Tcmb Finansal İstikrar Raporu Açıklandı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Finansal İstikrar Raporu'nda "Önümüzdeki dönemde gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye hareketlerinin gelişiminde, ağırlıklı olarak Fed tarafından gerçekleştirilecek faiz artırımının zamanlaması ve hızı belirleyici olacaktır" denildi.

TCMB tarafından yılda iki kez yayımlanan "Finansal İstikrar Raporu'nun" ilki yayımlandı.

Finansal İstikrar Raporu'nun son yayımlandığı 2013 yılı kasım ayından bu yana, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) para politikasında yaşanan normalleşme sürecinin gelişmekte olan ülkelere (GOÜ) yönelik sermaye akımlarını olumsuz etkilemeye devam etti belirtilen raporda, söz konusu ülke merkez bankalarının finansal piyasalarda istikrarı sağlamak amacıyla para politikalarında sıkılaşmaya gittiği bildirildi.

Raporda, bu çerçevede Türkiye'ye yönelik sermaye akımlarında da zayıflama gözlendiği, ülkeye özgü belirsizlerin de etkisiyle döviz kurları ve finansal piyasalardaki oynaklığın arttığı ifade edildi.

Enflasyon görünümündeki nispi bozulmayı dikkate alan TCMB'nin, 2014 yılı ocak ayında para politikasında güçlü ve önden yüklemeli bir sıkılaştırmaya gittiği anımsatılan raporda, "TCMB'nin temkinli duruşu, tüketici kredilerine yönelik makro ihtiyati tedbirlerin etkili olması, ulusal ekonomiye ilişkin belirsizliklerin nispeten azalması ve uluslararası piyasalardaki risk iştahının bir miktar toparlanması sayesinde finansal istikrara ilişkin endişeler yakın zamanda önemli ölçüde azalmıştır" ifadelerine yer verildi.

Raporda, şunlar kaydedildi:

"Önümüzdeki dönemde GOÜ'lere yönelik sermaye hareketlerinin gelişiminde, ağırlıklı olarak Fed tarafından gerçekleştirilecek faiz artırımının zamanlaması ve hızı belirleyici olacaktır. Fed'in faiz artırımlarına ölçülü adımlarla ve büyük olasılıkla 2015 yılının ikinci yarısında başlayacağı tahmin edilmektedir. Ayrıca, Avro Bölgesi'nde deflasyonist baskılar nedeniyle, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) parasal genişlemeye gideceği yönünde beklentiler bulunmaktadır. Küresel likiditeye ilişkin tüm bu olumlu beklentilere karşın, orta vadede GOÜ'ler için dış finansman ihtiyaçlarını azaltmalarının faydalı olacağı değerlendirilmektedir.

Bu çerçevede ülkemiz finans ve finans dışı sektörlerinin kur, faiz ve finansman şoklarına dayanıklılığı finansal istikrar açısından önem kazanmaktadır. Orta ve uzun vadede iç ve dış piyasalardaki dalgalanmalara karşı bankacılık sisteminin dayanıklılığını artırabilecek en önemli unsurlardan biri de çekirdek yükümlülüklerin toplam fonlar içerisindeki payının makul seviyelerde seyretmesi olacaktır. Bu bağlamda kredi/mevduat rasyosundaki eğilimler bankamızca yakından takip edilmektedir. TCMB gerekli gördüğü takdirde TL zorunlu karşılıklara ödenecek faizi bu rasyonun daha güvenli seviyelere çekilmesi için özendirici bir araç olarak ele alabilecektir."

Türkiye'de finans dışı kesimin varlık ve yükümlülüklerinin, finansal istikrarın görünümüne olumlu katkı yapacak şekilde geliştiği belirtilen raporda, faizlerin tarihi düşük seviyelere gerilemesi ve kredi vadelerinin uzaması ile geçen yıllarda artan hanehalkı borçluluğunun, alınan makro-ihtiyati tedbirlerin de katkısıyla yakın zamanda daha makul bir eğilim izlemeye başladığı bildirildi.

Bu çerçevede özellikle bireysel kredi kartları ve taşıt kredilerindeki yavaşlamanın gözlendiği ifade edilen raporda, "Reel sektör yükümlülüklerinde TL'deki değer kaybına bağlı artış yaşanmış olsa da, gerek TL gerekse yabancı para (YP) firma kredilerinin yıllık artış oranları sürdürülebilirlik açısından makul düzeylere ulaşmıştır. Yurt dışı finansal yükümlülüklerin yurt içi yükümlülüklere kıyasla sınırlı miktarda olması, uzun vadeli yapısı ve olumlu dış borç yenileme oranı reel sektörün finansal görünümünü güçlendirmektedir" açıklamasına yer verildi.

"Tüketici kredilerinin mevcut eğilimi, 2014 yılında cari dengede belirgin bir iyileşme olacağına işaret etmekte"

Raporda, gerek hanehalkı gerekse reel sektör varlıklarında en dikkati çekici gelişmenin, mevduatlarda YP varlık tercihinin ön plana çıkmış olması olduğu belirtilerek, gerçek kişilere ait YP mevduatlardaki büyümenin ağırlıklı olarak büyük montanlı hesaplardan kaynaklandığı ve hanehalkının genel tasarruf eğilimini yansıtmadığı ifade edildi.

Ayrıca, YP tasarruf mevduatındaki artışta, 2013 yılı ikinci yarısından itibaren artmaya başlayan para takası işlemlerinin önemli bir etkisinin bulunduğu, söz konusu etki hariç bırakıldığında TL'den YP'ye mevduat geçişinin daha sınırlı olduğu değerlendirilen raporda, gerçek kişilerle olduğu gibi tüzel kişilerle yapılan para takaslarında da artış yaşandığı belirtildi.

Raporda, şunlar ifade edildi:

"Gerek ulusal gerekse uluslararası gelişmeler dikkate alınarak bankacılık sektörünün taşımakta olduğu riskler değerlendirildiğinde, 2014 yılı ilk yarısı itibarıyla genel kredi kalitesinde kayda değer bir değişimin yaşanmadığı, olası likidite şoklarına karşı sektörün yeterli likidite tamponuna sahip olduğu ve faiz riskine olan duyarlılığın da azalmakta olduğu değerlendirilmektedir.

2008 küresel krizinde yaşanan dalgalanmalar esas alınarak oluşturulan makro senaryo analizi sonucunda, sektörün tahsili gecikmiş alacak (TGA) oranında ve sermaye yeterliliğinde yaşanabilecek bozulmanın sınırlı olacağı ve sektör sermaye yeterliliğinin yasal rasyonun üzerinde kalmaya devam edeceği görülmüştür."

Türkiye'nin finansal istikrarına ilişkin yapılan değerlendirmelerde son altı aylık süreçte, küresel ekonomideki olumlu yönde gelişmenin sınırlı olduğu ve küresel piyasalardaki iyileşmenin görece daha güçlü olduğu ifade edilen raporda, "Aynı dönemde yurt içi göstergelerden kamu kesimi ve yurt içi ekonomideki gelişmeler finansal istikrara olumlu yönde katkı sağlamıştır. Diğer taraftan, özellikle yurt içi piyasalardaki dalgalı seyir ve cari açığın yüksek seyretmesi yılın ilk çeyreğinde finansal istikrara olumsuz etki yapmıştır. Bununla birlikte, tüketici kredilerinin mevcut eğilimi, 2014 yılında cari dengede belirgin bir iyileşme olacağına işaret etmektedir" denildi.

- İstanbul