"İnsanlara 'Tasarruf Edin, Harcamayın' Diyen Tek Sektörüz"

BELGİN YAKIŞAN - Vakıf Emeklilik Genel Müdürü Mehmet Bostan, "Bankalar bile mevduat topluyor ama sonuçta kredi kartı da sunuyorlar müşterilerine. Dolayısıyla 'Biz harcamayın, tasarruf edin, büyük yatırımlar ve büyük projeler yapın' diyen tek sektörüz" dedi.

AA muhabirine Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ve son gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulunan Bostan, BES'de bu ay 10. yılın kutlanacağını anımsatarak, geçen yıl önemli bir aşama kaydettiklerini belirtti.

Bostan, BES'te devlet katkısının önemli bir hizmet olduğunu vurgulayarak, geçen 8-9 yılda sistemin aşama kaydettiğini ancak istenilen düzeye gelemediğini kaydetti.

Tüm toplumun farklı kesimlerine ulaşma ve sistemi tabana yaymak için devlet katkısının önemli bir adım olduğunu aktaran Bostan, "Bunu sene başından bu yana gelen ivmeden de anlıyoruz. Müthiş bir ilgi var" dedi.

Bostan, BES'e katılımcı sayısının arttığına dikkati çekerek, bu yıl 702 bin kişinin net olarak sisteme girdiğini ve bunun geçen yıla göre iki kattan fazla bir artışa karşılık ettiği bilgisini verdi.

Geçen yılın tamamında 486 bin kişinin sisteme girdiğini söyleyen Bostan, "İlk bakışta, fon büyüklüğü Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın (GSYH) yüzde 2'si. 18-44 yaş arasında baktığımız zaman ise penetrasyonun yüzde 12 olduğunu görüyoruz. 10 yıllık zaman diliminde her 100 kişiden 12 kişiye ulaşıldı. Bu bence bir ciddi bir başarı. Burada diğer ülkelerle karşılaştırırken şunu da unutmamak lazım. Bir çok ülkede bu zorunlu bir sistem iken bizim ülkemizde gönüllü bir sistem, gönüllülüğe dayanıyor" ifadelerini kullandı.

" Türkiye'de kurumsal katılım yeterince başarılamadı"

Bostan, Türkiye'de kurumsal katılımın yeterince başarılamadığını belirterek, bunun nedenini kurumların hala bireysel emekliliği tam olarak anlamaması ve maliyet olarak görmesine bağladı.

BES'in çalışanların refahı, o şirkete aidiyeti ve sadakati açısından önemli olduğunu vurgulayan Bostan, uzun dönemde bu sistemin ülkenin büyük proje ve finansmanına olabilecek katkısının dikkate alınması gerektiğine işaret etti.

Bostan, gelecek dönemde sistemin önünü daha da açacak birkaç adım kaldığını söyleyerek, "Devlet üzerine düşeni yaptı. Bundan sonrası ilk önce, bireysel emeklilik şirketlerine ait. İkincisi, kişisel olarak bilinçlenmemiz ve uyanmamız gerekiyor. Üçüncü olarak da, işveren kesiminin elini taşın altına koyması gerek. Uzun dönemde refahı artıran bir etkinlik olduğunu düşünüyorum. Şirketlerin çalışanlara, ufak tefek kalıcı olmayan imkanlar vermektense, bunun gibi uzun soluklu imkanlar sağlaması çok daha iyi olacaktır" diye konuştu.

-  "Sektör olarak geçici mevsimsel başarıların peşinde değiliz"

Bostan, son dönemde BES'e yönelik ilginin azaldığı ile ilgili söylentilere yönelik, şunları kaydetti:

"Yaz ayları yılın ilk beş-altı ayı gibi geçmedi ama bunun çok basit bir nedeni var. Büyük ölçüde, sektörümüzde görülen mevsimsellikten de kaynaklanıyor. Tabii ki yaz aylarında bir yavaşlama olur. Bu doğaldır çünkü insanlar tatile gidiyor ve ilgi azalıyor. Piyasalarda da bir yavaşlama olur. Bunun yansıması olarak, ilk altı aydaki hız, az da olsa yavaşlamış görünüyor. Sektör olarak geçici mevsimsel başarıların peşinde değiliz. Uzun soluklu, Türkiye'yi yarınlara taşıyacak ve 10 yıl sonra finansal sisteminin önemli bir sac ayağı olacak bir sektörü inşa etmenin peşindeyiz. Dolayısıyla 1-2 aylık hafif bir yavaşlama önceki aylara göre çok da önemli değil bizim açımızdan."

