10. Kalkınma Planı TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda

Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, 10. Kalkınma Planı ile ilgili, "Plandaki bütün rakamlarımız 2023 hedefleri ile tutarlı" dedi.

Kalkınma Bakanlığı'nca hazırlanan 10. Kalkınma Planına ilişkin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki görüşmeler başladı.

Görüşmelerin ilk gününde söz alan komisyon üyesi milletvekillerinden AK Parti Şanlıurfa Milletvekili Abdulkerim Gök, planı önemli bir çalışma olarak nitelendirererek, "Son derece tutarlı, uygulama şansı yüksek" ifadesini kullandı.

Gök, planda, beşeri sermaye konusunda üniversitelere önemli atıfta bulunulduğunu belirtti.

AK Parti İzmir Milletvekili İlknur Denizli de planda katılımcılık unsurunu gördüğünü dile getirerek, pek çok sivil toplum örgütü ile önemli bir hazırlık sürecinin geçirildiğinin anlaşıldığını kaydetti.

AK Parti Antalya Milletvekili Sadık Badak da Türkiye'nin kalkınma konusunda plan yapabilen ender ülkelerden olduğunu bildirdi.

Planın ilk bölümünde "değer zincirleri"nden söz edildiğini hatırlatan Badak, hukuk, bağımsız denetim ve fuarcılığın üç önemli değer zinciri olduğunu söyledi.

Firmaların uluslararası çapta Türk hukuk bürolarına ihtiyaç duyduğunu anlatan Badak, bu konuda çalışmalar yapılmasının önemine değindi.

Bağımsız denetim sektörünün de önemli alanlardan olduğunu ifade eden Badak, "Dünyada şu an bu pazarı kontrol eden 4 firma var. Bunların 120 milyar dolar civarında toplam cirosu bulunuyor. Bağımsız denetim firmalarının da hukuki altyapılarının hazırlanması konusunda bakanlığın bir hazırlık yapmasını dikkate sunmak istiyorum" değerlendirmesinde bulundu.

Badak, üçüncü değer zinciri olan fuarcılık alanında da Türkiye'nin hak ettiği noktada olmadığını ifade ederek, 4-5 kentin birinci sınıf fuar şehri olarak belirlenip, bu yönde çalışmalar yapılması gerektiğini söyledi.

-Muhalefet partilerinin eleştirileri-

Toplantı sırasında söz alan CHP ve MHP milletvekilleri ise plana ilişkin eleştirilerini dile getirdiler.

CHP İzmir Milletvekili Musa Çam, kalkınma planlarının ciddiye alınması gereken metinler olduğunu belirterek, konunun sadece plan bütçe komisyonunun gündeminda tartışılan bir konu olmaması gerektiğini söyledi.

Kalkınma planlarının hiçbir hükümet döneminde bugünkü kadar göz ardı edilmediğini savunan Çam, 9. plandaki hedefler ile gerçekleşmeler arasındaki sapmalara dikkati çekti.

Çam, Türkiye'nin küresel piyasalarda para bollaştığında büyüyen, para azaldığında olumsuz etkilenen dolayısıyla dış şoklara karşı kırılgan bir ekonomi haline geldiğini savundu.

CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli de kalkınma planı hazırlamanın son derece uzun zaman ve emek gerektiren bir görev olduğunu belirtti.

Planda "uzun vadeli strateji"ye bir atıf yapılmadığını bildiren Türeli, bir önceki planda önemli yeri olan AB vizyonunun yeni planda geri planda kaldığını dile getirdi.

Türeli, planda 2018 için ön görülen dolar kuru hedefinin 1,97 lira olduğunu hatırlatarak, şu an kurun 1,94 seviyelerindi bulunduğu düşünüldüğünde hedefin şimdiden tehlikeye girdiğini kaydetti.

