Türkiye-Kazakistan Ticaret ve Yatırım Forumu

Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Türkiye ile Kazakistan arasındaki dış ticaret hacminin 4 milyar dolar olduğunu belirterek, "Bu, ilişkilerimize, yakınlığımıza ve kardeşliğimize hiç uymuyor. Türkiye'nin büyük firmaları halen Kazakistan'a gelmiş değil. Kazakistan, projeler olursa yüzde 50 sermaye koymaya da hazır" dedi.

Nazarbayev, TUSKON tarafından düzenlenen Türkiye-Kazakistan Ticaret ve Yatırım Forumu'nda yaptığı konuşmada, Kazakistan'ın bağımsızlığını ilan ettikten sonra yeni reformları hayata geçirmeye başladığını ve bozuk olan ekonomisini hızla düzelttiğini belirtti.

Kazak vatandaşların kişi başı gelirini 400 dolardan 1000 dolara kadar yükselttiklerini ve halkın gelirini 45 kat artırdıklarını anlatan Nazarbayev, dünyanın çeşitli üniversitelerinde yaklaşık 20 bin Kazak gencin eğitim gördüğünü, ticari ve ekonomik alanda birçok yeniliklere imza attıklarını söyledi.

Tüm ilişkilerin temelinin ekonomi olduğunu vurgulayan Nazarbayev, "Ekonomi varsa siyaset de olur, işbirliği de olur" dedi.

İki ülke arasındaki ticaret hacminin son yıllarda 2,5 kat arttığını ifade eden Nazarbayev, Türkiye'ye son 20 yıl içinde 32 kez geldiğini anlattı.

Nazarbayev, görüşmeler sonucunda toplam 2 milyar dolarlık anlaşmalara imza atılacağını belirterek, Türkiye'nin sanayideki tecrübesine çok büyük önem verdiklerini, ortak projeler hayata geçirmek istediklerini söyledi.

Ülkeler arasındaki ulaşımın da geliştirilmesinin önemine işaret eden Nazarbayev, ülkesindeki ekonomik durum hakkında bilgi verdi.

Ülkesine yatırımların arttığını, bu sıralarda 170 milyar dolarlık direkt yatırım çekildiğini, bunların ülkenin dinamik şekilde kalkınmasında yardımcı olduğunu ifade eden Nazarbayev, son dönemlerde enflasyonun yüzde 5'i aşmadığını, para birimlerinin istikrarlı olduğunu anlattı.

Nazarbayev, Kazakistan ve Rusya arasındaki sınırların kalktığını, Kazakistan'da yatırım yapanların Beyaz Rusya'ya gümrüksüz satış yapabildiğini belirterek, bu ülkeler arasında serbest dolaşımın da söz konusu olduğunu ve yatırım olanaklarının her yıl yüzde 40 arttığını belirtti.

Nahçıvan'da inisiyatifi ile Türk dili konuşan ülkeleri bir araya getiren Türk İşadamları Konseyi'ni, Astana'da Türk Akademisi'ni kurduklarını anlatan Nazarbayev, "Türk dili konuşan kardeşlerimize dostlukla bakıyoruz" dedi.

Nursultan Nazarbayev, Türkiye ile Kazakistan arasındaki dış ticaret hacminin 4 milyar dolar olduğunu belirterek, şöyle konuştu:

"Bu, ilişkilerimize, yakınlığımıza ve kardeşliğimize hiç uymuyor. Türkiye'nin büyük firmaları halen Kazakistan'a gelmiş değil. Bu sabah en büyük 15 firmayla bir araya geldim. Benden daha önce Başbakan Yardımcısı da Kazakistan'daki yatırım olanakları konusunu anlattı. Kazakistan, projeler olursa yüzde 50 sermaye koymaya da hazır. Kazakistan'da 9 serbest ekonomi bölgemiz var. Gümrük ve vergi konularında büyük kolaylıklar var. İki ülke arasında hükümetler arasındaki konseyin çalışması gerekiyor. Biz de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile her yıl talimatlar vereceğiz. Tüm problemleri çözmeye çalışacağız. Tüm imkanlar sağlanacak. Yeni sinerji programına göre ticaret hacmini 10 milyar dolara artıracağız. Bu bile az diye düşünüyorum."

-İmzalanan anlaşmalar-

Forumda, konuşmaların ardından Ekonomi Bakanlığı Serbest Bölgeler Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü ile Kazakistan Sanayi ve Yeni Teknolojiler Bakanlığı Yatırım Komitesi arasında Türk-Kazak Ortak Serbest Bölgelerin yönetimi ile ilgili olarak işletici şirket belirlenmesi konusunda, Türk Eximbank ile Kazakistan Kalkınma Bankası arasında 250 milyon dolarlık mutabakat zaptları imzalandı.

Türk Mall Real Estate ile Kassanov Investment Group arasında Almatı şehrinde ticaret merkezi inşaatına yönelik 335 milyon dolarlık anlaşma, NK Kazakhstan Engineering AŞ ile Otokar şirketi arasında yatırım büyüklüğü 30 milyon dolar olan taktik tekerlekli araç üretim yatırım sözleşmesi anlaşması, Coca Cola Türkiye ile Kazak firmasının, Kazakistan'da alkolsüz ürün imalatı fabrikası inşaatına yönelik 169 milyon dolarlık yatırımı içeren anlaşma ile Almatı şehrinde 50 milyon dolarlık ilaç fabrikası inşaatı anlaşması yapıldı.

Foruma, Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş ile çok sayıda Türk ve Kazak iş adamı katıldı.

Muhabir: Etem Geylan - Sibel Ertürk Kurtoğlu

Yayıncı: Erdal Turanlı - İSTANBUL