"II. Uluslararası Tunceli Sempozyumu" Yapıldı

Bu yıl ikincisi düzenlenen ve 20-21 ve 22 Eylül tarihlerinde Üniversite tarafından gerçekleştirilen II. Uluslararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu, ili ve yöreyi ilgilendiren birçok konunun akademisyen, araştırmacı, yazar ve gazeteci gibi konularında uzman kişilerin sunumlarıyla gerçekleştirildi. Sempozyumumuzun açılış konuşmaları ve açılış paneli Tunceli İl Kültür Merkezi Konferans Salonunda gerçekleştirilirken sonraki oturumlara ise Mühendislik Fakültesi Konferans Salonlarında devam edildi.Sempozyum süresince Kürt Sorunu, Siyaset, Ekonomi, Edebiyat, Tarih, Sağlık, Dil, Sanat, Alevilik-Kızılbaşlık, Dersim-Alevilik, Yeni Anayasa Sürecinde Aleviler ve Kürtler gibi yöremizi ve bölgemizi yakından ilgilendiren birçok sunum yapıldı. II. Uluslararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu, Rektörümüz Prof. Dr. Durmuş Boztuğ, Valimiz Hakan Yusuf Güner, Üniversitemiz ve diğer üniversitelerden akademik personelleri, kamu kurum ve kuruluş temsilcileri, idari personellerimiz, vatandaşlarımız ve yurtdışından gelen misafirlerin katılımıyla gerçekleşti. Açılış paneli öncesinde konuklarımıza Tunceli Üniversitesi Alevilik Uygulama ve Araştırma Merkezi Müzik Topluluğu tarafından müzik dinletisi programı düzenlendi.

II. Uluslararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu 20 Eylül 2013 Cuma günü Rektörümüz Prof. Dr. Durmuş Boztuğ ve Valimiz Hakan Yusuf Güner'in açılış konuşmalarını yapmasıyla başladı. Rektörümüz açılış konuşmasında ülkemizin çok hızlı ve pozitif yönde değişim gösterdiğini; geçtiğimiz yüzyıldan bu yana imparatorluktan cumhuriyete geçiş, tek partili dönemden çok partili hayata (demokrasiye) geçiş, Turgut Özal döneminde başlayan uluslararası döneme geçiş gibi birçok önemli adım atıldığını ifade etti. Dördüncü büyük değişimin ise bu yüzyılın başında insan haklarının evrenselleşmesi ve globalleşmesi olduğunu, çünkü artık farklılıklarımızın birer ayrışma nedeni değil, birer zenginlik kaynağı olduğunu vurguladı. Son dönemlerdeki bu pozitif değişimin Özal döneminde başlayan ve ülkemizin uluslararası dünyaya açılmasının bir ürünü olduğunu ifade edenRektörümüz, konuşmasının devamında Üniversitemizin Aktuluk Kampüsünün bugünkü konumuna gelmesinin son dönemde insan hakları, hukuk, ekonomi alanlarında ülkemizin gelişim göstermesinin bir yansıması olduğunu, çünkü ülkemizin dünyaya açılmasıyla beraber ekonomimizin de canlandığını, bunun da bizlere bu şekilde yansıdığını belirtti. Konuşmasının devamında Üniversitemizin kasım ayı içinde Aktuluk Kampüsüne taşınacağını söyleyen Rektörümüz Prof. Dr. Durmuş Boztuğ, Üniversitemizin 2008 yılında kurulduğundan bu yana üç temel misyonu olduğunu, bunlardan birincisinin ulusal ve uluslararası alanda geçerli olan eğitim ve öğretim faaliyetlerini sürdürmek, ikincisinin yöremizde ve bölgemizdeki bu teşebbüslere, girişimcilere proje ve Ar-Ge desteği sunarak yöremizin gelişimine katkıda bulunmak olduğunu belirtti. Rektörümüz, üçüncü misyonumuzun da yöremizde ve bölgemizde birikmiş olan insani ve sosyal sorunlara çözüm üretmek, üretilen çözüm önerilerine katkıda bulunmak, yapıcı tetkiklerle bu çözüm önerilerini gerçekleştirerek ülkemizdeki ortak yaşama kültürünü geliştirmek olduğunu ifade etti. Üniversitemizin kurulduğu günden bugüne kadar olan gelişimini gösteren slayt sunumunu yapan Rektörümüz, katılımcılara Üniversitemizin mevcut durumu ve gelecek yıllarda ulaşacağı konumu hakkında da bilgi verdi.

