TBMM Soma'daki Maden Kazalarını Araştırma Komisyonu

Türkiye'de 2001-2012 yılları arasında, kömür madenciliğinde yılda ortalama 7 bin, tüm madencilik sektöründe 7 bin 893, tüm iş kollarında ise 73 bin 587 iş kazası meydana geldi.

Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu'nun (TKİ), Soma'daki maden ocakları ile ilgili TBMM Soma'daki Maden Kazalarını Araştırma Komisyonu'na yaptığı sunuma göre, 1863 tarihinde ilk linyitin keşfedildiği Soma'da, 1913 yılında madencilik faaliyetleri başladı. 1918-1922 yılları arasında Fransızlar tarafından çalıştırılan maden ocakları, 1922 yılında özel sektör olarak işletildi,1939 yılında Etibank'a devredildi ve 1957 yılında TKİ uhdesine geçti.

Soma'daki maden ocaklarının toplam rezervi 704 milyon 178 bin 449 ton. Soma Havzası'nda 1940-2013 yılları arasında açık ocaklardan 247 milyon, yeraltından 104 milyon olmak üzere toplam 351 milyon ton kömür üretildi.

Sunumda, yeraltında etkin bir havalandırma için gerekli şartlar da yer aldı. Buna göre, ocak havalandırmasının metanlı ocaklarda emici olması; galeriden giren temiz havanın, ocak içinde kullanıldıktan sonra, yeryüzü bağlantısı bulunan başka bir galeriden dışarı taşınması gerekiyor.

-Yılda ortalama 7 bin iş kazası

Sunumda yer alan 2001-2012 yılı iş kazaları istatistiklerine göre, Türkiye'de kömür madenciliğinde yılda ortalama 7 bin, tüm madencilik sektöründe 7 bin 893, tüm iş kollarında ise 73 bin 587 iş kazası meydana geldi. Madencilikte en fazla iş kazası 10 bin 507 kaza ile 2011 yılında gerçekleşti.

Aynı yıllar arasında ölümlü iş kazaları sayısı ise kömür madenciliğinde yılda ortalama 47, tüm madencilik sektöründe yılda ortalama 82 oldu. . Bu dönemde tüm iş kollarındaki ölümlü iş kazası sayısı ise bin 96 olarak gerçekleşti.

Tüm madencilikte ölümlü iş kazalarının yıllara göre dağılım ise şöyle: 2001 yılında 96, 2002 yılında 69, 2003 yılında 82, 2004 yılında 68, 2005 yılında 121, 2006 yılında 79, 2007 yılında 76, 2008 yılında 66, 2009 yılında 39, 2010 yılında 131, 2011 yılında 114, 2012 yılında 44.

-En çok kaza nedeni iş makineleri

Sunumda yapılan diğer bir tesbite göre, TKİ iş kazaları en çok işmakinelerinden kaynaklanıyor. 2009-2013 yılları arasında kazaların yüzde 0,2'si gazdan boğulma, yüzde 4'ü göçük, taş ve kömür düşmesi, yüzde 3'ü malzeme düşmesi, yüzde 3,4'ü malzeme çarpması, yüzde 10,9'u elle taşıma, yüzde 1,4'ü mekanik taşıma, yüzde 7,9'u karayolu, yüzde 0,8'i elektrik, yüzde 11,5'i makine, yüzde 24,2'si iş makinesi, yüzde 8,5'i el aletleri, yüzde 24'ü düşme, ameliyat yeri ağrıması, incinme, uzuv sıkışmasından kaynaklanıyor.

Aynı dönemlerde kazalarda yüzde 14'ünü baş, yüzde 23'ünü el, yüzde 21'ini ayak, yüzde 6'sını kol, yüzde 21'ini gövde, yüzde 6'sını bacak, yüzde 9'unu diğer uzuvlar oluşturuyor.

İstatistiklere göre, TKİ'de 2009 yılında 112, 2010 yılında 92, 2011 yılında 83, 2012 yılında 99, 2013 yılında 103 yaralamalı kaza meydana geldi. Ölümlü kazalar ise 2009 yılında 113, 2010 yılında 93, 2011 yılında 84, 2012 yılında 101, 2013 yılında 104 olarak gerçekleşti.

TKİ yüklenici firmalarında ise 2009 yılında 8, 2010 yılında 3, 2011 yılında 6, 2012 yılında 9, 2013 yılında 9 ölümlü kaza meydana geldi. - TBMM