ın Güney Sudan'daki "su" endişesi

Hartum Üniversitesi Siyasal Bilgiler Bölümü Öğretim Üyesi Hac Hamad konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, "Beşir'i Mısır'ın Güney Sudan'a silah desteği verdiği açıklamasını yapmaya iten şey bölgesel rekabet ve hükümetinin Güney Sudan kapısında bir bekçi olduğunu göstermesidir." dedi.

Hamad, "Mısır'ın kendi su güvenliği için Güney Sudan'da çıkarları var. Etiyopya'da olduğu gibi Güney Sudan'daki Beyaz Nil'in zarar görmesini istemiyor." ifadelerini kullandı.

Hartum yönetiminin ise kendi kontrolü dışında Mısır'ın, Güney Sudan'a müdahil olmasını istemediğine dikkati çeken Hamad, şunları dile getirdi:

"Mısır ile Sudan arasındaki ilişkiler aslında Halaib Üçgeni bölgesi üzerindeki anlaşmazlık sebebiyle istikrarlı değil. Ancak Mısır'ın su güvenliği konusunda Sudan'a ihtiyacı olduğu için olası gerginliklerden kaçınması gerekiyor."

Siyasi analist Enver Süleyman ise "Beşir'in bu yöndeki bir açıklamayla Mısır'ı zor duruma sokmayı" amaçladığını ancak bunun mümkün olmadığını dile getirdi.

"Mısır ahlaki olarak binlerce kurbanı olacak bir çatışmayı desteklemiş olacak ancak hukuki olarak Güney Sudan'a silah göndermesinde bir mani yok." diyen Süleyman, Birleşmiş Milletlerin (BM), ABD'nin de desteklediği Güney Sudan'a silah ithalatının yasaklanması yönündeki karar tasarısının başarısız olduğunu hatırlattı.

Süleyman, Mısır'ın söz konusu çatışmalarla ilgisi olsa dahi hesabını iyi yaptığını, Sudan'ın tutumunu önemsemeyeceğini kaydetti.

Öte yandan, Mayardit'in Mısır ziyaretinin ardından Güney Sudan'daki muhalif Sudan Halk Kurtuluş Hareketi (SPLM) lideri Riek Machar da "Kendi kontrolü altında olan bölgelerin Mısır silahlarıyla vurulduğunu" öne sürmüştü.

Hareket'ten yapılan açıklamada, "Cuba rejimi coğrafyayı bölgesel bir savaşın içine itmeye çalışıyor." ifadeleri kullanılırken, Mısır ve Güney Sudan ise söz konusu iddiaları yalanlamıştı.