Türk folkloru ve halk müziği ustası Sadi Yaver Ataman eserleriyle yaşıyor - Son Dakika
Kültür Sanat

Türk folkloru ve halk müziği ustası Sadi Yaver Ataman eserleriyle yaşıyor

Yazar, müzikolog, folklor uzmanı, saha araştırmacısı, eğitimci ve devlet sanatçısı Sadi Yaver Ataman, vefatının 27. yılında anılıyor.

10.12.2021 13:01  Güncelleme: 14:22
Twitter'da Paylaş Facebook'da Paylaş WhatsApp'da Paylaş

Yazar, müzikolog, folklor uzmanı, saha araştırmacısı, eğitimci ve devlet sanatçısı Sadi Yaver Ataman, vefatının 27. yılında anılıyor.

"Anadolu halk sazları", "Bu toprağın sesi/toprak kokan-memleket havaları", "Okullar için halk müziği ve müsamere türküleri", "100 Türk halk oyunu", "Atatürk ve Türk musikisi" gibi 32 kitap yazan Ataman'ın "Kavakta Turna Sesi Var", "Kabe'nin dalları bölük bölüktür" ve "Bir giderim beş arkama bakarım" gibi onlarca türküsü hala çalınıp söyleniyor.

Sivaslı Aşık Veysel (Şatıroğlu), İnebolulu Sarı Recep (Güray) ve Bayram Aracı gibi halk müziğine kaynak olmuş değerleri bir dönem halk müziği yayınları yöneticiliğini yaptığı Ankara Radyosu vasıtasıyla topluma kazandıran Ataman, genç yazarlara, müzikologlara, folklor uzmanlarına, sanatçılara ve eğitimcilere ilham kaynağı olmaya devam ediyor.

Kurduğu ve şefliğini yaptığı "Memleket Havaları Saz ve Ses Birliği" ile halk müziğini ilk kez konser salonlarına taşıyan, Atatürk'ün huzurunda iki kez saz çalarak türkü okuyan Ataman, gün yüzüne çıkarılması ve aslına sadık kalınarak yaşatılması konusunda yaptığı önemli çalışmaları dolayısıyla Türk halk oyunlarının nesilden nesle geçmesini sağlıyor.

Bin civarında müzik ve folklor konularında makale ve tefrikaya imza atan Ataman, memleketi Karabük'ün tarihi evleriyle ünlü ilçesi Safranbolu'daki Kent Tarihi Müzesi'nde yer alan bazı eşyaları, eserleri ve fotoğrafları ile genç nesillere yol gösteriyor.

Ataman, her yıl 10 Aralık'ta düzenlenen törenle Safranbolu Şehir Mezarlığı'ndaki kabri başında anılıyor.

"Değerlerimizi unutmamamız lazım"

Sanatçı ile ilgili birçok kitabı bulunan araştırmacı yazar Aytekin Aytekin, AA muhabirine, Ataman'ın ülkeye büyük hizmetlerde bulunmuş bir halk bilimci olduğunu, hala basılmamış eserlerinin bulunduğunu söyledi.

Ataman'ın dönemin en ünlü derlemecisi olduğunu vurgulayan Aytekin, "Bütün Türkiye'yi dolaşmıştır. Türküleri ana kaynağından toplamıştır. Oğlu Adnan ile bunların notasını çıkartmak suretiyle 30'a yakın oyun havasını ve türküyü ulusumuza kazandırmıştır. Her ikisi de hem radyo hem de televizyonda yaptıkları programlarla yurt genelinde her bölgenin özelliklerini, gönül haritasını Türk izleyicisine aktaran, bire bir yerinden toplayan, düzelten, yaşamlarını bu folklor dediğimiz halk bilimine adamış kişilerdir." diye konuştu.

Aytekin, Ataman'ın Atatürk'ün huzurunda türkü okuduğunu aktararak, "Atatürk'ün Türk musikisi sevdalısı olması dolayısıyla huzura davet edilmiş. Orada iki tane Safranbolu parçası çalmış. Ulu Önder Atatürk olağanüstü mutlu olmuş. Atatürk bu iki parçayı dinledikten sonra özel bir halk müziği söylemesini istemiş. Bunu da başarılı bir şekilde icra eder. Yıllar sonra Atatürk, Ataman'la karşılaştığında ismiyle değil de istediği halk müziğinin sözlerini okuyarak seslenir ve hala onu mutlulukla belleğinde tuttuğunu, sanat ve sanatçıya verilen önemi, takdiri göstermiş bir devlet büyüğüdür. Büyüklerimizi, değerlerimizi unutmamamız lazım." ifadelerini kullandı.

