Eylül Ayı Sanayi Üretim Verisi

Burgan Yatırım Başekonomisti Haluk Bürümcekçi, "Açıklanan sanayi üretim verisini, üçüncü çeyreğin tamamına ait diğer göstergelerle birlikte ele aldığımızda, finansal piyasalarda yaşanan çalkantının ekonomik aktiviteye etkisinin sınırlı kaldığına işaret ettiğini söyleyebiliriz" dedi.

TÜİK tarafından açıklanan eylül ayı sanayi üretim verilerine ilişkin değerlendirmede bulunan Bürümcekçi, eylül ayında sanayi üretiminin, yıllık bazda yüzde 6,4 artışla beklentilerin üzerinde bir değişim gösterdiğini belirterek, genel piyasa beklentisinin yüzde 4,0 ve kendi beklentilerinin ise sanayi üretiminin yüzde 6,0 artış göstermesi yönünde olduğunu ifade etti.

Yıllık artış hesaplamasını anketlerle sağlıklı karşılaştırma için mevsim ve takvim etkisinden arındırılmamış ham veri üzerinden yaptıklarını belirten Bürümcekçi, ağustos ayında görülen sürpriz düşüşü fabrikaların kapalı olduğu dönem ve bayram tatilinin bir araya gelmesinden kaynaklı geçici bir durum olarak gördüklerini hatırlattı.

Bürümcekçi, TÜİK'in açıkladığı şekliyle, takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksinde yıllık bazda artışın da yüzde 6,4 düzeyinde gerçekleştiğini ifade ederek, bu sonuçlardan sonra, ilk çeyrekte yüzde 1,3 düzeyinde ikinci çeyrekte ise yüzde 3,2 düzeyinde yıllık artış gösteren sanayi üretiminin, üçüncü çeyrekte yüzde 3,8 seviyesine hızlandığının hesaplandığını kaydetti.

Türkiye'de sanayi üretimi ile milli gelir verileri arasındaki yakın ilişki dikkate alındığında, böylesi bir görünümün üçüncü çeyrek GSYH gerçekleşmesi açısından da olumlu bir sinyal vermiş olduğuna dikkati çeken Bürümcekçi, şunları kaydetti:

"İlk çeyrekte GSYH yıllık artışı yüzde 2,9 ve ikinci çeyrekte yüzde 4,4 seviyesinde gerçekleşerek ilk yarıda yüzde 3,7 düzeyinde bir büyüme hızına ulaşılmasını getirmişti. Yılın son çeyreği açısından ise görünüm biraz daha karışık duruyor. Önümüzdeki dönemde, olumlu taraftaki bazı öncü göstergelere (PMI, kapasite kullanımı, tüketici ve reel kesim güven endeksleri) karşılık, finansal koşullarda gerçekleşen sıkılaşma ve alınan yeni makro-ihtiyati tedbirler ile iç talep üzerinde oluşturduğu aşağı yönlü risklerin hangi tarafa ağır bastığı izlenecek.

Küresel para politikalarına ilişkin devam eden belirsizlikler ve 2014 yılının yoğun seçim takviminin getireceği siyasi belirsizlikler ekonomik aktivitedeki eğilimin yavaşlama yönüne dönmesine daha fazla şans tanımamıza yol açıyor."

"2013 yılı büyüme tahminimiz olan yüzde 3,5 üzerindeki riskler yukarı yönlü"

Bürümcekçi, sanayi üretiminin ana eğilimi açısından daha önemli olan, mevsimsellikten ve takvim etkisinden arındırılmış endeksin de, bir önceki aya göre yüzde 5,8 artışla yeni tarihi zirvesini gördüğünü vurgulayarak, "İlk çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 1,1 artış kaydedilirken, ikinci çeyrekte bunun üzerine yüzde 1,3 artış daha sağlanmıştı. Bu son veriyle de birlikte, üçüncü çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 1,0 ile daha sınırlı bir artış kaydedilmiş oldu" dedi.

Bugün açıklanan sanayi üretim verisinin, üçüncü çeyreğin tamamına ait diğer göstergelerle birlikte ele alındığında finansal piyasalarda yaşanan çalkantının ekonomik aktiviteye etkisinin sınırlı kaldığına işaret ettiğinin söylenebileceğini dile getiren Bürümcekçi, şunları kaydetti:

"Ancak, üçüncü çeyrekte Avro Bölgesi kaynaklı dış talep artışı nedeniyle altın hariç ihracat yıllık bazda yüzde 10 artış kaydetmişken bunun son çeyreğin ilk aylarında iyice yavaşladığı gözleniyor. Ayrıca, tüketici kredilerindeki artış hızında yavaşlamanın da belirginleştiği ve Merkez Bankası'nın para politikasında ekim enflasyon raporu sonrasında gerçekleştirdiği ek sıkılaşmanın yansımalarının önümüzdeki dönemde daha fazla hissedilebileceği söylenebilir" değerlendirmesinde bulundu.

İlk çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 1,1 artış kaydedilirken, ikinci çeyrekte bunun üzerine yüzde 1,3 artış daha sağlanmıştı. Bu son veriyle de birlikte, üçüncü çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 1,0 ile daha sınırlı bir artış kaydedilmiş oldu." - İstanbul