Modern Yaşamın Güncel Sorunu: Kabızlık

Kabızlığın, modern yaşamın getirdiği düzensiz-fast food tarzı besin değeri olmayan, kalorisi fazla, liften fakir gıdaların çok sık tüketilmesi ile birlikte düzensiz ve yetersiz dışkılama sonucu ortaya çıktığı bildirildi.

Başkent Üniversitesi Özel Başkent Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Cerrahisi Bölümü'nden Doç. Dr. Semire Serin Ezer, kabızlığın fonksiyonel ve doğumsal olarak iki şekilde ortaya çıktığını, çocuklarda en sık karşılaşılan kabızlığın ise fonksiyonel olduğunu söyledi.

MAMAYA GEÇİŞ DÖNEMLERİNDE GÖRÜLEBİLİR

Kabızlığın, modern yaşamın getirdiği düzensiz- fast food tarzı besin değeri olmayan, kalorisi fazla, liften fakir gıdaların çok sık tüketilmesi ile birlikte düzensiz ve yetersiz dışkılama sonucu ortaya çıktığını kaydeden Doç. Dr. Ezer, şunları söyledi:

" Bu hastalar; azar azar ve sert kaka yapma, ara ara altına istemsiz dışkı kaçırma, kakası geldiği zaman yapmayıp tutma, ağrılı ve sert kaka yapma şikayetleri ile doktora başvurur. Fonksiyonel kabızlıklar geçici veya çok karmaşık olarak karşımız çıkabilir. Bu hastalarımızda yüzde 50 oranında ailesel yatkınlık olduğu yani ailede de benzer sorunları yaşayan bir yakını olduğu saptanır. Daha küçük yaş gruplarında anne sütü alanlarda, mamaya ya da ek gıdaya geçiş dönemlerinde de dışkılama güçlüğü gözlenebilir. Bu tür hastalar bazen mama değişikliği yapılarak bazen de yardımcı ilaçlar başlanarak düzenli takibe alınır. Bu hastaların daha sonraki dönemlerinde şikayetleri devam edebilir. Bu durumda tetkiklere gerek duyulabilir. Bebeklerde huzursuzluk, ağlama, karın şişliği, karın ağrısı, bazen kusma, makattan kanama, yetersiz dışkılama, dışkı kaçırma gibi şikayetler olabilir."

KANAMALARA NEDEN OLABİLİR

Doç. Dr. Semire Serin Ezer, şöyle devam etti: "Makattan olan kanamalar sıklıkla uzun süren şikayetlerde dışkının bekleyerek sertleşmesi, ağrılı ve zorlu dışkılama sonucu hastanın bu eylemden kaçınması veya yetersiz dışkılaması; daha fazla bekleyen ve daha da sertleşen kakanın dışkılamalar sırasında dışkılama yolunu yaralaması yani çatlaklar oluşturması sonucu ortaya çıkar. Ancak her makattan kanaması olan hasta kabız olmayabilir. Bu durumda gerekirse kolonoskopi gibi bağırsağın içini gösteren teşhis yöntemlerine gerek duyulabilir."

CERRAHİ MÜDAHALE GEREKTİREBİLİR

Doğuştan olan kabızlığın ise yapısal problemlere yani makatın tam olarak normal yerinde olmaması veya kısmen kapalı olmasına bağlı olabileceğini söyleyen Ezer," Böyle bir durum ancak uzman bir hekim tarafından yapılan detaylı bir fizik muayene ile ortaya konur. Tedavisi cerrahi müdahale gerektirebilir veya bir süre düzenli takip ile kontrol altında tutulabilir" dedi.

Kabızlık, dış görünüşün veya sindirim sisteminin normal gibi göründüğü durumlarda, mikroskobik düzeyde barsak hareketini düzenlemekle görevli sinir sisteminde gelişimsel aksaklıklar sonucunda da karşımıza çıkabilir. Sıklıkla bu durum kendini yeni doğan döneminde ilk kakasını çok geç çıkarma, daha az oranda da çocukluk döneminde kabızlık şeklinde gösterir. Böyle bir durumda aileden alınan detaylı bir öykü, yapılacak özellikli tetkikler; görüntüleme yöntemleri ve şüphe halinde makadın iç kısmından 'rektal biyopsi' dediğimiz patolojik inceleme için alınan minik bir kalın barsak-doku parçası ile kesin tanı konulur. Eğer makattan alınan biyopsi ile sinir sisteminin gelişimindeki bozukluk ortaya konulur ise bu hastalarda mutlaka ameliyat gerekir. Bu noktada ameliyat programı yapılarak tedavi süreci başlatılır.

Bazı sistemik hastalıklarda yani hastanın barsak sistemi ile ilgili olmayan hastalıklara bağlı da dışkılama sorunları olabilir. Böyle durumlarda asıl hastalığını tedavisi ile şikayetler düzelebilir.

NELER YAPILMALI?

"Özel Başkent Uygulama ve Araştırma Merkezi'nde,kabızlık şikayeti ile başvuran hastalarda ayrıntılı hastalık öyküleri sorgulanmakta, hastanın genel muayenesi yapılmakta ve gerekli görülen uygun teşhis yöntemleri - kan tetkikleri, barsak filmleri, gerekirse endoskopi ve cerrahi müdahaleler- sonucunda sorunun kaynağı ortaya konulmakta ve tedavi planı belirlenmektedir" diyen Doç. Dr. Ezer, fonksiyonel kabızlık şikayeti olan hastaların dikkat etmesi gereken konuları da şöyle sıraladı: "Hastaya göre beslenme alışkanlığına yönelik öneriler, sıklıkla lifli besinlerin tüketilmesi, hazır gıdalardan, abur-cuburdan uzak beslenme, dengeli beslenme, ana öğünlerin atlanmaması, düzenli tuvalete gitme alışkanlığı kazanılması ve sıklığının düzenlenmesi, özellikle klozet türü tuvaletlerde çocuğun ayaklarının altına bir basamak konulması gibi dışkılamayı kolaylaştırıcı yapılandırmalar ve gerekirse doktor kontrolünde verilen bazı ilaçları kullanılması. - ADANA