Sempozyumumuzun açılışında konuşma yapan Vali Hakan Yusuf Güner ise konuşmasında gerek tarihi olarak, gerekse de bugünkü yaşadığımız reel politik ortam olarak Dersim, Kürt Meselesi, Alevilik gibi önemli konuların sadece ilimiz ve ülkemizde değil, uluslararası bir boyutu olan meseleler olarak çok geniş bir alanda gündeme geldiğini belirtti. Tunceli Valisi olarak görev yapmanın bir valilik görevinden ziyade içinde yaşadığımız ortamı analiz etme ve aynı zamanda çatışmaları önleme misyonunu yüklediğine vurgu yapan Hakan Yusuf Güner, bu çerçevede hem devletin hem hükümetin temsilcisi olarak bu tarihi virajda Tunceli'de görev yapmanın büyük bir sorumluluk olduğunu söyledi. Hem devlet hem hükümet olarak artık yeni bir siyaset anlayışının geçerli olduğunu ifade eden Valimiz, devletimizin artık 'halkı yaşat ki devlet yaşasın' mantığının en üst noktadan en alt noktaya kadar geçerli olduğunu ifade etti. Hakan Yusuf Güner, konuşmasının devamında II. Uluslararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu'ndahizmet siyasetinden ziyade insanların zihinlerinde ve ülkemizin hizmet sınırlarını aşan uluslararası boyutta yer alan genel siyasetini etkileyen kavramların tartışılacağını ve bunun çok değerli katılımcılarla yürütüleceğini ifade etti. Burada yapılacak olan fikir tartışmaları ve düşüncelerin çatışarak gerçekleri ortaya çıkarabileceğine vurgu yapan Vali, sempozyumumuza katılan değerli akademisyen ve hocalarımızın buna katkısının büyük olacağını söyledi.

Üç gün süren II. Uluslararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu, açılış paneli, on altı oturum ve kapanış oturumu dahiltoplam on altı oturum ile gerçekleştirildi. Sempozyumumuzun açılış paneli olan ve ülkemizin en önemli güncel siyaset konuları arasında yer alan "Kürt Sorunu ve Çözüm Süreci" konulu panelin moderatörlüğünü Rektörümüz Prof. Dr. Durmuş Boztuğ yaptı. Açılış panelinde Prof. Dr. Mesut Yeğen tarafından 'Dünden Yarına Kürt Meselesi', sempozyumumuza Hollanda'dan katılan Dr. JoostJongerden tarafından 'Forced Migration and an Analysis on ComingBacktoVillage', Prof. Dr. Yasin Aktay tarafından ise 'Kürt Sorunu-Çözüm Süreci' başlıklı sunumlar yapıldı.Sempozyumun ilk günündeki birinci oturum olan "Dersim-Alevilik İlişkisi" konulu oturuma Rektörümüz Prof. Dr. Durmuş Boztuğmoderatörlük yaparken, oturumda Kadri Yıldırım tarafından 'Ehl-i Hak Aleviliği ile Dersim Aleviliğinin Karşılaştırılması', Münir Cerrahoğlu tarafından 'AşıkFedayi Baba ve Şiirlerinde Ehl-i Beyt Sevgisi' Alevilik Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürümüz Öğr. Gör. Kadir Bulut tarafından 'Dersimin Etnik Yapısına Alevi-Kızılbaş İnancıyla Bir Bakış', Erdal Yıldırım tarafından 'Aelvi Ocaklarının Günümüzdeki Sosyal Fonksiyonları' başlıklı sunumlar yapıldı. Yrd. Doç. Dr. İbrahim Tosun'un moderatörlük yaptığı ikinci oturumda ise Mesut Keskin tarafından 'Asimilasyon Politikasının Nesiller Üzerindeki Etkisine Bir Örnek', Yaşar Aratemür tarafından 'Avrupadaki Yerel Diller ile Türkiye'de ki Zaza Dili'nin Kanuni Hakları Üzerine Bir Karşılaştırma', Erol Koçoğolu ve Çetin Tan tarafndan 'Tuncelide Verilen Eğitimin Niteliğine İlişkin Tuncelililerin Algıları (Çemişgezek İlçe Örneği)', Mehmet Selim Uzun tarafından 'Zazaki'nin Yazım Tarihinde İki Alfabenin Varlığı ve