Bostan, kurumsal yatırımcıların ilgisinin artırılmasına ilişkin de, iş veren, çalışan ve bunları temsil eden kurumların talepkar olmasında çok büyük fayda gördüğünü belirtti.

Bu anlamda ciddi bir uyanma ve farkındalığın olduğunu söyleyen Bostan, bu farkındalığın henüz rakamlara yansımadığını ve beklentilerinin büyük olduğunu dile getirdi.

Bostan, bu konuda bireysel emeklilik şirketlerine çok büyük bir rol düştüğünü aktararak, "Biz de bu rolü oynamak için elimizden geleni yapıyoruz" dedi.

Kendileri için önemli olanın yüzde 25 devlet katkısının bilinmesi ve bunu talep eden katılımcıya ulaşılması olduğunu söyleyen Bostan, talepkar olmayan ve bilmeyenlere de bunun anlatılması gerektiğine dikkati çekti.

"BES, birçok finansal enstrümandan çok daha güvenlidir"

Bostan, yüzde 25 devlet katkısının çok büyük bir rakam olduğuna değinerek, konuşmasına şöyle devam etti:

"Ülkemizde yılda 12 bin lira yatırdığınızda, 3 bin lira alacağınız başka hiçbir yatırım aracı yok. Dünyada da yok muhtemelen. Dolayısıyla, bunun anlaşılması lazım. Burada büyük bir başarı var. Türkiye, buna 4-5 ay gibi bir sürede hazırlandı. Başlangıcında ve bitişindeki ödemeyi düşünürsek, büyük bir dönüşüm yaşandı. Sadece sektörün içindeki çalışmadan bahsetmiyorum. Bunun fon tarafı var, diğer bacakları var... Tüm bu bacakları bir araya getirip, koordine edip, bunu başarmak ve bunu bir de doğru şekilde katılımcılara ödemek, bence bu eminim çok az ülkede yapılabilecek bir çalışma... İnanılmaz bir performans."

Piyasalardaki dalgalanmadan BES'in etkilenip etkilenmediğine yönelik değerlendirmelerde de bulunan Bostan, BES'in bir fon sistemi olduğunu, dolayısıyla konjonktürden etkilenebileceğini söyledi.

Bostan, BES'in uzun dönemli bir yatırım olduğunu vurgulayarak, "Dolayısıyla biz burada güncel bir takım dalgalanmalara bakarak, bir takım karar ve hükümler verirsek, yanlış olur. Uzun dönemli faydaya odaklanmamız lazım. Getiri tabii ki önemlidir. Zaten fonların yapısı ve performansı denetlenmektedir. Bir çok finansal enstrümandan çok daha güvenlidir. Bence bu aşamada bir sorun yok" şeklinde konuştu.

"İnsanlara tasarruf edin, harcamayın diyen tek sektörüz"

BES'deki en önemli eksikliğin kurumsal katılım olduğunu yineleyen Bostan, acilen bunu gerçekleştirecek mekanizmaların geliştirilmesi gerektiğini ve sadece bireysel emeklilik şirketlerinin çabasıyla belli bir noktaya gelinmeyeceğine dikkati çekti.

Bostan, bütün sendika ve işverenlere bugünkü katkının çok büyük olduğu, BES'in ülke menfaatleri ve geleceği için önemli olduğu çağrısını rahatlıkla yapabileceğini dile getirerek, "Ben eminim sendikalar bu anlamda öncülük yapsa, BES'in tanıtımı ve üyelerin tarafından benimsenmesi konusunda çağrıda bulunsa, katkı yapsa eminim çok etkili olur" değerlendirmesini yaptı.

Sektör olarak desteğe ihtiyaçları olduğunu dile getiren Bostan, "Eğer, 2023'de İstanbul önemli bir finans merkezi olacaksa, fon yönetimi olmadan bunun gerçekleşmesi çok zor. Bunun içinde de BES'in rolü çok büyük olacaktır" diye konuştu.

Bostan, insanlara tasarruf edin, harcamayın diyen tek sektör olduklarını sözlerine ekleyerek, "Bankalar bile mevduat topluyor ama sonuçta kredi kartı da sunuyorlar müşterilerine. Dolayısıyla biz harcamayın, tasarruf edin, büyük yatırımlar ve büyük projeler yapın diyen tek sektörüz" ifadelerini kullandı. - İstanbul