Çözüm Süreci, Hak İhlallerini Düşürdü

Çözüm süreciyle birlikte bölgede hak ihlalleri konusunda yaşanan olumlu gelişmeler İnsan Hakları Derneği'nin (İHD) Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2013 yılı İnsan Hakları İhlalleri Raporu'na yansıdı. Raporda, 2013 yılında hak ihlallerinde düşüş olduğu bildirildi.

İHD Genel Başkan Yardımcısı Serdar Çelebi ve Diyarbakır Şube Başkanı Raci Bilici, şube binasında İHD'nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2013 yılı İnsan Hakları İhlalleri Raporu'nu açıkladı.

Çelebi, 2013 yılında hak ihlalleri konusunda önceki yıllara oranla düşüşler yaşandığını, ancak sorunların çözülmesi konusunda gerekli adımların atılmamasından kaynaklı bazı hak ihlallerinde ise artışların gözlendiğini belirtti.

Geçen yılın başında silahlı çatışmalardan kaynaklı yaşamını yitiren 29 kişi dışında yaşam hakkı ihlalinin olmamasının önemli bir gelişme olduğunu vurgulayan Çelebi, bu gelişmenin çatışmasızlık sürecinin bir ürünü olduğunu kaydetti.

Cezaevlerinde 550'ye yakın tutuklu ve hükümlünün ağır hasta olduğunu bildiren Çelebi, geçmişte yaşanan kirliliklerin ortaya çıkması için Hakikatleri Araştırma ve Adalet Komisyonunun kurulması gerektiğini savundu.

Hak ihlallerindeki azalmanın çözüm sürecinden kaynaklandığını ifade eden Çelebi, şöyle konuştu:

"Azalmanın temel sebebi, Türkiye'deki demokratikleşmeden değil barış umudu ile sağlanan çatışmasızlık ortamından kaynaklanıyor. Çözüm süreciyle birlikte demokratikleşme ve hukukun üstünlüğünü sağlayıcı tek bir yasal düzenleme yapılmış değildir. Demokratikleşmenin hayata geçirilebilmesi ve hak ihlallerinin son bulması için demokratik, katılımcı sivil bir anayasanın yapılması, anti demokratik yasaların değiştirilmesi ve yasaları uygulayacak tarafsız ve bağımsız bir yargı mekanizmasının oluşturulması gerekmektedir."

Bölgenin yıllar boyunca çatışmalı ortamın büyük yıkımlarını yaşadığını anımsatan Çelebi, bölge halkının artık acı ve gözyaşı görmek istemediğini aktardı.

Rapora yansıyan hak ihlallerindeki düşüşün sevindirici olduğunu dile getiren Çelebi, "2013 yılında azalan hak ihlallerinin tamamen son bulması ve çözüm sürecinin başarıya ulaşması için başta hükümet olmak üzere toplumun tüm kesimleri üzerine düşenleri yapmalıdır" değerlendirmesinde bulundu.

İHD Şube Başkanı Bilici de bölgede çatışmadan kaynaklı ölüm olayının yok denecek kadar az olduğunu belirterek, raporun detayları hakkında şunları söyledi:

"2012 yılında mayın patlaması sonucu 12, geçen yıl ise 4 kişi hayatını kaybetti. 2012 yılında bin 475 kişi, geçen yıl ise 364 kişi tutuklandı. 2013 yılı rakamları 2007 yılından sonra en iyi rakamdır. 2012 yılında 4 bin 318 gözaltı var, geçen yıl bin 352'ye düştü. Bunlar sevindiricidir. Umarım daha da iyiye gider."