Tireli Üreticiye 'Elektrik' Darbesi

ERCAN ÇELİK

İzmir'in en önemli tarım merkezlerinden Tire'de sulama sezonu başlarken artan elektrik maliyetleri üreticiyi zora soktu. Son bir yılda gübre, tohum ve yeme yüzde 300-400'e yakın zam geldiğini belirten Tire Ziraat Odası Başkanı Halil İbişoğlu, "Sulama sezonu, kuraklık nedeniyle bir ay erken başladı. Geçen yıl kilovatı 86 kuruş olan elektrik maliyeti, yaklaşık yüzde 125 artarak 1,86 TL oldu. Tüketici bir birim aldığı ürünü yarın markette belki de beş birime alamayacak" dedi. Tire Karateke Köyü Sulama Kooperatifi Başkanı Erkan Tutkaç geçen yıl 1,30 TL olan suyun ton fiyatını 3 liraya çıkardıklarını açıklarken üretici Raşit Acaroğlu ise "50 senedir çiftçilik yapıyorum. Bu sene çok ağır bir bedel ödüyoruz" diye konuştu.

Tire Ziraat Odası Başkanı Halil İbişoğlu, elektriğe yapılan zamlarla tarımsal sulamanın durma noktasına geleceğini vurguladı. ANKA Haber Ajansı'na konuşan İbişoğlu, çiftçinin omuzundaki tohum, gübre ve mazot yükünün sulamadaki yüksek elektrik maliyetleri ile katlandığını belirterek şunları söyledi:

"Son bir yılda gübre, tohum ve hayvan yemine yüzde 300-400 oranında zam geldi. Kışın yağışlarımız güzel oldu ancak nisan ayı çok kurak geçiyor. Çiftçimiz tarlaya tohumu koydu ve artık sulama mevsimi başladı. Önceki yıllara göre yaklaşık bir ay önceden sulama yapmaya başladık. Çiftçi tohumunu kredi kartı veya veresiye ile bir şekilde aldı. Gübreyi, dekara 30 kilo atacağına 15 kilo attı. Şimdi sıra ürünlerin sulanmasına geldi. Sulamada enerji maliyetleri çok yükseldi. Elimizde fatura var. Geçen yıl kilovatı 86 kuruş olan elektrik maliyeti, yaklaşık yüzde 125 artarak 1,86 TL oldu. Elektrik şirketi faturayı bir ay ödemediğin zaman elektriği kesiyor. Kestikten sonra bu elektriği açtırmak için para topladın, buldun derken geçen zamanda tarladaki ürün zaten ölmüş oluyor. Bizim buradaki en büyük korkumuz enerji fiyatlarında. Yaklaşık 45 gün önce son başbakanımız Binali Yıldırım ile görüştük. Bu konuları kendisine anlattık. Çözüm bekliyoruz. Biz, dekarda 25 TL mazot gübre desteği istemiyoruz. Biz, pirim istemiyoruz. Biz, elektrik, akaryakıt, yem ve gübrelerde destek bekliyoruz. Bizim hükümetimizden, devletimizden beklentimiz budur. Eğer bu destekler yapılmazsa ürün verimlerinde çok ciddi kayıplar olacak. Bu sadece çiftçinin kaybı değil, ülke ekonomisinin kaybı olacaktır."

"SULAMADA KULLANILAN ENERJİDE İNDİRİM YAPILMALI"

Yaşadıkları sıkıntıları tarladaki su kuyusunun başında anlatan İbişoğlu, şöyle devam etti:

"Bu üretimin devam etmesi için desteklerin derhal verilmesi lazım. Eğer verilmezse tek zarar görecek olan üretici değil. Bundan tüketici de zarar görecek. Tüketici bugün bir birim aldığı ürünü yarın markette belki de beş birime alamayacak. Özellikle sulama mevsiminde sulamada kullanılan enerjide ciddi bir şekilde indirim yapılması gerekiyor. "

"SUYUN TON FİYATI YAKLAŞIK 3 KAT ARTTI"

Tire Karateke Köyü Sulama Kooperatifi Başkanı Erkan Tutkaç da artan enerji maliyetleri nedeniyle tarımsal sulamada kullanılan suyun ton fiyatının geçen yıla oranla 3 kat zamlandığını söyledi. Geçen yıl 1,30 TL'ye verilen suyun ton fiyatının bu yıl 3 TL'ye verildiğini belirten Tutkaç, şöyle konuştu:

"Maalesef bu yıl yağmurlar erken kesildi, sulama da erken başladı. Suyun tonunu 3 TL'den aşağı veremeyeceğiz. Zaten 3 TL yaparsak da kafa kafaya denk gelecek. Bu maliyetlerle ucuz olması imkansız. Hem mazotun hem de gübrenin pahalı olması, üzerine de elektrik fiyatları, ürünlerin daha ucuza yenmesini imkansız kılıyor. Devletimizden sadece tarımsal sulamalardaki elektrik fiyatlarını yarı yarıya düşürmesini istiyoruz. Ancak bu şekilde bu ürünlerin fiyatı düşer. Ancak bu şekilde tüketici düşük fiyata mal temin edebilir."

"YERALTI SULARIMIZ AZALDI"

Havaların ısınması ve yağışların azalması ile elektrikli sulama sistemlerini çalıştırmaya başlayan üreticiler de artan maliyetlerden şikayet etti. Üretici Bilal Akar, "Gübre fiyatı aşırı arttı. Elektrik yüzde 130'a kadar zam gördü. Sularımız öylesine… Zaten yeraltı sularımız azaldı. Elektrik de çok çekiyor. Bu sene bu çiftçi nasıl üretecek bilmiyoruz. Üretici bitmek üzere. Üretici biterse tarım biter. Tarım biterse ülke biter. Devletimizden çok şey istemiyoruz. Sadece tarıma biraz destek çıksınlar. Mazot ve elektrik fiyatlarında destekleme yapsınlar" dedi.

"BİBER EKTİM, ZARAR ETTİM, AĞIR BEDEL ÖDÜYORUZ"

Üretici Raşit Acaroğlu ise şunları söyledi:

"Biz, aşağı yukarı 50 senedir çiftçilik yapmaktayız. Bu sene çok ağır bir bedel ödüyoruz. Yetiştireceğimiz ürünlerin bize ne kazandıracağı, ne kadar zarar edeceğimiz belli değil. Devletimizden tek istediğimiz, bütün girdileri en azından yarı yarıya düşürmesidir. Köylü en azından başa baş kurtarsın. Yahut üç beş kuruş para kazansın. Geçen yıl biber ektim, zarar ettim. Ne dikersek dikelim maliyetleri karşılamıyor. Bu aslında iki yıldır böyle ama bu yıl durum daha da kötü."