Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Yıldız Açıklaması

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Maden Tetkik ve Arama (MTA) Genel Müdürlüğünün, Havran ilçesinde, 10 bin metre derinlikte 20 milyon ton civarında bakır ve molibden rezervi tespit ettiğini bildirdi.

Yıldız, Havran'da, bakır ve molibden konsantresi üretip ihraç eden Özdoğu Kuzey Ege Bakır İşletmeleri firmasına ait tesisin açılış töreninde yaptığı konuşmada, bu şirketin 75 milyon dolarlık yatırım yaptığını belirterek, yatırımın, bir o kadar da yıllık ihracat miktarıyla desteklendiğini söyledi.

Burada çevreye duyarlı, çevreyle iç içe bir işletmenin çalıştığını vurgulayan Yıldız, "Madencilik denilince üzerinde spekülasyonlar yapılır. Gerçek var. Maden Kanununu Meclis'te tartışırken muhalefetten arkadaşlar, 'Zeytin ağaçlarını azaltıyorsunuz, maden sahasını genişletiyorsunuz' diyorlar. Bunun mücadelesini verdik. 11 yıl önce iktidara geldiğimizde 91 milyon zeytin ağacı vardı, şimdi ise 160 milyonun üzerinde" dedi.

Yıldız, ilgili firmanın, maden sahasına 100 bin fıstık çamı fidanı diktiğini anlattı. Madenlerin nerede bulunacağına insanların karar vermediğini anlatan Yıldız, "Bulundukları yerlerden çıkarılıyorlar. 'Taşıyalım da ovadan çıkaralım' diye bir şey yok. Dünyanın her yerinde böyle. Norveç'teydim. Uçakla inerken görürsünüz, maden ocağı var Oslo'da, şehrin içinde. Kişi başına düşen milli gelir 100 bin dolar. Önemli olan şu; çevrenize, insanınıza bütün sektörlere faydalı mı oluyorsunuz, zararlı mı?" ifadesini kullandı.

Madenle ilgili çalışmalarının aralıksız sürdüğünü dile getiren Yıldız, 18 bölgede jeotermalle ilgili sondaj yapıldığını ve bunun ardından 93 sahanın özel sektöre verildiğini aktardı. Yıldız, şunları kaydetti:

"MTA, 10 bin metrede sondajla burada yaklaşık 20 milyon tonluk bakır, molibden rezervi tespit etti. Kamu bulup özel sektör işletecek. Yapı bu. Tükettiğimiz bakırın yüzde 80'ini ithal ediyoruz. Bunun mutlaka ithalatının engellenmesiyle ilgili yeni sahaların açılması gerekiyor. Yılda 1,2 milyar dolarlık ithalat yapıyoruz. Bu tesis, ekonomimize büyük katkılar sağlayacak."

Madencilerin sıkıntılarını bildiklerine değinen Yıldız, onların, bazı izinlerin alınmasıyla ilgili sorunlar yaşadığını belirtti.

Ruhsat bedeli ve devlet hakkıyla ilgili düzenleme yapacakları bilgisini veren Yıldız, "4'üncü grup madenlerde bunların miktarı daha da artacak. Çok haklı eleştiri var. 18-19 kuruma gidip de maden izni alınmasıyla ilgili çalışmalar var. 'Tek durak ofisi'ni kuruyoruz. Bununla beraber muhataplar aynı olacak" diye konuştu.

Dünyada ticareti yapılan 90 çeşit madenin 77'sinin Türkiye'de bulunduğuna dikkati çeken Yıldız, bunlardan 60 dolayındaki bölümünün çıkarıldığını bildirdi. Yıldız, Türkiye'nin, madenin üretiminde 28'inci, çeşitliliğinde ise 10'uncu sırada yer aldığına işaret etti.

"Madende sondaj miktarı 1-5 milyon metrelere ulaştı"

Yıldız, 2002 yılında 100 bin metre olan maden arama sondaj miktarının 1,5 milyon metrelere ulaştığına değinerek, şöyle konuştu:

"2002 yılında 841 milyon dolar olan maden ihracatımız, 2013 sonunda 5,1 milyar dolara ulaştı. Bunlar nasıl oluyor? Bütün bu firmalarla oluyor. Madencilik sektörünün gayri safi yurt içi hasıladaki payı 2003'te 2,6 milyar dolardı, şimdi ise 12 milyar dolarlar civarında gidiyor. Hedefimiz; 2023 yılında 20 milyar dolarlık ihracat kalemini yakalamak. Yaptığımız kanuni değişikliklerle maden yatırımcılarının önünü açtık ama 'çantacı' diye tabir ettiklerimizin önünü kapatıyoruz. 5 yıl önce 41-42 bin civarında ruhsat vardı. Önceki yıl çalışan ruhsat olarak 11 bin adede düştü. Şimdi ise 8 bin adet civarında ruhsatla çalışıyoruz. Pazarlamacılık, çantacılık işini Türkiye'de kapatıyoruz. Gerçek yatırımcı varsa bu tesisler onlara makul fiyatlarla verilecek, devlet, hakkını özel sektörle paylaşacak."

Tesisin hizmete açılmasıyla sona eren törende, Balıkesir Valisi Ahmet Turhan, Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Edip Uğur ile firmanın yönetici ve çalışanları hazır bulundu. - Balıkesir