Nesillerdir Taşa Şekil Veriyorlar

Şanlıurfa'nın Siverek ilçesinde dede mirası taş ustalığı yapan Mahmut Selaniş, mesleğini oğluyla birlikte yaşatmaya çalışıyor.

Karacadağ bölgesinin yakınlarındaki ilçede sağlam ve dayanaklı olduğu için yapıların büyük bölümü bazalt taşlarından yapılıyor. İlçede 30 yıl önceye kadar taş ustalarına ihtiyaç duyulurken teknolojinin gelişmesiyle ve yapılarda beton ve tuğla tercih edilmesiyle taş ustalığı mesleği yok olmaya yüz tuttu. Çok az sayıda kalan taş ustaları, zor şartlarda mesleklerini sürdürmeye çalışıyor.

Karakoyun Mahallesi'nde dede mesleği taş ustalığını 35 yıldır yapan Mahmut Selaniş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, taş ustalığını bir asır önce dedesi Zülfikar Selaniş'in bölgede tanınan Ermeni asılı taş ustası Kalos'tan öğrendiğini söyledi.

Dede mirası sanatı babası Hasan Selaniş'in yanında 8 yaşındayken öğrenmeye başladığını anlatan 48 yaşındaki Selaniş, bölgedeki birçok tarihi yapının restorasyon çalışmasında görev aldığını; 1926 yılında yapılan ve bir dönem vilayet binası olarak kullanılan, daha sonra ise Siverek Kaymakamlığı olan binanın ailesi tarafından yapıldığını ifade etti.

Selaniş, mesleğinin yok olmaması için oğlu 23 yaşındaki Sedat Selaniş'i yanında çalıştırdığını anlatarak yıllar önce evlerde taş kullanıldığı için işlerinin çok iyi olduğunu fakat zamanla tercihlerin değişmesiyle işlerinin bozulduğunu ifade etti.

Meslekte sabrın çok önemli olduğunu belirten Selaniş, "Taşlara şekil veriyorum. Ailem bu mesleği bir asırdır yapıyor. Ben de mesleğin devam etmesi için oğluma öğretim. 12 yıldır yanımda çalışıyor. Tonlarca ağırlıktaki taşları şekil vermek çok zor, bunun geleneksel yöntemelerle yapıyorum. Çoğu işimi el işiyle yapıyorum ara sıra taşı kesmek için makinelerden yararlanıyorum. Önceden makineler yokken çivi vardı. Biz de çivi ile taşları keserdik. Özellikle nahit taşlarına o çivilerle şekil veriyorduk. Bunu dedemden öğrendim. Dedem balyozla taşı ikiye bölerdi. Ben de şimdi aynı şekilde bölüyorum. 5 metrelik taşları kesip çıkarıyorum. Taşlardan çeşme, mangal, kürsü, kılıç ve bayrak gibi süs eşyalarını yapıyorum. Bunun yanında sipariş üzerine 5 metrelik Türk Bayrağı Siverek T Tipi Kapalı Cezaevi için çeşme ve belediye için ise kayadan halk kürsüsü yaptım." diye konuştu.

Mesleğin kaybolmaması için destek bekliyor

İmkan verilmesi takdirde mesleğini gençlere öğretmeye hazır olduğunu dile getiren Selaniş, "Bölgede bazalt taşı çok. Bir zaman herkes evini taştan yapardı. Son yıllarda kimse fazla tercih etmiyor. Bu da işimize olumsuz yansıdı. Ben de yapı yerine süs eşyaları yapmaya başladım. Taşlara şekil vererek sanatımı yapıyorum. Dört yıl önce bazalt taşından cumhurbaşkanlığı forsunu ve halk kürsüsü yaptım. Sanatın kaybolmaması ve yeni ustalar yetişsin diye devletimizden yardım bekliyorum." ifadelerini kullandı.

12 yıldır babasının yanında mesleği öğrenen Sedat Selaniş de taş ustalığının zor, bir o kadar da hassas bir meslek olduğunu belirtti.

Babasıyla tonlarca ağırlıktaki kayalara günlerce şekil verdiklerini aktaran Selaniş, "Dedem babama, babam da bu mesleği bana öğretiyor. Taş ustalığı ailemizin mesleği, nasip olursa ben de ileride çocuklarıma öğretmeyi düşünüyorum." dedi.