Suriyeli Muhalifler Konferansı Sona Erdi

Mısır'da yapılan Suriyeli Muhalifler Konferansı'nın sonuç deklarasyonunda, "Suriye'deki değişimin Suriyeliler'in iradesiyle gerçekleşebileceği" belirtilerek, "Rejimin varlığı, Suriyeliler'in kuracağı özgür ve demokratik devletin önünde bir engel teşkil etmektedir" denildi.

Konferansın ardından yayımlanan 3 temel maddeden oluşan sonuç deklarasyonunun birinci maddesinde, "hakim yönetimin düşürülmesi" başlığıyla yer alan bölümde, şu ifadelere yer verildi:

"Bağımsızlık ve onur adına Suriyeliler'in çekmiş oldukları ızdırap ve sundukları özverilere karşın vefakarlık ancak var olan rejimin asıl temsilcilerinin düşürülmesi ile gerçekleşir. Rejimin varlığı, Suriyeliler'in kuracağı özgür ve demokratik devletin önünde bir engel teşkil etmektedir. Suriye'de çözüm Beşşar Esed'in ve rejimin düşürülmesi, Suriyelileri katleden yöneticilerin hesaba çekilmesi ile başlıyor."

Aynı maddede ayrıca "Suriye'deki değişimi Suriyelilerin iradesi gerçekleştirebilir. Suriye'deki istikrar, egemenlik ve bütünlüğün korunması için etkin uluslararası ve Arap desteği yoğun olarak sağlanmalıdır. Suriye'de sivillerin korunması için bağlayıcı bir mekanizmanın oluşturulması gerekmektedir" denilerek Özgür Suriye Ordusu ve ülkedeki devrimsel eylemlere destek vurgulandı.

-Suriye Meclisi, Baas Partisi ve Suriye Hükümeti lağvedilecek-

"Geçiş Süreci" başlığıyla ilan edilen deklarasyonun ikinci maddesinde ise

"Geçiş süreci, Beşşar Esed ve rejimin temellerinin düşmesi ile başlayıp, sürekli ve yeni bir anayasanın kurulması ve bağımsız bir yasama meclisinin seçilmesi ile son bulur. Beşşar Esed'in düşmesi ile birlikte hükümet görevden alınır ve şu an bulunan Halk Meclisi lağvedilerek, devrimci ve siyasal muhalefet arasında uzlaşma sonucunda geçici bir hükümet oluşturulur. Geçici hükümetin göreve gelmesi ile birlikte Baas Partisi ve ona bağlı tüm kurumlar feshedilir. Tüm mallarına el konularak devlete iade edilir" denildi.

Söz konusu maddede, Şam'da tüm kesimlerin katılımlı bir konferans düzenlenmesi öngörülürken, geçiş döneminde kurulacak geçici hükümette, şaibeli hiçbir ismin yer almayacağı ilan edildi.

İkinci maddede ayrıca geçiş hükümetinin ülkeyi idare edeceği ve yaraları sarma görevi bulunduğu belirtilerek kurulacak geçiş hükümetinin yasama yetkisinin bulunacağı ifade edildi.

"Geçici hükümetin kurulmasından en geç bir yıl sonra kurucu meclis seçimlerinin yapılması, parlamento seçimlerinden 6 ay sonra da anayasanın oluşturularak referanduma sunulması, özgür ve demokratik meclis seçimlerinin ardından geçici hükümetin feshi ve meclisteki çoğunluğa dayalı bir hükümet kurulması"na da deklarasyonun ikinci maddesinde yer verildi.

-Esed ordusunun suça karışmamış üyeleri kabul edilecek-

Deklarasyonun ikinci maddesinde "Güvenlik" alt başlığı ile yayınlanan bentte ise "Beşşar Esed ordusunun düşmesinden itibaren, Esed ordusunda yer almış fakat suça karışmamış askerler ile Özgür Suriye ordusu ve silahlı direnişçiler arasında bir ateşkes protokolü imzalanır ve bu protokol gereği ordu, kışlalarına döner. Bu şekilde milli barış ve güvenlik sağlanır. Esed ordusunun suça karışmamış mensupları ile Özgür Suriye ordusu ve direniş grupları arasında yapılacak protokol icap ederse BM'nin gözetiminde gerçekleşir" denildi.

Suriye'de hükümete bağlı Şebbiha güçlerinin dağıtılarak, silahlarının alınmasını ön gören ikinci maddede, sivil unsurların silahlarının tamamen toplanması gerektiğine vurgu yapılarak, isteyen sivillerin orduya katılmasına imkan tanındı.

-Adaletli geçiş dönemi sağlanacak-

Suriyeli 250 muhalif temsilcinin katıldığı Suriyeli Muhalifler Konferansı'nın sonuç deklarasyonun üçüncü maddesi ise "Adaletli Geçiş" adı altında açıklandı.

Söz konusu maddeye göre, misakımilli esaslarından yola çıkılarak geçici yasama organı kontrolünde, ulusal barış ve genel muhasebe kurumlarının oluşturulacağı kaydedildi.

"Kötü muamele ve insan haklarına aykırı sistematik saldırılara uğrayan kurbanların tamamı için adaletin gerçekleştirilmesi gerektiği ve söz konusu eylemleri gerçekleştiren görevlilerin mahkeme edilmesinin zaruri olduğunu" ifade eden üçüncü maddede, olaylar ile ilgili belgelerin yayımlanmasında da şeffaflık ilkesinin gerçekleştirilmesini istendi.

Suriyelilerin devlete güveninin tekrar kazandırılması ve geçiş döneminde şiddet olaylarının yaşanmaması için şeffaf bir hesap sorma mekanizması oluşturulması gerektiği de yine üçüncü maddede yer aldı.

Ayrıca ülkedeki şiddet kurbanlarına psikolojik destek sözü verilirken,

"Esed yönetiminin gitmesinin ardından gerçekleri araştırma komisyonu kurulur ve bu komisyon, rejimin işlediği suçların araştırılmasını üstlenerek sorumluları yargıya sevk eder. Bu sürece eski rejim üyesi herkes dahildir. Esed rejiminin üst düzey yetkilileri ile askerleri de bu sürece dahildir" ifadesi yer aldı.

Muhabir: Mehmet Kemal Firik - Hamdi Yıldız

Yayıncı: Sebahattin Metin/ İbrahim Uyar - KAHİRE