Merkez Bankası Başkanı Başçı (2)

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (MB) Başkanı Erdem Başçı, "Büyümenin arkasında yatan temel dinamiklerin en önemlilerinden bir tanesi bence Türkiye'de kamu borcuyla ilgili olumlu gelişme" dedi.

Başçı, Şehitkamil Kültür Merkezi'nde düzenlenen "Para Politikaları" konferansında yaptığı konuşmada, yılın ilk 4 ayındaki portföy girişlerinin çok kuvvetli olduğunu belirtti.

Portföy girişinin mayıstan itibaren önce çıkış daha sonra yatay ve dalgalı bir seyir izlendiğini ifade eden Başçı, portföyde çok kuvvetli bir giriş beklemediklerini vurguladı.

"Portföy yatırımları hiç olmazsa Türkiye bu cari açığı finanse edebilir mi" sorusunun cevabının "evet" olduğunu söyleyen Başçı, "Banka, banka dışı borçlanma ve doğrudan yatırımlar cari açığı finanse etmeye yetiyor. Cari açık önümüzdeki yıl biraz daha azalacağı için biz bunu finanse edebileceğiz" dedi.

Başçı, son verilere göre ihracatın oldukça ümit verdiğini, aralık ayındaki öncü verilere bakıldığında da kasım ayındaki başarının devam edeceğinin işaret edildiğini dile getirdi.

İhracatta İspanya ve İngiltere'nin öne çıktığını aktaran Başçı, "İngiltere'ye son 3 ayda yapılan ihracat geçen yıla göre yüzde 15, İspanya'ya ise yüzde 18'in üzerine çıktı. Yaptığımız iktisadi yönelim anketinde de ihracatta gelecek üç ay olumlu görünüyor" diye konuştu.

İç piyasadaki gidişin de iyi olduğuna dikkati çeken Başçı, şöyle konuştu:

"Talep kademeli şekilde artıyor. 'Gelecek üç ayda ihracatta ne sipariş bekliyorsunuz' sorusunun cevabı olumlu. Dolayısıyla aralık, ocak, şubattan ihracat açısından ümitli olabiliriz. Herhangi öngörmediğimiz ciddi bir problem olmadığı sürece ihracatımız artmaya devam edecek gibi görünüyor. ABD Merkez Bankasının mayıs ayındaki sinyallerinden sonra dünyada gelişmekte olan ülkelerin pek çoğunda faiz ve döviz oranlarında bir miktar artış gözlendi. Cari açık veren ve parası değer kaybeden ülkeler arasında Türkiye'nin nispi durumu daha orta bir yerde."

Sermaye yatırımlarındaki en ufak bir yön değişikliğinin tekrar TL'nin değeri artırıp, dövizi düşürebileceğine işaret eden Başçı, "Dövizin değer kaybetme ihtimali daha zayıf. Çok anormal şeyler, birtakım gelişmeler olacak ki... Dolar veya avroda daha fazla anormal bir değer kaybı beklemiyoruz" ifadelerini kullandı.

- Merkez Bankasının rezervi

Başçı, döviz rezervlerinde yaz mevsiminde azalma olduğunu, şu anda ise satışları düşük gerçekleştirdiklerini belirtti.

Rezerv biriktirmeye bir süre devam ettiklerini anlatan Başçı, şöyle devam etti:

"Şu anda Merkez Bankasının altın dahil toplam rezervleri 135 milyar doların üzerinde. Bunun 21 milyar dolar kadarı altın, kalan kısmı da döviz. Bunların hepsi likit, hepsi anında nakde çevrilebilir. İhtiyaç olursa gerek bankacılık sektörümüzün kullanımına gerekse döviz satış ihaleleri yoluyla sektörün ihtiyaçlarını karşılamakta kullanılabilir. En yoğun döviz satışını temmuzda yaptık. Son aylarda aylık 1 ila 2 milyar dolar arasında bir tempoda satış gerçekleştirdik. Bu yılın tamamında ihracatçılarımızdan 13 milyar dolar civarında döviz satın almış olacağımızı tahmin ediyoruz. Gelecek yıl bunun biraz üzerinde olabilir. Rezervlerimizi bu açıdan dikkatli kullanıyoruz. Prensip olarak sakin dönemlerde daha düzenli döviz satışı yapıyoruz."

- "Kamu borç yükü aşağıya iniyor"

Geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 4,4 büyüme yaşandığını anımsatan Başçı, net ihracatın büyümeye olumlu katkı vermeye başladığını ancak bir önceki yılın aynı dönemindeki gibi katkının henüz artı bölgeye geçmediğini dile getirdi.

Dünyada gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde çok kuvvetli olmayan büyüme olduğunu, önümüzdeki yıl biraz daha artmasının beklendiğini ifade eden Başçı, şunları söyledi:

"Büyümenin arkasında yatan temel dinamiklerin en önemlilerinden bir tanesi bence Türkiye'de kamu borcuyla ilgili olumlu gelişme. Yıllardan beri Türkiye'de kamu borç yükü azalıyor. 2001'deki krizden sonra o trendle kamu borç yükü azalıyor. Bu yıl yüzde 35 bekleniyor. Dolayısıyla kamu borç yükü aşağı iniyor. Bu çok önemli. Çünkü Avrupa'da bir çok ülkede halen bu yukarıya doğru çıkmaya devam ediyor. Avrupa'da bütçe açıkları halen kontrol altına alınabilmiş değil."

Başçı, ABD ve İngiltere'de işsizlik oranının düştüğünü, avro bölgesinde ise yükseldiğini belirtti.

ABD'de son açıklanan istihdam verilerine göre işsizlik oranının yüzde 7'ye kadar düştüğünü ifade eden Başçı, "Bu yönüyle 'ABD'de işsizlik düşerse para basma hızını azaltacak korkusu' var. Bunun etkisi 10 dakika sürdü. Döviz kurları, faiz oranları biraz yükseldi. Bizim mayıs ayından itibaren aldığımız en güzel haber bu. Piyasa yavaş yavaş artık fiyatlama işini doğru yapmaya başlıyorlar. Diyorlar ki 'ABD ayrı diğer ülkeler ayrı'. Bunu biz aylardır söylüyorduk. Ama piyasaların bu noktaya gelmesi güzel" şeklinde konuştu.