10 Yılın Düşüş Rekorunu Kıran Hafif Ticaride Kırmızı Alarm

AVRUPA’NIN bir numaralı ticari araç üreticisi unvanını taşıyan Türkiye, bu segmentte iç pazarda meydana gelen kan kaybının sancılarını yaşamaya başladı. İlk 9 ayda toplam satışlar yüzde 10 artışla 530 bine yükseldi. Binek satışlarının ithalat ağırlıklı olarak yüzde 19 artışla 452 bine ulaşması, hafif ticarinin ise yüzde 11 düşüşle 134 bine gerilemesi sanayicinin alarm seviyesini ‘kırmızı’ya yükseltmesine neden oldu. Eylül ayında da hafif ticarideki satış kaybı yüzde 25 gibi çok yüksek bir orana ulaştı. Bu rakamlara göre 9 ayda ‘otomobil’ satışlar ve üretim açısından rekor kırarken, hafif ticari araçlar pazarda son 10 yılın en düşük seviyesine geriledi. Rakamları değerlendiren Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Kudret Önen, otomotiv pazarındaki görüntünün gayet pozitif olduğunu belirterek, “Ama hafif ticari araçtaki gerileme sanayiciyi üzüyor. Segmentler arasında tek ‘kırmızı’ var o da hafif ticari araç” dedi. Hafif ticarideki düşüş devam ederse ileriye dönük yeni model yatırımlarının bundan olumsuz etkileneceği uyarısında bulunan Önen “Pazarı küçülmüş bir segment yatırım çekemez” diye konuştu.

Unvanımızı kaybedebiliriz

Hafif ticari araçların Türkiye için uluslararası alanda önemli bir rekabet avantajı olduğunu kaydeden Önen, şunları söyledi: “2012 yılında bu araçların Türk otomotivinde toplam üretimdeki payı yüzde 43’e ulaştı ve Türkiye AB üyesi ülkeler arasında hafif ticari araçlar üretiminde ilk sırada yer aldı. Son 5 yıldır da konumunu koruyor. Ancak iç talebi daraltan ve kullanıcıları olumsuz etkileyen uygulamalar sonucu pazar payı azaldı.”

Üretimi ihracat taşıyor

HAFİF ticari araç üretimini ihracatın taşıdığını kaydeden Önen “Otomotiv ihracatı toplamda 750-800 bine yaklaşır. İyi yıl olarak kabul edilen ve 811 bin aracın ihraç edildiği 2011 yılını geçebiliriz. Ama rekor yılı olan 922 bin aracın ihraç edildiği 2008 yılını geçmeyi beklemiyoruz” dedi.

Binek ithalatı açığı yükselişte

Otomotivin dış ticaret fazlasındaki azalmanın ithalatın artmasından kaynaklandığını belirten Önen, şöyle konuştu: “Geçen yıl 319 milyon dolar açık vardı. Bu yıl bu tutar 1.1 milyar dolara çıktı. Otomotivde 2008’de 2.9 milyar dolarlık dış ticaret fazlasına ulaşılmıştı. Bu yıl binek otomobilde ithalatın pazar payı yüzde 78’e ulaştı. Tarihin en yüksek düzeyi bu. Ama iç pazarda güçlü olmadığın bir ürünle dışarıda da mücadele etmen mümkün değil. Pazar büyüyor ama bu büyümenin bize faydası yok. Öyle olmadığını biliyorum ama sanki mahsus yapılıyor. İhracatın yarısı bu araçlardan geliyor. İhracatın belkemiği bu araçlar.”