Sadi Yaver Ataman

Sadi Yaver Ataman, 23 Nisan 1906'da babasının görevli bulunduğu Yanya'da dünyaya geldi.

İlk ve orta öğrenimini Safranbolu'da, liseyi İstanbul İstiklal Lisesinde tamamlayan Ataman, İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliğine kaydoldu fakat müzik tutkusu nedeniyle eğitimini yarıda bırakarak, o zamanki ismi Daru'l-Elhan olan İstanbul Konservatuvarına girdi.

Buradan 1930 yılında mezun olan Ataman, eğitim sürecinde Mehmet Fuad Köprülü'den dersler aldı. Ataman, 1930-1931'den itibaren müzik öğretmeni olarak devlet hizmetine girdi, 1938'de öğretmenlik görevinden kendi isteğiyle ayrıldı.

Ataman, 1938-1940 yıllarında Ankara Radyosu Halk Müziği yayınları yöneticiliğine getirildi. Bağımsız olarak 1940 yılında Karabük Belediye başkanlığına seçilen Ataman, Görsel Türkiye Ansiklopedisi ve Renkli Büyük Türkiye Ansiklopedisi gibi ansiklopedilerin, folklor ve halk müziği maddelerini yazdı. Milli ve Milletlerarası Folklor ve Türkoloji Kongreleri ile sempozyum, panel ve seminerlere bildirilerle katılan Ataman, 32 kitap yazdı.

Kültür ve Turizm Bakanlığınca 1991'de "devlet sanatçısı" unvanı verilen dört çocuk babası Sadi Yaver Ataman, 10 Aralık 1994'te İstanbul'da 88 yaşında hayatını kaybetti. Ataman'ın cenazesi, 11 Aralık 1994'te çok sevdiği memleketi Safranbolu'da toprağa verildi.

Türk folkloru ve halk müziği ustası Sadi Yaver Ataman eserleriyle yaşıyor
Kaynak: AA

Son Dakika Kültür Sanat Türk folkloru ve halk müziği ustası Sadi Yaver Ataman eserleriyle yaşıyor - Son Dakika

Sizin düşünceleriniz neler ?

  • Afyonkarahisar Zafer Müzesi Restorasyonu Tamamlanıyor
    16:07 Afyonkarahisar Zafer Müzesi Restorasyonu Tamamlanıyor

    Afyonkarahisar Valiliği, Kurtuluş Savaşı döneminde kullanılan Zafer Müzesi'nin restorasyon çalışmalarının sona geldiğini ve projeye 7 milyon 130 bin 487 TL bütçe ayrıldığını duyurdu. Restorasyon sürecinde zarar veren betonarme kolon ve kirişlerin kaldırıldığı belirtilen açıklamada, müzenin yaz aylarında ziyarete açılması planlandığı ve orijinal mimari yapısına kavuşacağı ifade edildi.

  • Edirne Valiliği Semazen Grubu Üç Şerefeli Cami'de Sema Gösterisi Yaptı
    15:31 Edirne Valiliği Semazen Grubu Üç Şerefeli Cami'de Sema Gösterisi Yaptı

    Edirne'de lise öğrencilerinden oluşan Edirne Valiliği Semazen Grubu, Turizm Haftası kapsamında Üç Şerefeli Cami avlusunda sema gösterisi gerçekleştirdi. Gösteriyi cami cemaati izledi. Grup daha önce Bulgaristan ve Yunanistan'da da gösteri yapmıştı.

  • Gaziosmanpaşa Belediyesi 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nı Kutluyor
    15:13 Gaziosmanpaşa Belediyesi 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nı Kutluyor

    Gaziosmanpaşa Belediyesi, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nı birbirinden renkli etkinliklerle festival havasında kutlamaya hazırlanıyor. Konserler, atölye etkinlikleri ve kortej yürüyüşü gibi etkinliklerle coşku doruğa çıkacak.

  • Oldboy Dizisi Yolda
    15:10 Oldboy Dizisi Yolda

    2003 yılında seyirciye sunulan Oldboy filmi, yapımcısı Park Chan-wook tarafından dizi versiyonu için hazırlanıyor. Lionsgate Television firmasıyla anlaşma yapılan dizi, İngilizce dilinde olacak ve yoğun duygusal derinlik taşıyacak. Çekimlerin ne zaman başlayacağı ve yayın tarihi henüz belirsiz.

