Artık Çifte Ceza Yok

Anayasa Mahkemesi'nin, sahibi olmadığı aracı kullanan sürücüye verilen cezanın aynı miktarının, araç tescil plakası için de düzenlenmesine ilişkin kanun hükmünü iptaline ilişkin kararının gerekçesi Resmi Gazete'de yayımlandı.

Söke 1. Sulh Ceza Mahkemesi, baktığı bir davada, sahibi olmadığı aracı kullanan sürücüye verilen cezanın tescil plakası için de düzenlenmesini Anayasa'ya aykırı buldu. Yerel mahkeme, Karayolları Trafik Kanunu'nun 36. maddesinin 4262 sayılı Kanun'un 4. maddesiyle yeniden düzenlenen üçüncü fıkrasının, "Sürücü aynı zamanda araç sahibi değilse ayrıca tescil plakasına da aynı miktar için ceza tutanağı düzenlenir" biçimindeki 4. cümlesinin iptaline karar verilmesi istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.

Davayı esastan görüşen Yüksek Mahkeme, düzenlemeyi iptal etmişti.

Yüksek Mahkeme'nin gerekçesinde, Anayasa Mahkemesi'nin yerleşik içtihatlarında da belirtildiği üzere, Anayasa'ya göre ceza sorumluluğunun şahsi olduğu vurgulandı.

Ceza sorumluluğunun şahsiliğinin, ceza hukukunun temel kurallarından olduğu vurgulanan gerekçede, cezaların şahsiliğinin, bir kimsenin işlemediği bir fiilden dolayı cezalandırılmamasını amaçladığı kaydedildi.

İdari para cezalarının da bu ilkelere tabi olduğu ifade edilen gerekçede, kişinin, sahibi olduğu aracının başkası tarafından sürücü belgesiz olarak kullanıldığı konusunda bilgi sahibi olmasa dahi iptali istenen söz konusu hüküm uyarınca cezaya muhatap olduğu belirtildi.

Alınan her türlü önlem ve tedbire rağmen bir kişinin aracının sürücü belgesi sahibi olmayan bir hırsız tarafından çalınması ve hırsızın yakalanması durumunda bile suçun mağduru olan araç sahibine de bu hüküm uyarınca para cezası verilmek zorunda kalınacağı örneği verilen gerekçede, kanun metninden de açıkça anlaşılacağı üzere, araç sahibine ceza verilmesi için herhangi bir kusurunun olması şartı aranmadığı, kişinin sadece araç sahibi olmasının ceza alması için yeterli görüldüğü kaydedildi.

Gerekçede, sonuç olarak iptali istenen kanun hükmü uyarınca, bir kimsenin icrai veya ihmali herhangi bir hareketi olmasa veya tespit edilemese dahi sadece araç sahibi olmasından dolayı başkasının bir fiili nedeniyle ceza almasının söz konusu olduğu ifade edilerek, bu düzenlemenin Anayasa'ya aykırı olduğu sonucuna varıldığı belirtildi.

Muhabir: Aylin Sırıklı Dal

Yayıncı: Tolga Özgenç - ANKARA