Elazığ Anayasa Mahkemesinden, "Acele Kamulaştırma" Için "Ihlal" Kararı Aldıran Köylüler Umutlandı

Elazığ'ın Perisuyu Çayı üzerindeki Pembelik Barajı ve Hidroelektrik Santrali için Danıştay'ın yürütmeyi durdurma kararına rağmen, "Acele kamulaştırma" kararları verilmesi ile toprakları kamulaştırılan köylüler Anayasa Mahkemesi'ne başvurup AYM'den "İhlal" kararı çıkması köylüleri umutlandı. Karakoçan ilçesine bağlı Akkuş Köyü'nde yaşayan vatandaşlar, topraklarının habersiz bir şekilde kamulaştırıldığını ifade ederek, AYM kararının kendilerini umutlandırdığını söyledi. Sahip oldukları tüm arazilerin ellerinden alındığını belirten köylüler, sonuç olarak var olan haklarını istediklerini söyledi. Akkuş Köyü Muhtarı Hüseyin Yartın ise, baraj yapımında verilen sözlerin hiç birinin yerine getirilmediğini vurguladı. Anayasa Mahkemesi'ne başvuran köylülerin avukatı Mehmet Horuş, AYM kararının bölgedeki diğer barajlarla ilgili uygulamaları etkileyecek nitelikte olduğunu söyledi. Pilot olarak seçilen dosyada, ihlal kararı verilmesinin aynı durumdaki yaklaşık 200 dosyaya örnek teşkil edeceği belirtildi.

AYM İHLAL KARARI VERDİ

Elazığ'ın Perisuyu Çayı üzerindeki Pembelik Barajı ve Hidroelektrik Santrali'nin yapımı için, Karakoçan ilçesine bağlı Akkuş köyünde yaşayan yaklaşık 200 kişinin arazileri, "Acele kamulaştırma" kapsamında kamulaştırıldı. Danıştay'ın "Acele kamulaştırılmaya yetki tanıyan Bakanlar Kurulu kararının yürütmesinin durdurulması" kararına rağmen, toprakları kamulaştırılan 200 vatandaş, 10 Kasım 2015 tarihinde Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yaptı. Toprakları kamulaştırılan köylüler adına AYM'ye başvuran Avukat Mehmet Horuş dilekçesinde, Danıştay kararı dikkate alınmayarak kamulaştırma işlemlerinin yapılması ve taşınmazların Hazine adına tescil edilmesinin, başvurucuların mülkiyet haklarını ihlal ettiğini belirtti. Başvuruyu değerlendiren Anayasa Mahkemesi, pilot olarak seçilen dosyada dört köylünün yaptığı başvuruyu kabul ederek, 'ihlal' kararı verdi.

"KARAR YÜZLERCE DAVAYI ETKİLEYECEK"

Köylülerin avukatı Mehmet Horuş, AYM'nin buna ilişkin Danıştay kararlarını güçlendiren bir yorum yaptığını belirterek, "Karar, sonuçları itibariyle Karakoçan Asliye Hukuk Mahkemesi'ndeki yüzlerce davayı ve yöredeki diğer barajlarla ilgili uygulamaları etkileyecek niteliktedir. Danıştay kararlarında, Pembelik Barajı ile ilgili acele kamulaştırma kararlarının Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı olduğunu belirtmişti. Anayasa Mahkemesi, Danıştay'ın yorumunu derinleştirdi ve güçlendirdi. Mülkten barışçıl yararlanma hakkı ekseninde yeni bir boyut kattı. Fakat, çevre hakkı yönünden kararı eksik buluyoruz. Bu konuda AİHM'de devam eden bir başvurumuz var. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde devam eden davalarda aynı hukuka ayrılıkların tekrarı yaşanmayacak. Çevre hakkı ile ilgili de yeni başvurularımız olacak"dedi.

