Yılkı Atlarının Su Nöbeti

MEHMET ÇETİN - Mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları, Karaman Karadağ'da doğal ortamda yaşayan yılkı atlarını da olumsuz etkiliyor. Su sıkıntısı çeken atlar, dağdaki tek su kaynağı olan çeşmenin başında su içebilmek için saatlerce bekliyor.

Karaman'ın kuzeyindeki aktif olmayan volkanik dağ Karadağ, zengin bir yaban hayatı barındırıyor. Kurt, tilki, yaban koyunu, çeşitli sürüngenler ve kuş türlerini görebilmenin mümkün olduğu dağda, çok sayıda yılkı atı da yaşıyor.

Yılkı atları, Karadağ'ın çevresinde yaşayan köylülerin yıllar önce dağa bıraktığı atlar. Yaklaşık 40-50 yıl önce hayvanların tarımda yoğun olarak kullanıldığı dönemde köylülerin en büyük yardımcısı olan atlara, teknolojinin gelişmesi ile ihtiyaç azaldı. Köylülerin sonbaharda dağa bırakıp, baharda tekrar toparladığı atlar, makineli tarıma geçilmesiyle doğada kendi halinde yaşamaya terk edildi. Zamanla doğal ortamda kendilerine bir yaşam şekli belirleyen, sürüler oluşturan yılkı atları, tamamen yabanileşti. Bugün sayıları 600'den fazla olan atlar, Karadağ'da özgürce dolaşıp, kendi kurallarına göre yaşıyorlar.

Atların en büyük sıkıntısı su

Yılkı atlarının doğal yaşamda en büyük sıkıntısı ise su. Karadağ'daki tek su kaynağı, "Ulu Çukur" denilen krater çukurunun hemen üzerinde ne zaman yapıldığı bilinmeyen tarihi çeşme. Kış ve bahar aylarında çeşmeden gürül gürül akan su, yazın gelmesiyle iyice azalıyor, bazen de kuruyor. Yılkı atlarının çilesi de o zaman başlıyor. Onlarca at bir damla su için çeşmenin başında saatlerce beklerken, tekneye damlayan her damla su, atlar için kavga sebebi. Eğer atlar o gün şanslıysa, oradan geçen bir ziyaretçinin ya da bir çobanın, yakınlardaki tarihi sarnıçlardan kovalarla çektiği suyla susuzluklarını giderebiliyorlar.

Hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği bugünlerde, atların su sıkıntısı üzerine Karaman İl Özel İdaresi bir çalışma başlattı. Her gün bir tanker suyu dağa bırakan yetkililer, soruna kalıcı çözüm bulmanın arayışı içinde.

Kalıcı çözüm için proje hazırlandı

Karaman İl Genel Meclisi Başkanı Celalettin Güngörer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Karaman ve çevre illerden günde en az 50-60 araçlık kafilelerin yılkı atlarını görmek için Karadağ'a geldiklerini söyledi.

Buradaki en büyük sıkıntının, atların su ihtiyacının karşılanması olduğunu ifade eden Güngörer, şunları kaydetti:

"Özellikle yaz aylarında çok ciddi sıkıntı yaşanıyor. Atlar için her gün dağa bir tanker su götürüyoruz. Bu geçici bir çözüm. Sorunu kalıcı olarak çözmek için çalışmalar devam ediyor. Hayvanları susuz bırakmamaya çalışıyoruz. Karadağ'daki yaban hayatının devamı, bu hayvanların su sorununu kökten çözümü için arayışlarımız devam ediyor. Teknik ekiplerimiz buraya gelip çalışmalar yaptı. Gerekli dökümanlar hazırlandı. Öne çıkan 4 proje var. Bu projelerden en uygun olanı hayata geçirilerek, sorun tamamen çözülmüş olacak."

Karadağ, Karaman'ın turizm yüzü olacak

Güngörer, dağın Karaman için çok önemli bir değer olduğunun altını çizerek, şöyle devam etti:

"Bunu insanlarımıza bizim göstermemiz gerekiyor. Turizmde hak ettiği ilgiyi görmek isteyen ilimiz için, Karadağ bir potansiyeldir. Bunun farkındayız. Buradaki doğal yaşama müdahale etmeden, ziyaretçilerin ihtiyaçlarını karşılayabilecek yatırımlar yapılması gerekiyor. Çünkü Karadağ'da sadece yaban hayatı değil, binlerce yıl öncesine dayanan çeşitli dönemlere ait yaşam kalıntıları, kültürel varlıklar da mevcut. Yapılan çalışmalarla Karadağ'ın, Karaman'ın turizm yüzü olacağına inanıyorum." - Karaman