Tzob Genel Başkanı Bayraktar Açıklaması

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, "Mart ayı sonunda yaşanan don sonrası kabuklu fındık fiyatlarının serbest piyasada 9 liraya kadar yükselmesinin üreticiye bir katkısı yok" dedi.

Bayraktar,  yaptığı yazılı açıklamada, 29-30-31 Mart tarihlerinde Orta ve Doğu Karadeniz bölgelerinde yaşanan don olayının, yapraklanma, sürgün gelişim ve çotanak oluşum devresindeki fındığa büyük zarar verdiğini bildirdi. Don zararının bu yıl üretim miktarını önemli ölçüde düşüreceğini ve fındık üreticisinin gelirlerinde büyük kayba neden olacağını belirten Bayraktar, kabuklu fındık fiyatlarının serbest piyasada 9 liraya kadar yükselmesinin üreticiye bir katkısı olmadığını ifade etti.

Orta ve Doğu Karadeniz bölgesinde sahil kuşağında çotanaktaki don zararının orta ve üst rakımlara nazaran daha düşük düzeyde gerçekleştiğine işaret eden Bayraktar, "Orta ve üst kesimlerde yetiştirilen fındık ve diğer meyvelerde kuvvetli düzeyde don zararı meydana geldi. Özellikle sürgünlerin dondan etkilenmesi nedeniyle zararın neden olacağı kayıp 2-3 yıl devam eder" değerlendirmesinde bulundu.

Ocak ve Şubat aylarında ülke genelinde hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle bazı illerde meyve ağaçlarında, Karadeniz Bölgesinde fındıkta erken çiçeklenme meydana geldiğine dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:

"Mart ayının son günlerinde yüksek kesimlerde 250 ile 750 metre arasındaki rakımda etkili olan kar yağışı fındıkta don riski meydana getirmiş, yağan kar ve devamında sıcaklıkların eksi değere düşmesi nedeniyle Karadeniz Bölgesi'nde fındık bahçelerinde, özellikle yüksek kesimlerde don zararı oluşmuştu. Don zararı en fazla Samsun, Ordu, Giresun ve Trabzon il ve ilçelerinin yüksek kesimlerinde görülmekle birlikte, fındık üretiminin yapıldığı diğer illerde de yer yer zararlar oluştu. Önümüzdeki günlerde sigorta eksperleri ve hasar tespit komisyonlarının çalışmaları tamamlandıktan sonra kesin sonuçlar ortaya çıkacak olmakla birlikte, halihazırda ilk gözlemlere göre bu yıl fındıkta rekolte kaybı beklenmektedir. Temmuz ayında tahmini rekolte kaybı belli olur."

Sigorta poliçe sayısı yetersiz -

Türkiye'nin 2013 yılında dünya fındık üretiminin yüzde 66,5'ini, 2007-2011 ortalamasına göre 198,68 bin tonla ihracatla dünya fındık pazarının yüzde 81'ini karşıladığının altını çizen Bayraktar, şöyle devam etti:

"Son 10 yıl ortalamalarına göre Türkiye, 238 bin ton yıllık ortalama iç fındık ihraç etmiş, karşılığında 1,5 milyar dolar yıllık döviz geliri elde etmiştir. Bu yıl don zararı nedeniyle fındık üretiminin az olacağını düşünen bazı tüccarların, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin elindeki 20 bin ton fındığı satın almak, bazı ihracatçıların ise Gürcistan ve Azerbaycan'dan fındık ithal etmek üzere çalışmalar yaptığı duyumları alıyoruz. Bu iddiaların gerçekleşmesi kaliteli Türk fındığının imajına zarar verebilir. Fındıkta 2012 yılında 34 bin olan don teminatı için alınan alan poliçe sayısı, 2013 yılında 44 bine, 2014 yılında 48 bine çıkmıştır. 2012 yılından bu yana fındık poliçelerinde yüzde 41,2 oranında artış gerçekleşmiştir. Bu rakamlar yetersizdir."

Bayraktar, ayrıca fındık üreticisinin mağduriyetinin önlenmesi için zarar gören üreticilerin Ziraat Bankası, özel bankalar, Tarım Kredi Kooperatifleri, elektrik borçları ile SGK prim borçlarının faizsiz olarak ertelenmesi; bir sonraki üretim dönemi için ihtiyaçları olan finansmanının sağlanması bakımından kredi temininde kolaylık gösterilmesi gerektiğini belirtti. - Ankara