"BİLGİMİZ OLMADAN ARAZİLERİMİZ KAMULAŞTIRILDI"

Anayasa Mahkemesi'nin, mülkiyet hakkının ihlaline ve dört başvurucuya müştereken 4 bin 800 lira maddi ve her birine ayrı ayrı olmak üzere net 5 bin lira manevi tazminata hükmetmesi, toprakları kamulaştırılan diğer köylüleri de umutlandırdı. Anayasa Mahkemesi'nin pilot davada verdiği 'ihlal' kararının, aynı durumda olan diğer 200 başvuru için örnek teşkil edeceği belirtilirken, Karakoçan ilçesine bağlı Akkuş köyünde arazileri kamulaştırılan diğer köylüler de kararı sevinçle karşıladı. Köy sakinlerinden Veli Nesimigil, daha önce kendi bilgileri olmadan acil kamulaştırma yapıldığını belirterek, "3-4 ay sonra bu bilgiyi aldık. Bizim bildiğimiz acil kamulaştırma savaş döneminde oluyor. Mahkemeye verdik, mahkeme halen devam ediyor. Anayasa Mahkemesi iptal kararı vermiş. Bizim o arazilerimiz hep gitti. Hiçbir şeyimiz kalmadı. Benim 50 dönüm arazim gitti. 2-3 adet ev gitti. Ama ev olarak işlem görmedi. Sonuç olarak var olan haklarımızı istiyoruz. Yolumuzu, suyumuzu ve alt yapımızı yapacaklarını söylediler. Ancak hiç biri yapılmadı. Anayasa Mahkemesi kararına saygı duyuyorum. Emsal teşkil ediyor. Hukuk en güzel kararı vermiştir. Hukuk çerçevesinde haklarımızı aramaya çalışıyoruz"dedi.

Anayasa Mahkemesi kararını saygı ile karşıladıklarını belirten Akkuş Köyü'nden Haydar Akyol ise, " Adalet yerini bulmuş. Bu mağduriyetimiz giderilmiştir. Hukuki yönden bu iptal kararı bizi rahatlatmıştır. Beklediğimiz bir karardı"diye konuştu. Naile Akyol adlı kadın da, kamulaştırılma işleminin kendilerine danışılmadan yapıldığını ifade ederek, "Bizim köyü acilen kamulaştırdılar. Bize danışmadan yerlerimizin hepsini aldılar. Bizim köylerin hiç değeri kalmadı. Ne yolumuz yapıldı, ne suyumuz geldi. Hiçbir şeyimiz yok yani. Şimdi dağ başındayız"diye konuştu.

Akkuş Köyü Muhtarı'nın eşi Naime Yartı, kamulaştırmadan sonra kendilerine hiçbir hizmet getirilmediğini vurgulayarak, "Bize bir şey vermediler. Yolumuza söz verdiler, yapmadılar. 'Halk evini, Cem evini yapacağız' dediler. Hiç birşey yapmadılar. Sonra çekip, gittiler. Anayasa Mahkemesi'ne teşekkür ederim. Yerinde bir karar verildi"dedi.

Köylülerden Hatice Akyol ise, "Sadece iki tane yaşlı vardı. Hakim hiç dinlemeden kamulaştırmaya kararı verdi. Bütün arazileri susuz tarla gösterdi. Köylünün haberi olmadan kamulaştırmaya başladılar. Bahçelerimiz, evlerimiz, arazilerimiz gitti. Hiçbir şeyimiz kalmadı. Bize hiçbir hak, hukuk tanımadılar. Bize kum verip, ev yapacaklarını söylediler. Onları da yapmadılar"diye konuştu.

Köylerinin Karakoçan ilçesinin en değerli köyü olduğunu söyleyen Haşim Akyol da, "Hepimiz bu köyde doğduk. Gerçekten bizim köy Karakoçan'ın en değerli köyüdür. İyi ki biraz vicdanlı hakimler ve savcılar kalmış. Onlara saygı duyuyorum, onlara inanıyorum. Ama başka türlü ben güvenemem. Çünkü, biz bu köyde bize yaptıklarını, şirketlerin ne yaptığını, hepsini gördük. Biz de bu ülkede askerlik yaptık, bu ülkede vergi ödedik, bu ülkede çalıştık. Sanki biz başka yerden gelmişiz. Koçyiğitler köyüne kadar asfalt yapılmış. Aramızda 5 kilometre var. Ama inadına asfalt yapmadılar"diye konuştu.