Uaea Yönetim Kurulu Toplantısı

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Yukiya Amano, ajansın İran ile sorunların çözümünü hızlandırmak için hazır olduğunu belirterek, "Bu, ancak İran ile işbirliğinin artırılması, bilgilerin zamanında sunulması, belgelerin teslimi, sitelere ulaşım, materyal sunumu ve personelle mümkündür. Bu süreç, belirsiz bir şekilde devam edemez" dedi.

Amano, Birleşmiş Milletler'in (BM) Viyana Ofisi'ndeki UAEA Olağan Yönetim Kurulu Toplantısı'nın açılışında konuştu.

Guyana'nın ajansın 163'üncü üyesi olduğunu belirten Amano, UAEA Uluslararası Nükleer Güvenlik Konferansı'nın bakanlar düzeyinde 5-9 Aralık'ta Viyana'da yapılacağını söyledi.

Son yapılan araştırmaya göre dünya genelinde 439 nükleer santral bulunduğunu, bunların 69'nun yapım aşamasında olduğunu kaydeden Amano, Kamboçya'nın nükleer denetimlerle ilgili ek protokolleri imzalamasıyla ek protokolleri imzalayan ülkelerin sayısının 124'e çıktığını hatırlattı.

Kuzey Kore'ye çağrı

Kuzey Kore'nin nükleer programından duyduğu endişeyi dile getiren Amano, yaklaşık 6 yıldır görevlilerin ülkede denetim yapamadığını ifade etti. Ajansın Kuzey Kore'nin nükleer programını denetlemek için gerekli rolü oynamaya hazır olduğunu ifade eden Amano, "Pyongyang yönetimini, BM Güvenlik Konseyi kararları çerçevesinde yükümlülüklerini yerine getirmeye ve ajansla işbirliği yapmaya çağırıyorum" dedi.

İran'ın nükleer faaliyetleri

Amano, İran'ın denetimiyle ilgili olarak, "Ajans, İran'ın denetim anlaşmaları kapsamında ilan ettiği nükleer materyalleri onaylamayı sürdürmektedir, ancak İran'daki ilan edilmemiş nükleer materyaller ve faaliyetlerin yokluğunu garanti edecek pozisyonda değildir" dedi.

Amano, ajans'ın İran ile P5+1 ülkeleri arasında imzalanan "Eylem Planı" kapsamındaki nükleer faaliyetlerle ilgili önlemleri gözleme ve onaylama işlemine devam etttiğini aktardı.

"Süreç belirsiz bir şekilde devam edemez"

İran'ın Mayıs 2014'de imzalanan "İşbirliği için Çerçeve" kapsamında üçüncü adım olarak belirlenen önlemler hakkında halen açıklama yapmadığına ve bilgi vermediğine işaret eden Amano, "Ajans, 'İşbirliği için Çerçeve' anlaşması kapsamındaki bütün sorunların çözümünü hızlandırmak için hazırdır. Bu, ancak İran ile işbirliğinin artırılması, bilgilerin zamanında sunulması, belgelerin teslimi, sitelere ulaşım, materyal sunumu ve personelle mümkündür. Bu süreç, belirsiz bir şekilde devam edemez" diye konuştu.

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ve Dışişleri Bakanı Abbas Arakçı ile görüştüklerini aktaran Amano, diyaloğu artırma ve sorunları çözme konusunda anlaştıklarını hatırlattı.

Suriye'nin nükleer faaliyetlerinin denetimi konusunda hiçbir ilerleme sağlanmadığını belirten Amano, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT) 2015 Gözden Geçirme Konferansı'nın 27 Nisan-22 Mayıs tarihlerinde New York'ta yapılacağını sözlerine ekledi.