Ne Zaman Pazar Yerine Gitsem O Günü Hatırlıyorum"

DEJAN MAKSIMOVİC - Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'daki Markale pazar yerinde 1994 yılında yaşanan, 68 kişinin hayatını kaybettiği katliamda ayağından yaralanan Abid Kocevic, o günü aklından çıkaramıyor.

Bosna'daki savaşın sürdüğü 1994 yılının 5 Şubat günü, Sırp mevzilerinden atılan havan topunun Markale pazar yerine isabet etmesi sonucunda 68 sivil yaşamını yitirmiş, 144 kişi yaralanmıştı.

Katliamın yıl dönümü arifesinde AA muhabirine o gün yaşadıklarını anlatan Kocevic, aradan çeyrek asra yakın bir zaman geçmesine rağmen ne zaman pazar yerine gelse katliamın yaşandığı ve yaralandığı o günü hatırladığını söyledi.

Bugün 84 yaşında olan Kocevic, katliamın yaşandığı gün pazar yerine tesadüfen geldiğini belirterek, "İşim dolayısıyla yakındaydım. Tam eve gidecekken eşimin biber almamı söylediğini hatırladım ve pazar yerine gittim." dedi.

Günün, savaş koşulları göz önüne alındığında sakin olduğunu anlatan Kocevic, "İnsanlar ihtiyaçlarını karşılamak için pazar yerine gelmişti. Birden patlama sesi duyuldu. Herkes korku içinde kaçışmaya başladı." diye konuştu.

Kocevic, patlamanın gerçekleştiği yerden sadece 4-5 metre uzaklıkta olduğunu dile getirerek, "Hayatımı kurtaran da bu oldu. Biraz daha uzakta olsaydım şarapnel parçaları başıma isabet edecekti. Alçaktan gelen şarapnellerden biri ayağıma isabet etti." ifadesini kullandı.

Saraybosna'ya 1998 yılında yeniden döndü

Yaralandıktan sonra tedavi için Almanya'nın Frankfurt şehri yakınlarındaki bir hastaneye götürüldüğünü anlatan Kocevic, savaşın ardından eşi ve iki torunuyla taşındığı İngiltere'de iyi yaşam koşullarına sahip olmasına rağmen "insanlarını özlediği için" 1998 yılında yeniden Saraybosna'ya döndüğünü kaydetti.

Aradan geçen 24 yıla rağmen Markale pazar yerine her geldiğinde 5 Şubat 1994 günü yaşadığı hatıralarla yüzleştiğini söyleyen Kocevic, "O gün gördüklerim gözümün önünde canlanıyor. İnsanların bağırsaklarının dışarı çıktığını gördüm." dedi.

Kocevic, insanların birbirlerinden nefret etmek yerine hoşgörülü davranmaları gerektiğini vurgulayarak, savaşta yaşananlara rağmen kendisi için tüm insanların aynı olduğunu belirtti.

İnsanları sadece "iyi" ve "kötü" olarak sınıflandırdığını aktaran Kocevic, "Kimsenin adıyla, diniyle, ırkıyla ilgilenmiyorum. İnsanları asla inançlarına göre ayırmadım. Beni ilgilendiren onların nasıl insanlar oldukları." dedi.

Kocevic, farklı dinlerden ve milletlerden yakın arkadaşları olduğunu dile getirerek, "İnsanların birbirlerinden nefret edecek duruma nasıl geldiklerini anlayamıyorum." ifadelerini kullandı.

Markale'de iki kez katliam oldu

Markale pazar yerinde 68 kişinin hayatını kaybettiği ilk katliamın yanında 28 Ağustos 1995 tarihinde ikinci bir katliam daha yaşandı. Sırp birliklerince gerçekleştirilen bu ikinci katliamda da 43 kişi yaşamını yitirdi, 75 kişi yaralandı.

Bosna'daki savaş sırasında, 44 ay boyunca kuşatma altında tutulan başkent Saraybosna'da, bin 601'i çocuk 11 bin 541 kişi öldürüldü.