Ekmeğini Taştan Çıkarıyor

SONER KILINÇ - Uşaklı 68 yaşındaki taş ustası Muammer Erdoğan, nasırlı elleriyle yarım asrı aşkın taş ocaklarında küfeki taşı keserek geçimini sağlıyor.

Yumuşak dokusu ve ocaktan çıkartıldıktan bir süre sonra kaya gibi sertleşen, Mimar Sinan'ın üzerinde araştırmalar yaptığı, pek çok eserinde kullandığı küfeki taşının ustası Erdoğan, nasır tutan elleriyle yarım asırdır taş kesip çıkartıyor.

İlerlemiş yaşına rağmen yaz kış demeden he sabah elinde kazmasıyla dağın yolunu tutan Erdoğan, çetin kış şartlarına aldırmadan günde 8 saat taş ocağında çalışıyor.

"Ekmeğini taştan çıkaran" 4 çocuk babası Erdoğan, kimseye muhtaç olmadan çocuklarını büyütüp ailesini geçindirmesinin hayattaki en büyük zenginliği olduğunu düşünüyor.

-15 yaşından bu yana taş ocaklarında çalışıyor

Küçük yaşta babasını kaybeden ve 15 yaşından bu yana taş ocaklarında çalışan Erdoğan, 53 yıldır taş ocaklarından ekmeğini kazandığını, ömrü el verdiği müddetçe de aynı şekilde devam edeceğini söyledi.

İşini çok sevdiğini, çalışarak dinç kaldığını dile getiren Erdoğan, yaz kış demeden hemen hemen her gün 8 saat taş ocağında taş keserek çıkardığını belirtti.

Küfeki taşının yerin altında iken yumuşak, çıkartıldıktan bir süre sonra sertleşmeye başladığını, Bizans ve Osmanlı dönemi mimari eserlerinde sıkça kullanıldığını anlatan Erdoğan, üzerine çivi çakılabildiği için de mimari projelerin çatı, kapı ve pencere altları için uygun olduğunu ifade etti.

Yüzeyin hemen altında bulunan küfeki taşını kazma, demir çubuklar, murç, balyoz yardımıyla çıkartarak değişik boyutlarda pürüzsüz olarak kestiğini anlatan Erdoğan, günde en fazla 10 taş kesebildiğini kaydetti.

"Başka iş yapmayı düşünmedim"

Taş ocağına gitmek için 4-5 kilometre yol yürüdüğünü söyleyen Erdoğan, günlük kazancının 30-40 lira arasında olduğunu belirtti.

Erdoğan, hayatı boyunca alın teriyle ekmeğini taştan çıkarmanın gururunu yaşadığını vurgulayarak, şöyle konuştu:

"Zor bir iş bizimkisi ama dört çocuğumu bu işi yaparak büyüttüm. Allah kimseye muhtaç etmedi, en büyük kazancım bu. 15 yaşımdan beri kazmayı elimden bırakmadım. Çalışmaktan hiç korkmadım. Eskiden işler daha iyiydi artık o kadar iyi değil.

Başka iş yapmayı düşünmedim. Taştan ekmeğimi çıkarttım, Allah'ıma bin şükür. Ne aç kaldım, ne açıkta. Şükretmeyi bilirseniz kazandığınız paranın bereketi olur. Şimdiki gençler iş beğenmiyor. Herkes kolay para kazanmanın peşinde. Ben her gün çalışıyorum, bir gün de niye çalışıyorum demedim, demem de."

Küfeki taşı

Organik tortul taşı olan küfeki, kalker, silis ve fosil (istiridye ve midye gibi) çökeltilerinden oluşuyor. Açık bej, açık sarı, gri tonlarda, ince taneli ve kumlu görünümde, fosilli, boşluklu ve kristalli, kompakt bir taş olan küfeki, ocaktan çıkmadan önce yumuşak, daha sonra havadaki karbondioksit gazı sayesinde sertleşiyor. Sertleşen küfeki taşı uzun süre sertliğini koruyor. Yıllar geçtikçe betona nispetle mukavemeti daha da artıyor.

Bizans ve Osmanlı dönemlerinde çok sayıda önemli mimari eserde temel yapı taşı olarak yararlanılan küfeki taşı İstanbul Surları, Topkapı Sarayı, Süleymaniye Camisi'nde kullanıldı.

Mimar Sinan'ın da pek çok eserinde küfeki taşını tercih ettiği biliniyor.