Yeni Anayasa Yazımı

Meltem Yılmaz - TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu çalışmalarında 48 maddede sağlanan mutabakatın yanı sıra 3 partinin uzlaştığı madde sayısı 27 oldu. 23 madde üzerinde ise 3 parti ortak öneride bulundu. CHP-MHP-BDP 20 maddeyi, AK Parti-CHP-MHP ise 3 maddeyi ortak önerdi.

Uzlaşma Komisyonu çalışmaları, danışmanların  "Yargı" ile "Temel Hak ve Özgürlükler" başlıklı bölümleri ele almasıyla devam ediyor. Bu bölümleri yeniden görüşen danışmanlar, ortaya çıkan taslağı 26 Temmuz Cuma günü komisyon üyelerine sunacak. Komisyon, mutabakata varılan madde sayısını artırmaya çalışacak.

Komisyonda yer alan 4 partinin uzlaştığı madde sayısı 48'ken, 3 partinin uzlaştığı madde sayısı 27 oldu. AK Parti 19, MHP 4 ve BDP 4 maddeye şerh koydu, CHP'nin şerhi bulunmuyor.

AK Parti, "Toplanma ve tatil", "İçtüzük ve siyasi parti grupları", "Kanunların Cumhurbaşkanınca (AK Parti Başkanca) yayımlanması", "TBMM'nin seçim dönemi", "TBMM'nin bilgi edinme ve denetim yolları", "Soru", "Gensoru", "Kamu denetçiliği", "Hakimlik mesleği ve teminatı", "Uyuşmazlık Mahkemesi", " Anayasa Mahkemesi'nin kuruluşu", "Hakimler Kurulu", "Savcılar Kurulu", "Piyasaların geliştirilmesi ve düzenlenmesi", "Güvenoyu", "Görev sırasında güvenoyu", "Görev ve siyasal sorumluluk", "Seçimlerde geçiçi Bakanlar Kurulu" ve "TBMM seçimlerinin cumhurbaşkanınca yenilenmesi" maddelerine şerh koydu. AK Parti, bu maddelerin bazılarına, Başkanlık sistemi önerisi nedeniyle katılmadı.

MHP'nin şerh koyduğu maddeler "İnsanın maddi ve manevi varlığı, bütünlüğü ve korunması", "Seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı", "Kamu hizmetine girme hakkı" ve "Kamulaştırma"; BDP ise "Çocuk hakları", "Dernek kurma hürriyeti", "Başkanlık Divanı", "Merkezi İdare" maddeleri oldu.

-Ortak öneriler

23 madde üzerinde 3 parti ortak öneride bulundu. Bu önerilerin çoğu CHP-MHP-BDP'nin ortak önerisi şeklinde oldu. CHP-MHP-BDP  20, AK Parti-CHP-MHP ise 3 madde ortak öneri getirdi.

CHP-MHP-BDP'nin ortak önerdiği madde başlıkları şöyle:

-TBMM'nin seçim dönemi

-TBMM'nin bilgi edinme ve denetim yolları

-Soru

-Gensoru

-Güvenoyu

-Görev sırasında güvenoyu

-Görev ve siyasal sorumluluk

-Seçimlerde geçici Bakanlar Kurulu

-TBMM seçimlerinin cumhurbaşkanınca yenilenmesi

-Rapor isteme

-Meclis Soruşturması

-Cumhurbaşkanı nitelikleri ve tarafsızlığı

-Seçimi

-Görev ve yetkileri

-Sorumluluğu

-Cumhurbaşkanına vekalet

-Bakanlar Kurulu

-Uyuşmazlık Mahkemesi

-Yargıtay

-Danıştay

AK Parti, CHP ve MHP ise "Yönetmelik", "Merkezi İdare" ve "Yerel Yönetimler" başlığını ortak önerdi. -