Libya'da Siyasi Uzlaşı Arayışları

CENEVRE (AA) – Libya'daki rakip siyasi gruplar, çatışmalara son vermek ve ulusal mutabakat hükümeti oluşturmak amacıyla bugün Cenevre'de aynı masa etrafında bir araya geldi.

Birleşmiş Milletler (BM) ara buluculuğunda yaklaşık sekiz aydır süren görüşmeleri geçen ay boykot eden Trablus merkezli Milli Genel Kongre (MGK), anlaşma taslağında çekincelerinin dikkate alınması koşuluyla yeniden müzakerelere döndü.

BM Libya Özel Temsilcisi Bernardino Leon, bugün MGK ve ona rakip olan Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi heyetleriyle ayrı ayrı yaptığı görüşmelerin ardından, öğleden sonra heyetleri aynı masada buluşturdu. BM Cenevre Ofisi'ndeki görüşme öncesinde basın mensuplarının salondan görüntü almasına izin verilirken, taraflar herhangi bir açıklama yapmadı.

BM kaynakları, Leon'un taraflardan ulusal mutabakat hükümeti üzerinde müzakerelere geçmelerini beklediğini, toplantıda bu kapsamda görüş alışverişinde bulunacağını kaydetti.

BM tarafından hazırlanan siyasi çözüm taslağı, 12 Temmuz'da Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi tarafından paraflanmış, "Libya Siyasi Anlaşması" başlıklı belge, MGK tarafından ise eleştirilmişti.

Leon, Cenevre görüşmelerinin ilk gününde, dün yaptığı açıklamada, MGK'nın tereddütlerinin, gelecek günler içinde anlaşmanın eklerinin müzakeresi sırasında dikkate alınacağı mesajını vermişti.

Libya Siyasi Anlaşması, ülkedeki çatışmalara ve krize çözüm bulmak amacıyla bir ulusal mutabakat hükümeti kurulmasını, Trablus ve Tobruk yönetimlerinin konsensüsüne dayalı işleyecek bir siyasi çözüm süreci öngörüyor.

Anlaşma, geçiş sürecinde Tobruk'taki Temsilciler Meclisi'ni asıl yasama organı olarak kabul ederken, Trablus'taki parlamento üyelerinin ağırlıklı olarak temsil edileceği bir "Yüksek Devlet Konseyi" kurulmasını içeriyor.

Geçiş sürecine ilişkin somut ve belirleyici düzenlemelerin, anlaşmanın henüz müzakere edilmeyen eklerinde, gelecek günlerde karara bağlanması planlanıyor. Bu düzenlemelerin, toplam 5 ekte toplanması bekleniyor.

Libya Siyasi Anlaşması'nın 1 numaralı eki, Başbakan, yardımcıları ve hükümet üyelerinin isimlerini içerecek. 2 numaralı ekte, geçici milli mutabakat hükümetinin öncelikleri belirlenecek. 3 numaralı ek, yeni oluşturulacak Devlet Konseyinin üyelerinin seçimini düzenleyecek. 4 numaralı ekte, geçiş sürecine ilişkin anayasa değişikliklerine yer verilecek. 5 numaralı ek ise geçiş sürecinde milli varlıkların yönetimi ve mali konuları açıklığa kavuşturacak.

BM Özel Temsilcisi Leon dün yaptığı açıklamada, taraflar arasında bir an önce doğrudan görüşmelere geçmeyi hedeflediklerini, üç hafta içinde nihai anlaşmaya ulaşmayı amaçladıklarını kaydetmişti.

Libya'da 17 Şubat 2011'de gerçekleşen devrimin ardından ülkede siyasi istikrarsızlık ve rakip grupların arasında çatışmalar baş göstermiş, geçen yıl emekli General Hafter'in başlattığı darbe girişimi, Trablus'taki merkezi yönetim tarafından engellenmişti.

Ülkede son bir yıldır, biri Tobruk'ta (Temsilciler Meclisi) diğeri Trablus'ta (Milli Genel Kongre) olmak üzere iki meclis ve rakip yönetim bulunuyor.

Başkent'teki Milli Genel Kongre'nin desteklediği Libya Şafağı (Fecr-i Libya) koalisyonu ile Tobruk Temsilciler Meclisi'nin destek verdiği Hafter'e bağlı "Onur Operasyonu" koalisyonu arasındaki çatışmalar, istikrarsızlığın derinleşmesi endişelerine yol açıyor.