  • Berlin'de Dimitri Kantemir'in Müziğiyle Doğuyla Batı Buluştu
    14:19 Berlin'de Dimitri Kantemir'in Müziğiyle Doğuyla Batı Buluştu

    Almanya'nın başkenti Berlin'de Rumen asıllı tarihçi, yazar ve müzisyen Dimitri Kantemir'in bestelediği eserlerden oluşan bir konser programı gerçekleştirildi. Konserde, 17. yüzyıl Moldova bölgesinin türkülerini ve halk müziğini içeren zengin bir repertuvar sunuldu. Konsere katılanlar arasında Alman tarih ve müzik severlerin yanı sıra Türkiye'nin Berlin Başkonsolosu İlker Okan Şanlı da yer aldı. Kantemir'in Osmanlı dönemindeki önemi ve bestelerinin notaya dökülmesi vurgulandı.

  • Ayşenur Karadibek ve Sevgi Akgül'ün küratörlüğünde 'Sanata Dair' karma sergisi Büyük Çamlıca Camisi'nde açıldı
    13:48 Ayşenur Karadibek ve Sevgi Akgül'ün küratörlüğünde 'Sanata Dair' karma sergisi Büyük Çamlıca Camisi'nde açıldı

    Ayşenur Karadibek ve Sevgi Akgül'ün küratörlüğünü yaptığı 'Sanata Dair' karma sergisi, Büyük Çamlıca Camisi sergi salonunda sanatseverlerle buluştu. Sergide, ev hanımı sanatçılar tarafından yapılan modern çalışmaların yanı sıra klasik suluboya, hat, minyatür, çini, gravür, yağlıboya ve kolajların da yer aldığı 300'den fazla eser sergileniyor. Sergi, 27 Nisan'a kadar ücretsiz olarak ziyaret edilebilir.

  • Nazilli Belediye Başkanı Dr. Ertuğrul Tetik, Bahar Konseri'nde bin kişilik salon müjdesi verdi
    11:47 Nazilli Belediye Başkanı Dr. Ertuğrul Tetik, Bahar Konseri'nde bin kişilik salon müjdesi verdi

    Nazilli Belediye Başkanı Dr. Ertuğrul Tetik, Türk Sanat Müziği Korosu'nun Bahar Konseri'nde kente bin kişilik konferans ve tiyatro salonu kazandıracaklarının müjdesini verdi.

  • 100 Yılın 100 Sinema Eseri İstanbul Dijital Sanat Festivali'nde Sergilenecek
    11:30 100 Yılın 100 Sinema Eseri İstanbul Dijital Sanat Festivali'nde Sergilenecek

    Cumhuriyetin birinci asrında üretilen sinema eserlerinden hazırlanan '100 Yılın 100 Sinema Eseri' adlı çalışma, İstanbul Dijital Sanat Festivali'nde ziyaretçilerle buluşacak. Festivalde, Anadolu Ajansı'nın yayımladığı kitaptan yola çıkılarak yapay zekayla üretilen görsel eserler sergilenecek. Ayrıca, festivalde Türk filmlerinin yanı sıra Azerbaycan sinemasının klasik filmlerinin de yapay zeka ile canlandırılması gösterilecek. Festivalde farklı kategorilerde eserlerin yanı sıra çocuk ve yetişkin atölyeleri de yer alacak. Festival, diji-fiziksel olarak gerçekleştirilecek ve sergilenen eserlerin metaverse versiyonu da festival sonrasında deneyimlenebilecek.

  • Ressam Orhan Umut'un 'Gece Görüşü' sergisi DG Art Gallery & Projects'de açıldı
    11:03 Ressam Orhan Umut'un 'Gece Görüşü' sergisi DG Art Gallery & Projects'de açıldı

    Küratörlüğünü Zeynep Öztürk'ün üstlendiği ressam Orhan Umut'un 50 eserinden oluşan 'Gece Görüşü' sergisi, DG Art Gallery & Projects'de ziyaretçilere açıldı. Serginin adı, gece temalı resimlerden esinlenilerek konuldu. Sergi, 11 Mayıs tarihine kadar ziyaret edilebilecek.

  • Bursa Devlet Tiyatrosu'ndan 'Küçük Korku Dükkanı' müzikali
    10:43 Bursa Devlet Tiyatrosu'ndan 'Küçük Korku Dükkanı' müzikali

    Bursa Devlet Tiyatrosu, sezonun iddialı projelerinden olan 'Küçük Korku Dükkanı' adlı müzikalin prömiyerini gerçekleştirdi. Howard Ashman ve Alan Menken'in yazıp bestelediği müzikal, tiyatroseverlerin beğenisini topladı. Müzikal, sezon sonuna kadar Bursa'da sahnelenecek ve daha sonra İstanbul ve Antalya'da da gösterilecek.


Advertisement