Dini Edebiyatın Zazaki Edebiyatındaki Yeri' gibi ilimiz ve yöremiz insanını için önem arz eden konularda bilgi verildi.Tuncelinin siyasi-politik tavrı üzerinde yoğunlaşılan Yakın Dönem Politik Tarih ve Siyaset konulu üçüncü oturuma ise Yrd. Doç. Dr. Ergin Güneş moderatörlük yaptı. Bu oturumda ise Zuhal Çiçek ve Adnan Şahin tarafından '1938 Dersim Kırımının Dersim Halkının Siyasi Davranışı üzerinde Etkisi: CHP Örneği', Ercan Geçgin tarafından 'Dersim'in Siyaset Evreninde Kemalizm', Yrd. Doç. Dr. Ali Kemal Özcan tarafından 'Tunceli'de Siyaset ve Sivilleşme: Felsefeye Ölüm mü?', Yrd. Doç. Sabit Menteşe tarafından 'Barış Sürecinin Dersim'de Algılanışı Üzerine Bir Araştırma', Uğur Yavuz ve Yusuf Yurdigül tarafından 'Barış Sürecinde Tunceli Konulu Haberler, Haber Anlatısında Tunceli Algısının Oluşturulması', Besim Can Zırh tarafından 'Hüseyin Aygün'ün CHP Tunceli Milletvekilliği ve Ulusal Basında Tunceli (Dersim) Gündemi konulu sunumlar yapıldı. Sempozyumun dördüncü oturumu olan "Hikayelerde Dersim" konulu oturum ise Doç. Dr. Gülnaz Karatay moderatörlüğünde gerçekleştirildi. Bu oturumda Dersim'in tarih, kültür ve folklör öğelerini yansıtan konu ve sunumlara yer verildi. İlimizin geçmişten bugüne kadarki kültürel birikiminin anlatıldığı dördüncü oturumda Ferhat Çiftçi ve İhsan Şehitoğlu tarafından 'Propp Metodu Çerçevesinde Bir Dersim Hikayesi', Hıdır Eren ve Özlem Eren tarafından 'Dersim Masallarında Kısa Bir Gezinti', Hasan Çuşa tarafından 'Muhathan Mungan'ın Seçtikleriyle Bir Dersim Hikayesi'nde Kolektif Bellek: Dersim', Türkan Yeşilyurt Tarafından 'Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde Dersim', Türker Elitaş ve Yusuf Yurdigül tarafından 'Türk Sinemasında Şive ya da Ağız Kullanımının Karakter Yapılandırmasına Etkisi' ve Fethi Demir tarafından 'Dersim'in Trajediyle Örülü Toplumsal Belleğinin Roman Sanatına Yansımaları' başlıklı sunumlar yapıldı. İlk dört oturumun yapılmasının ardından sempozyumumuzun ilk gün programı tamamlanmış oldu.

Sempozyumun ikinci gün oturumları ise beşinci oturum olan "Dil-Alfabe Çalışmaları" Yrd. Doç. Dr. Selim Temo'nunmoderatörlüğünde başladı. Oturumda J. İhsan Espar tarafından 'Kırmancca'nın (Zazaca'nın) Standart Bir Yazı Diline Kavuşması İçin Yapılan Çalışmalar: Vate Çalışma Grubu ve Vate Dergisi', Mehmet Tayfun tarafından 'Kırmancca (Zazaca) İle Kurmancca Karşılaştırması', SeyidxanKurij tarafından 'Bingöl Ağzında Fiil Çekimi', İbarihm Tosun ve Ali Koç tarafından 'Pertek Yöresi Ağızlarındaki Bazı Birleşik Sözcükler' gibi sunumlarla Zazaca ve Kurmancca dillerinin yapısal özellikleri hakkında katılımcılara bilgi verildi. "Sağlık ve Geleneksel Arayışlar" konulu altıncı oturumun moderatörlüğünü Yrd. Doç. Dr. Servet Gün üstlendi. Bu oturumda Gülnaz Karatay, Ezgi Karadağ, Murat Cem Demir tarafından 'Öğrencilerin Klinik Ortamda Yaşadıkları Kültürel Deneyimler: Tunceli Syo Örneği', Kızılca Yürür ve Metin Kahraman tarafından 'Dersim'in Şifa Geleneği', Mustafa Korkmaz ve Hasan Özçelik tarafından 'Tunceli Çevresinde Yetişen Çövenler', Başak Ağbaş, Duygu Karakuş, Ragıp Adıgüzel ve Serhat Keser tarafından 'Tunceli Sarımsağı (AlliumTuncelianum) ile Normal Sarımsağın (AlliumSativum) Kuru Madde Mitrarı ve Toplam Antioksidan Özelliklerinin Karşılaştırılması' başlıkları altında