Komisyon üyesi olmamasına karşın toplantıya katılarak söz alan CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak, kalkınma planının dünyadaki ekonomik gelişmeler dikkate alındığında sanssız bir döneme denk geldiğini ifade ederek, "Türkiye'de ve dünyadaki mali piyasalarda dalgalanmalar yaşanıyor. 2018'de ön görülen kur 1,97 lira, şu an 1,94. Daha plana başlarken sıkıntı var" diye konuştu.

Öztrak, planda küresel risk iştahının bitmeyeceği varsayımından hareket edildiğini belirterek, "Ama ABD Merkez Bankası'nın (Fed) açıklamalarının ardından çok ciddi sarsıntılar yaşandı. Ön görülen cari açığı tutturabilir miyiz? Bu konuda çok ciddi tereddütlerim var" değerlendirmesinde bulundu.

MHP Manisa Milletvekili Sümer Oral da özellikle yurtiçi tasarruflar, ödemeler dengesi ve büyüme hedefleri konusundaki hedeflerin tutturulmasının kolay görünmediğini dile getirdi.

Oral, 2014 ve 2015 yıllarında yapılacak seçimlerin bütçeye bir maliyeti olacağını, bunların hedeflere ulaşma noktasında sıkıntı yaratabileceğini söyledi.

-"Fed'in açıklamaları plan açısından süpriz değil"-

Milletvekillerinin eleştirilerine yanıt veren Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, planın TBMM'de görüşülen bir belge olmasını önemsediğini belirterek, "Bu anlamda, Meclisimizdeki tartışma son derece önemli. Plan konusunda son kararı verecek olan Meclisimizin iradesidir" dedi.

Piyasa ekonomilerinde plan olup olmayacağına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Yılmaz, piyasa ekonomilerinin plansız olamayacağını söyledi.

AK Parti'nin her zaman plan konusuna önem verdiğini anlatan Yılmaz, "Bu planlama, stratejik, açık bir ekonomi ve toplum olduğumuzu dikkate alan bir planlama anlayışıdır. Dünyadaki gelişmelere göre pozisyonunu gözden geçiren bir planlama anlayışıdır" diye konuştu.

10. Kalkınma Planı'nı, "10 yıllık tecrübelerine dayanarak hazırlanmış, insan odaklı bir kalkınma planı" olarak tanımlayan Yılmaz, plan hazırlanırken 10 bin civarında kişinin katkısını aldıklarını söyledi.

"Bu plan, demokratik bir yöntemle ve kapsayıcı bir anlayışla hazırlandı" diyen Yılmaz, şunları kaydetti:

"Hiçbir zaman belli bir kesimin yönetimi olarak davranmadık. Türkiye sadece ekonomide değil demokrasi alanında da önemli atılımlar gerçekleştirdi. Türkiye geçmişinde yaşanan darbe gibi ayıplardan son 10 yılda kurtuldu. 2023 hedeflerini bütün toplum sahiplendi. Plandaki bütün rakamlarımız 2023 hedefleri ile tutarlı."

Fed'in açıklamalarının plan hazırlanırken ön görülüp ön görülmediğine ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Yılmaz, "planı küresel piyasalarda likidite bolluğunun ilelebet devam edeceği varsayımı ile hazırlamadıklarını, dolayısıyla Fed'in açıklamaları sonrasında yaşananların kendinleri için sürpriz olmadığını" bildirdi.

Yılmaz, dolar kuru ve ekonomik büyüme konularındaki hedeflerin de gerçekçi olduğunu dile getirdi.

Son yıllarda tasarruf oranlarının düştüğüne dair eleştirilere de yanıt veren Yılmaz, AK Parti iktidarları döneminde kamu kesiminde tasarruf oranları arttığı halde özel sektörde gerileme olduğunu belirterek, "Yeni finansal enstrümanlar geliştirerek ve mevcutları daha etkin hale getirerek tasarrufları artırmayı planlıyoruz" dedi.

Yılmaz, son yıllardaki büyüme rakamlarının "sanal" olduğu eleştirilerini de 2002 yılı sonrasında konut, çimento, otomotiv gibi sektörlerde yaşanan "reel üretim artışlarını" örnek göstererek yanıtladı. - Ankara