sunumlar gerçekleştirildi. Sempozyumun yedinci oturumu olan "Yeni Anayasa Sürecinde Aleviler ve Kürtler" konulu oturumu Yrd. Doç. Dr. Candan Badem yönetti. Bu oturumda Prof. Dr. İbrahim Ö. Kaboğlu tarafından 'Yeni Anayasada Yurttaşlık, Laiklik ve Eşitlik', Yrd. Doç. Dr. Necdet Subaşı tarafından 'Anayasa Tartışmalarında Diyanet İşleri Başkanlığı', Dr. Ali Kemal Gün tarafından 'Almanya'daki NSU Cinayetlerinde Solingen Örneklerinden Hareketle Bireysel ve Kolektif Tramvalar ve Bunların Toplumsal Yansılamaları' başlıklı sunumlar yapıldı. "Mitoloji-Tarih-Arkeoloji" konulu sekizinci oturumun moderatörlüğünü ise Yrd. Doç. Dr. Yavuz Çobanoğlu yaptı. Bu oturumda Ebru Elpe tarafından 'Dersim'in Arkeolojik Tarihçesi', Pınar Çınar ve Nilgün Demir tarafından 'Dersim (Tunceli) Geleneksel Kadın Giyim Kültürü', Serkan Erdoğan tarafından 'Saklı Kalmış Bir Coğrafyanın Tarihsel Kodları: Zubana-Suppina-Şupa (ne/i)-Sophene', Aylin Demir tarafından 'Dersim'de Mit, Sözlü Gelenek ve Benlik Anlatıları' başlıklı sunumlar yapıldı."Yakın Dönem Politik Tarihi" konulu dokuzuncu oturum Yrd. Doç. Dr. Ali Kemal Özcan'ın moderatörlüğünde gerçekleştirildi. Oturumda Dilek Kızıldağ Soileau tarafından '1921 Yılı Resmi Yazışmalarında Seyid Rıza'ya Dair Belgeler: Seyid Rıza'ya Neden Güvenilmez?', Ergin Güneş tarafından 'Koçgiri Ekseninde Dersim Direnişi', Bekir Biçer tarafından 'Dersim Kürt Aşiretlerinin Kökenleri', Orhan Örs tarafından 'Koçgiri İsyanı' başlıklı sunumlar gerçekleştirildi.Yrd. Doç. Dr. Uysal Dıvrak'ınmoderatörlüğünde başlayan onuncu oturumda ise "Belgeler-Tarih-I" konusundaki sunumlar yapıldı. Bu oturumda Yrd. Doç. Dr. Candan Badem ve Mehmet Yıldırım tarafından 'Osmanlı Arşiv Belgelerinde Dersim Islahatı', İbrahim Yılmazçelik ve Sevim Erdem tarafından 'Osmanlı Devleti'nin Son Dönemlerinde Dersim Sancağında Ulaşım Ağı', Savaş Sertel tarafından'Cumhuriyetin İlk Nüfus Sayımına Göre Dersim'de Demografik Yapı', Hatip Yıldız tarafından ise 'Osmanlı Yenileşme Döneminde Dersim Sancağı'nda Eğitim' başlıkları altında sunumlar yapıldı. On birinci oturum olan "Edebiyat-Söylence" konulu oturumun moderatörlüğünü Yrd. Doç. Dr. Murat Cem Demir yaptı. Bu oturumda Selim Temo tarafından 'Horasan Kürtlerinin Yazılı Edebiyatı', Mesut Özcan tarafından 'Cumhuriyetin Türkçe "Dersim Türküleri" (1936-1944)', Necat Çetin tarafından 'Dersim Harekatı Sonrası Torbalı'ya Nakil Edilen Ailelerle İlgili Tespit Edilen Nüfus Kayıtları ve Torbalı'da Söylenen "Mehmet Çavuş Uzun Hava Türkü Derlemesi"', Nadire Güntaş Aldatmaz tarafından 'Kırmancca'da (Zazaca'da) Modern Öykü', Aziz Altı tarafından 'Şemseddin Sami'nin Kamus-Ul Adam'ında Dersim' başlıklı edebiyat-kültür içerikli sunumlar yapıldı. Sempozyumumuzun on ikinci oturumu ise Prof. Dr. Ali Boztuğmoderatörlüğünde gerçekleştirildi. "Kızılbaşlık-Alevilik-Ocak" konulu oturumda Munzur Çem tarafından 'Dersim Çevresinde Aleviliğin Tarihi ve Kültürel Kaynakları', Yılmaz Ceylan tarafından 'Türkiye'de Kültürel Çoğulculuk Tartışmaları ve Alevilik', Yalçın Çakmak tarafından 'Dersim Yöresindeki Ocakların Kızılbaş/Alevi-Bektaşi Geleneğiyle İlişkisi', Rıza Yıldırım tarafından 'Alevi-Bektaşi İnancında On İki İmam', Celal Öney tarafından 'Amerikan Board, Dersim Alevileri ve Sultan II. Abdulhamid' başlıklı sunumlar yapıldı.

II. Uluslararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu'nun son günündeki on üçüncü oturum olan "Belgeler-Tarih-Modernizm" konulu oturum ise Doç. Dr. Muzaffer Aşkın'ın moderatörlüğünde başladı. Bu oturumda Prof. Dr. Abdusselam Uygur tarafından 'Dersim Sancağı ile İlgili Raporlar Üzerine Bir Eleştiri', Savaş Sertel ve Uysal Dıvrak tarafından'1938 Sonrasında Tunceli Milletvekillerinin İskanla İlgili Çalışmaları', Kibar Taş tarafından 'Osmanlı Döneminde Dersim ve Kızılbaşlık', Ceren Lord tarafından 'HeterodoxyandThe Re-invention of The 'Sunni-Hanefi' MuslimTurkish Millet' başlıklı sunumlar yapıldı. On dördüncü oturumun moderatörlük görevini ise gazeteci-yazar olan Oral Çalışlar üstlendi. "Güncel Sorunlar" konulu bu oturumda Murat Cem Demir tarafından 'Sert Polislikten Yumuşak Polisliğe Geçiş (Tunceli Örneği)', Özden Eren Başkavak Gün ve Servet Gün tarafından 'Yargı Kararları Karşısında İdarenin Kayıtsızlığı Sorunu Üzerine Bir Ön İnceleme (Tunceli Örneği)', Gülsüm Hoş tarafından 'Tunceli ve Diyarbakır İllerinde Engelli Çocuğa Sahip Ailelerin Gereksinimlerinin Belirlenmesi' başlıklı sunumlar yapıldı. "İnanç-Antropoloji-Teoloji" konulu on beşinci oturum ise Yrd. Doç. Dr. Sabit Menteşe'nin moderatörlüğünde yapıldı. Bu oturumda HirokiWakamatsu tarafından 'Dersim'de Küreselleşen Ocak-Aşiret İlişkileri: Dini Ritüeller ve Evliya İnancı Hakkında AntropolojikBir Yaklaşım', Talip Tuğrul tarafından 'Tunceli (Dersim) Sarı Saltık Ocağı'na Bağlı Alevilerde Uluhiyet İnancı', Seval Perk tarafından 'Tunceli/Dersim'de Hızır Orucu Rüyalarının Algılanışı', Ali Kaya tarafından 'Ehl-i Haklar ve Dersimlilerin İnanç Zemininde Karşılaştırılması' başlıklı sunumlar yapıldı. On altıncı oturum olan "Ekonomi-Politik" konulu oturum ise Prof. Dr. Hıdır Özdemir tarafından yapıldı. Bu oturumda Servet Gün tarafından 'Mülksüzleşme Süreci Bağlamında Müşkürek Köyü'nün Monografisi', H. Kutay Aytuğ ve Nesrin Karaca Sanyürek tarafından 'Tunceli'de Kırsal Kalkınma Aracı Olarak Tarımsal Turizm', Mehmet Yıldırım tarafından 'Arşiv Belgeleri ve Sözlü Çalışmalar Işığında, Cumhuriyet Öncesi Dersim'de Üretim ve Tüketim İlişkileri' başlıkları altındaki sunumlar yapıldı. II. Uluslararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu'nun kapanış oturumu olan ve Tunceli Milletvekili Kamer Genç'in de katıldığı "Kürt Sorunu ve Ortadoğu'da Kürtlerin Geleceği" oturumunu ise Rektörümüz Prof. Dr. Durmuş Boztuğ yönetti. Bu oturumda Prof. Dr. Ferdinand Hennerbichler tarafından 'TheFutureKurdishQuestion in theMiddle East', Oral Çalışlar tarafından 'Çözüm Sürecinin Bölgeye ve Türkiye'ye Etkileri', Ali Kemal Özcan tarafından ise 'Kürt Meselesinde Devletleşme ve Milliyetçilik' başlıklı sunumların yapılmasıyla II. Uluslararası Tunceli (Dersim) Sempozyumu sona erdi. Sempozyum boyunca bütün oturumların sonunda katılımcılara söz hakkı verilerek katılımcıların soruları panelistler tarafından cevaplandı. Kapanış oturumunun sona ermesiyle birlikte Üniversitemiz tarafındanil dışından gelen konuklarımız için Pertek'e gezi programı düzenlendi.